Текстот е објавен на 22-ри јули 2011-та во неделникот „Фокус“ во бројот 838

Пишувал
Никола МЛАДЕНОВ

Холанѓаните мислеа дека е во Германија, Германците мислеа дека е во Холандија. А Јохан, гушнат со неговата Соња, слободно шеташе низ падините на Љуботен, и весело потпевнуваше: Ни ОНА није, што је некад била/ ОНА ми је опростила, у мене се заљубила… Оти, претходно, Ахмети му договорил слобода со хашкиот обвинител, затоа што сфатил дека не е праведно, Јохан да кисне во зандани, а амнестираните од ОНА да делат министерски функции. Јако, а?

Ноќ, глуво доба, во ќелијата тесно, во неговата кожа неподносливо. Од Македонија стигнува абер, дека Никола Груевски ги амнестира обвинетите Албанци за воени злосторства во 2001-та. Пастирот прави недопустлив пакт со крвниците, кои меркаат функции по министерствата, а тој си ја крчми младоста во германската зандана. Јохан нервозно скока од креветот. Ледени капки пот му го оросуваат челото, додека бара лист и пенкало од дежурниот чувар. Не може да издржи, не сака да премолчи.

Во името свое, во името на другарите што паднаа за Македонија, во името на нивните несреќни деца, зацрнети жени, мајки… Тој решава да му пише на Премиерот, без оглед на последиците. Та, тој од последиците не се плашеше ни тогаш, кога за Татковината ставаше глава в торба, а не, пак, сега. Јохан знае дека не смее да одмолчи, оти честа е во прашање. И напиша:

„Брату мој бивш, премиеру на Македонија, јас очигледно не се разбирам во политика, па затоа денес сум таму кај што сум. На сопствена кожа научив дека на политичарите не може да им се верува, меѓутоа, ова што го слушам ги надминува сите граници. Бесен сум, оти повторно сум прелажан. Не можам да се изначудам, како можев да поверувам дека ти си различен од другите. Се сеќаваш ли, што ми зборуваше за учките, за аманетот на Македонците кои беа подло убиени од нивна рака, дека со нив не треба ни во иста соба да се седи, а камоли да им се прости или заборави?

За жал, сега гледам дека и ти си ист како и другите политичари. Едно зборуваш, а друго правиш, само фотелјата да си ја сочуваш. Гневен сум, бесен на самиот себе, оти излегов наивен, јас да лежам за Македонија, а вие оро со душманите да виете. Преку глава ми е и од твоето лицемерие. Од денес ти забранувам да го употребуваш моето име во било каква прилика. За посети во затворов, полни со лажни удирања по моето раме, немој ни да сте помислиле. Вие згазивте по моето достоинство, за мене веќе не постоите.

Без почит за тебе,
твојот некогашен Брат Јохан. Точка!“

Писмото стигнува во Македонија. На Илинденска б.б. – штама. Интимно, сите се согласуваат со Јохан, но, кој смее да каже. Пет години власт се минати заедно. Уште четири години ќефови терање се насмевнуваат. Зарем сето тоа треба да се отфрли, заради некои принципи, кои не може да се остварат?! Што ако тие го вратат мандатот? Народот пак ќе ги слави, ама тие повторно ќе дремат во опозиција, заталкани како глуви кучки околу празен контејнер. И, за што? Дали тогаш нема да има амнестија за Хашките случаи? Ма, какви, тоа е првото што Ахмети ќе го добие од Бранко. Бранко?!

Да, како ли само заборавија на проклетникот. За секунда ќе го испуштат од вид, а тој веднаш ќе им забоде нож во грбот. На Илинденска б.б. се вклучени сите сиви келии. После кратко, ама ефикасно користење на мозочната маса, на Влатко му текнува дека извори блиски до министерката Гордана пред три-четири дена го известиле, дека Б.Ц. бил виден на австриската граница во правецот кон Виена. А сите ние добро знаеме дека Виена има доволно голем аеродром, за итро да се провре низ метежот од патници и незабележан од никого да стигне брзо во Хаг кај бившиот наш Јохан. Да, бившиот наш, оти, од него не се очекува наседнување на ефтините Бранкови финти. Кој знае, што ли му има ветено…

Ах, Јохан, Јохан, бездруго низ Мартин бликнала тешка воздишка, пред проклетството холандско да го отера во мајчината. Точно, тоа прво се случи со Љубе, а сега, еве, истото го обзема и Јохан. Каков ли е тој воздух шевенингенски, кој храбрите браќа наши во сестри кукавички ги претвора!?

Не требаше многу, за сите веднаш да сфатат, што треба да се прави. Чиниш, со поглед се договорија. Откако им се разјаснија причините, веднаш им стана и полесно. Им беше криво за Јохан, но, тие направија се што беше до нив. Му платија скапа адвокатска одбрана, редовно го посетуваа во Хаг, на сопругата Соња и обезбедија владина служба, над неговите деца бдееја како над свои… А тој, неблагодарник низаеден, вака им враќа?! Тоа е фала за се што сторија за него?! И, замислете, сето тоа го прави во името на паднатите другари!? Да не станат паднатите, ако не се даде амнестија за Хашките случаи!? О, Боже, колку неразумен човек… И тој станал како оние со киднапираните. Божем утре ќе се појават од некаде, само ако ние им ги осудиме убијците!? Чуден народ, неблагодарен – пред се!

На народот му требаше само едно деноноќие, за да го осуди предавството на Јохан. Откако ги слушнаа анализите на независните партиски експерти, самите почнаа да бараат уште 14 години затвор за човекот, кој лажно им се претставувал за патриот. Рој црни бумбари летаа кон него со светлосна брзина. Ако Хаг не сака, тогаш ние ќе му судиме уште еднаш, заклучи мудриот ем прероден гледач и нервозно ја тресна телефонската слушалка. Тешка мачнина го навјаса прероденото телевизиско студио. Сите се чувствуваа предадени, но, сите знаеја дека и од тешкото има потешко. Во етерот лебдеше прашањето, кое разочараните си го поставуваа тивко во себеси: Нам ни е мачно, ама како ли и е сега на Соња, која толку веруваше во својот јунак? Ах, кутрата, дали и ова премреже ќе клекне пред неа, како што ничкум паѓаа сите претходни?

Телевизијата во преродена Македонија не би била толку ценета, доколку веднаш не дава одговори и на непоставените прашања, кои го разјадуваат срцето на секој чесен гледач. Одеднаш – Брејкинг Њуз. Пред камерите стои Соња, скршена од болка, ама горда како секоја жена македонска. Дали ќе издржи, стискаат палци и стрепат нејзините фанови крај малите екрани. Да, тоа е нашата Соња.

Јавно, пред сите, таа се откажува од неговото презиме и на Јохан му најавува бракоразводна парница. Не може да живее со срамот што и го нанесе нејзе и на децата, кои од денес не сакаат ни да слушнат за него. Не и е лесно, но стиска душа. Би заплакала, но сите солзи веќе на него ги потроши. Низ шепот речиси, со глас одлучен му порачува, дека таа со песна ќе му врати, а Господ веќе ќе знае – како да му плати. Во меѓувреме, додека работи на римите, со тага чемерна соопштува дека песната Предавници и јунаци, создадена после расчистувањето со Љубе, од вечерва му ја посветува нему, на бившиот сопруг. Рефлекторите полека згаснуваат, Соња уште еднаш заминува во легендите, а екранот го исполнува подмолниот, но, за среќа, во последен момент раскринкан лик на Тарчуловски. „До вчера бевте браќа, а сега вака му враќаш…“ од позадината на плејбек пее разочараниот глас на Соња, кој покажува дека таа уште еднаш ја одбрала вистинската страна!

Следниот ден, ниту новинарите немаа душа од Премиерот да побараат било каков коментар. За секој случај, доверливи извори од кабинетот ги брифираа, дека Пастирот не заспал цела ноќ, втренчен пред дилемата: Како можела Соња да знае, а Јохан поим да нема, што е денес вистински патриотизам?

За среќа, сево ова не се случи. Тарчуловски прати писмо со сосема спротивна, од него неочекувана содржина. Ретки се оние што веруваат во неговата автентичност. На тежина добива сомнежот, дека единствениот осуден за 2001-та е сурово понижен од пропагандистите на Груевски, кои на безочен начин го вклучуваат и него во одбрана на неодбранливото – Амнестијата за Хашките случаи да се претстави како патриотски чин, оверен дури и од самиот Јохан. Едноставно, тешко е и да се замисли, а камоли да се поверува во неговите помирителни думи, стигнати од Хаг, иако човекот е веќе две недели во германски затвор!

За жал, сево ова можеше да се случи, доколку Јохан се одлучеше за писмо, какво што конечно и би можело да се очекува од него. Јас, пак, го дадов на знаење, како алтернативна варијанта, за да знаеме дека и од лошото, секогаш може да биде полошо. За да не му судиме строго на Тарчуловски, оти, и тој бездруго знаел што би можело да го снајде. Ова е, конечно, мојот последен повик за вклучување на алармот.

Звучи брутално, само затоа што бруталноста е второто име на актуелната власт. Простете, но немам друг збор за умот, кој, ете, на ваков начин решил да го злоупотреби и Јохан. Се разбира, и тој може да се доживува на секаков начин, но, во никој случај не смее да се изложува на незаслужен потсмев.

Точно, вината е во оние што го смислиле Писмото, за да си ја подзачистат нечистата совест.

Тарчуловски е последниот човек од кој смеат да очекуваат благослов за амнестијата!

*Писмото кое Јохан го напиша, потпиша и испрати тогаш:

Текстот е објавен на 11-ти ноември 2011-та во неделникот „Фокус“ во бројот 854

Останува мистерија, чија е фирмата од карипската држава Белизе, која е еден од газдите на фамозната „Искра ММ“, компанија која, според опозицијата, гради веднаш до разрушениот објект на Фијат Цаноски?

Интересно е дека покрај карипски, во оваа фирма има и швајцарски капитал, а претставникот на парите од Лугано не е расположен да зборува за своите партнери во Македонија и Швајцарија!

Во меѓувреме, Миле Јанакиески, Џорџе Арсов и градоначалникот на Кисела Вода молчат по обвинувањата на Весна Бендевска, дека тие му вршеле притисок на деканот на Архитектонскиот факултет да ги прогласи за неважечки стручните мислења на професорот Грчев, во кои тој вели дека „Космос“ е сто отсто легален објект!

Пишувал
Владо АПОСТОЛОВ

МРТВ ќе го тужи парламентот, бидејќи законодавниот дом ѝ должи на телевизијата околу 100 милиони денари за преносите од собраниските седници. Така барем пренесуваат нашите колеги од другите медиуми, а анализите и стравовите на опозицијата се дека ова е само мал чекор кон една поголема идеја за згаснување на оваа тв-програма.

Факт е дека ретко кој го следи Собранискиот канал, но, да не постоеше оваа програма, ние барем немаше да го чуеме пратеничкото прашање на Јани Макрадули до министерот Миле Јанакиески, на распитот по повод рушењето на комплексот „Космос“. Тоа е така, оти речиси ниту една телевизија, со исклучок на Телма, не пренесе оти пратеникот на СДСМ се сомнева дека на 300 метри од разрушениот „Космос“ на Фиат Цаноски гради фирмата во сопственост на кумашинот на министерот за транспорт и врски, Дејан Панделески.

А, како стојат работите, во догледно време нема да има друг електронски медиум кој ќе ги пренесува ваквите контроверзи од Собранието, со оглед дека власта ќе менува закон со кој најверојатно ќе ѝ стави крај на сагата околу А2 телевизија, односно, нема да дозволи таа повторно да проработи!

СЕ БАРА ЖРТВА ЗА ДА СЕ ПОКРИЕ ГАНГСТЕРСТВОТО НА ВЛАСТА

Токму поради ваквите прилики во етерот, слична медиумска судбина доживеа и второто продолжение од сослушувањето на сведоците и на учесниците во скандалот околу рушењето на „Космос“. Минатата недела на жешкото столче беа министерката за внатрешни работи и деканот и продеканот на Архитектонскиот факултет.

Јанкуловска требаше да сведочи за нејзината улога во полициската акција на денот на рушењето, додека раководството на факултетот имаше задача да објасни, како преку ноќ стручното мислење на професорот Мирослав Грчев (според кое „Космос“ е легален) стана невалидно?

Министерката уште на почетокот од сослушувањето се прогласи за ненадлежна во врска со овој случај и го искористи прилично нервозниот настап на пратеникот Сафет Бишевац, за буквално ништо да не каже што се случувало дента на 1 август, кога полицијата го обезбедуваше рушењето на објектот на Цаноски. Бишевац, пак, инсистираше да дознае, кој ја дал наредбата, 500 полицајци тоа утро да се „нацртаат“ пред „Космос“,и, според кој закон специјалците не му дозволиле на Цаноски и на истражниот судија да влезат во кругот на објектот?

Деканот на Архитектонски факултет, Тихомир Стојков, и неговиот колега Владимир Арсовски објаснуваа зошто за нив се неважечки стручните мислења на професорот Мирослав Грчев, со кои тој тврди дека власта, всушност, го рушела сосема легалниот „Космос“!

Токму на таа седница, пратеничката од СДСМ, Весна Бендевска, упати уште едно бомбастично прашање. Таа сакаше да знае, дали е точно дека министерот Миле Јанакиески, градоначалникот на Гази Баба, Тони Трајковски и директорот на државниот Просветен инспекторат Џорџе Арсов, уште во август се сретнале со продеканот на Архитектонски и дали на таа средба му вршеле притисок на Тихомир Стојков, да ги прогласи за неважечки мислењата на Грчев?

Наводно, состанокот се одржал веднаш откако Стојков се вратил од одмор, а продеканот на Архитектонски, Владимир Арсовски, потврди дека имало средба.

Фокус се обиде да ги контактира Миле Јанакиески, Џорџе Арсов и градоначалникот на Гази Баба Тони Трајковски, но тие до затворањето на овој број од весникот не беа достапни да ни ја кажат нивната страна од приказната во врска со скандалот околу „Космос“, што го обелодени пратеничката Бендевска. Директорот на Просветниот инспекторат Џорџе Арсов прво ни крена слушалка, па замоли да му се јавиме подоцна, но потоа ниту одговараше на нашите повици, ниту пак врати на пораката по СМС. Трајковски од Гази Баба воопшто не крена мобилен телефон, ниту врати на пораката, а слично поминавме и во обидот да исконтактираме со кабинетот на министерот Јанакиески. Патем, сакавме да дознаеме, зошто Јанакиески сѐ уште, еве веќе втора недела, не ни одговора на прашањето, дали тој му бил кум на Дејан Панделески?

Нејсе, според нашите информации, Архитектонскиот факултет во петокот го посетила и финансиската полиција, но тоа не можевме да го потврдиме во Министерството за финансии, ниту пак од деканот Стојков, кој минатиот петок, според неговата секретарка, бил надвор од градов и најверојатно не би сакал да зборува за случајот „Космос“. Оставивме контакт-телефон, но деканот се уште не нѐ исконтактирал!

Професорот Грчев за Фокус објаснува дека инвеститорот на објектот, фирмата „Фине“ на Цаноски, една недела пред рушењето побарала од него да изработи стручна анализа.

- Утврдив дека целата постапка на рушење е воспоставена со потполно лажни и фалсификувани наоди. Државата со динамит сруши потполно легален објект – категоричен е професорот.

Грчев има објаснување, зошто една обична анализа, која нема правно дејство, крена голема прашина.

- Во нашата тоталитарна државичка, каде институциите се суспендирани и инструментализирани да работат на уништување на Цаноски, испадна дека единствено цврсто објективно мислење кое ја потврдува легалноста на објектот е мислењето на Архитектонскиот факултет. Се разбира дека тоа нема никакво правно дејство во моментов, но може да биде клучно во судските процеси, кои Цаноски ги води против државата – објаснува Грчев.

Професорот вели оти министрите за транспорт и за образование, Државниот просветен инспекторат и финансиската полиција, од половината на август, па до сега, спроведуваат акција со интенција да најдат дека тој ја злоупотребил службената позиција, печатот или да откријат финансиска проневера.

- И навистина, по месец и кусур шиканирање и вршење притисок, пронајдоа дека по грешка е заменет влезниот со излезен печат. Која фарса… Најдоа и оти продеканот немал овластување да потпише и да стави печат на мислењата, додека деканот бил на одмор. И, taka, врз основа на ваква минорна глупост, деканот му ги врати парите на Цаноски и напиша писменце во кое му кажува нешто што не е можно, а тоа е дека тој ги смета мислењата за – неважечки!? За да не испадне дека се работи за гол притисок и за фабрикување на нерегуларности, што е единствената вистина, црната министерска тројка му наложи на деканот да спроведе дисциплинска, во која некој мора да настрада за да се покрие гангстерското делување на владата и на државните органи – вели Грчев.

ПОКРАЈ БЕЛИЗЕ, ИНВЕСТИТОРИ И ОД ЛУГАНО

Во минатиот број објавивме дека фирмата „Искра ММ“, која според опозицијата гради на 300 метри од рушевините на „Космос“, има тројца сопственици. Првиот газда е компанијата „Базики лимитед“ од карипската држава Белизе, која во светот е позната како оф-шор зона, каде државните регистри во голема тајност ги држат информациите за тоа кој стои зад компаниите формирани на брегот од Карипското море. Во оваа држава се стационирани и бизнисите на еден од најголемите донатори на британските конзервативци, Лордот Мајкл Ашкрофт, кој важи за угледен член на партијата што ја води премиерот на Велика Британија Дејвид Камерун.

Името на вториот косопственик на мистериозната „Искра ММ“ е избришано од документите на Централниот регистар, но податоците што се оставени упатуваат на адресата на која во Охрид има живеалиште Цветан Панделески, таткото на Дејан, кој, според опозицијата, е кумашин на Миле Јанакиески. Дејан Панделески минатата недела не демантираше дека министерот за транспорт и врски бил еден од сведоците на неговата венчавка, ниту пак одрече дека тој или некој од неговото семејство стојат зад фирмата „Искра ММ“.

Третата компанија која учествува во сопствеништвото на „Искра ММ“ е скопската градежна фирма „Ексико“, која во македонските медиуми уште во 2006  година се спомнува заедно со „Мала Богородица“, во текстовите посветени на нивната градба под хотелот „Панорама“.

Според документите, пак, од Централниот регистер, „Ексико“ е формирана од швајцарска компанија со седиште во Лугано.

Станува збор за фирмата „Т&МЈ Инвестментс СА“, за која нема многу податоци на интернет, освен дека компанијата има капитал од 100.000 швајцарски франци и има борд на директори составен од тројца, најверојатно швајцарски државјани од италијанско потекло. Интересно е дека и оваа европска држава често се вбројува меѓу земјите кои ја носат етикетата на оф-шор даночен рај.

Имено, Швајцарците не сакаат нивната држава да се смета за даночен рај, но, без разлика дали тоа им се допаѓа или не, Швајцарија е токму тоа. Околу 21 отсто од популацијата во оваа алпска држава се луѓе кои потекнуваат од други земји и најмногу од оваа популација живеат во Швајцарија поради големите фискални поволности!

ИНВЕСТИЦИИ ОД ДАНОЧНИТЕ РАЕВИ

Според податоците од Народната банка, вкупниот капитал вложен од државата Белизе во Македонија до минатата година изнесувал точно 30.000 евра, од кои 10.000 се влезени пред две години, а остатокот е пласиран лани. Освен од Белизе, инвестиции во Македонија има од другите карипски дестинации, како Бермудите, британските Девствени острови, Барбадос и од холандските Антили. Покрај островчињата во Карипското Море, инвеститори во Македонија се оф-шор државите и од другите делови на светот, како Куковите острови близу Австралија и Џонстон островот, кој се наоѓа во близина на Хаваите и кој административно им припаѓа на САД. Во портфолиото на странските директни инвестиции во нашата држава свој удел имаат и државите како Маврициус, која се наоѓа во Индискиот океан и европските оф-шор држави како Лихтенштајн и Гибралтар.

И, по сето ова, станува појасна пораката од владината реклама „Македонија – инвестициски рај“. Aко смееме да се пошегуваме, ќе кажеме дека власта сакала да каже оти еден куп држави со етикетата даночен рај, ете, милуваат да инвестираат баш во нашава родна грутка!

Партнерот во „Искра ММ“
МИРЧЕВСКИ НЕМА ВРЕМЕ ЗА ОБЈАСНУВАЊЕ

Фокус преку телефон исконтактира со директорот на компанијата „Ексико“, која се јавува како сосопственик на фирмата „Искра ММ“. Токму од управителот на „Ексико“, Тодор Мирчевски, сакавме да дознаеме кои се неговите партнери од карипската држава Белизе, односно, кој стои зад фирмата „Базики лимитед“ со седиште во Белизе сити?

Понатаму, нѐ интересираше и кој е неговиот втор партнер во фирмата што гради близу „Космос“, со оглед дека во документот од Централниот регистaр тоа име е избришано.

И, на крај, сакавме да прашаме, која е швајцарската компанија „Т&МЈ Инвестментс СА“, која стои зад фирмата во која тој е управител – „Ексико“, која, нели, учествува во сосопствеништвото во мистериозната „Искра ММ“?

- Сега сум на состанок и „неам време, може друг пут“! – кратко искоментира Мирчевски и ни ја спушти слушалката.

Што е Лимитед
ОФ-ШОР КОМПАНИИ СО СЛИЧНИ БЕЛЕЗИ!

Интересно е дека фирмата од карипската држава Белизе, која е сосопственик на фамозната „Искра ММ“, покрај името Базики, го носи и називот „Лимитед“. Една сосема друга фирма за која пишуваа медиумите во минатото и која исто така потекнува од оф-шор зона имаше сличен назив „Репро 1 лимитед“. За оваа компанија се пишуваше дека му припаѓа на бизнисменот Минчо Јорданов и дека таа купи акции од градежната компанија „Бетон“. „Репро 1 лимитед“, според пишувањата на медиумите, потекнуваше од Британските Девствени острови.

Зборот „лимитед“ во називот на овие фирми одговара на македонското ДОО, односно, тоа е кратенка од Друштво со ограничена одговорност. Тоа покажува дека фирмата „Базики лимитед“ е всушност основана од повеќе од еден газда, бидејќи ДОО е форма на организирање на претпријатијата, која може да се окарактеризира како нешто помеѓу партнерство и акционерско здружување.

Текстот е објавен на 12-ти јули 2013-та година во неделникот „Фокус“ во бројот 927

Пишувале
Мери ЈОРДАНОВСКА
Владо АПОСТОЛОВ

Приказните дека Македонија е библиска земја од секогаш сме ги сметале за рамни на тврдењата дека Србите се небесен народ, а и денес сме на истото гледиште и покрај ноторниот факт дека нашето непризнаено име навистина се спомнува во Библијата.

Сепак, ќе ни дозволите да се пошегуваме, а вистинските рисјани веројатно и ќе ни простат што ќе речеме дека Македонија денес повеќе од кога било е библиска бидејќи тука, 2013 лета по рождеството Христово никна уште едно евангелие, но овојпат по сценарио и по режија на нашиот „пастир“, Никола Груевски. Новиот завет знае за четири евангелија, книги во кои учениците на Исус ги раскажале неговите живот и страданија, но петтото сведоштво се однесува на патот којшто годинава го изоде градоначалникот на општина Центар Андреј Жерновски. Да, ваистина е, власта успеа за само неколку месеци од обичен лидер на малата ЛДП да направи маченик и опозициски херој!

Тешко е да најде друг пример, на кои било избори, ем постизборно, во изминативе 23 години, да била употребена таква тешка артилерија против некој кандидат за градоначалник односно градоначалник, како што видовме во „житието“ на Андреј.  До толку им значел Центар на ВМРО-ДПМНЕ, што при безмалку 99 отсто освоени општини уште во првиот круг, максимално се посветија со срце и душа против Жерновски! Мора нешто да е од животна важност за преродбата „скриено“ во Центарот!

ЦРНА КАМПАЊА

Нашето центарско евангелие има три дела. Во првиот том може да се сместат сегменти од црната кампања што владејачката партија ја водеше против Жерновски потпомогната од сите можни државни институции и провладини медиуми. Така „релевантните“ новинарски пера од петни жили се трудеа да направат равенство меѓу сопартијците Жерновски и Ристо Пенов кого како поранешен градоначалник на Скопје го поврзуваа со урбаната мафија. Во целата приказна за овие „пулицеровци“ многу важно откритие беше каде тоа работела поранешната сопруга на братот на Жерновски. Сепак, главни ликови во овој дел од евангелието не се ниту медиумите, ниту гласноговорниците на ВМРО-ДПМНЕ ами Антикорупциската комисија.

Па така, неделата пред вториот круг од локалните избори, ВМРО-ДПМНЕ поднесува претставка до комисијата верувајќи дека Жерновски не ја прикажал вистинската имотна состојба кога бил пратеник. Антикорупционерите веднаш, секавично уште другиот ден подготвија соопштение со кое, покрај тоа што пропишаа прекршочна постапка, си се посомневаа дека Жерновски е печен и за потешка казна бидејќи постоеле „основани сомневања дека има елементи од кривичното дело – противправно стекнување и прикривање имот од членот 359-а од Кривичниот законик на РМ“.

И кога сето ова не беше доволно, откако ДИК не ги прифати жалбите на ВМРО-ДПМНЕ за гласањето во Центар, на сцена стапи Управниот суд, кој од вкупно 34 тужби на властодршците за изборите во најурбаната општина ги прифати речиси сите и со тоа ја отвори вратата за трет круг. Случајно или не, претседателот на судот Исамеди Лимани потоа си поднесе оставка. Вредно е да се спомене дека неформален шеф на изборниот штаб во вториот круг беше лично и персонално премиерот Никола Груевски, кој ги прошета сите паркови со неговиот кандидат Владимир Тодоровиќ во обидот да се покори Жерновски.

Како и секое евангелие, и во ова има патувања, со таа разлика што релацијата за локалните избори беше Пустец – Скопје и тоа на трипати. Граѓаните на Мала Преспа по брза постапка добија жителство во Центар, и тоа на само неколку адреси и затоа добивме станови (обично државни) со по 50 или 60 жители.

А за да личи приказнава на монтипајтоновското „Житие на Брајан“ придонесе и изјавата на министерката Гордана Јанкулоска за која сосема нормално било македонските државјани кои живеат во друга држава да гласаат на локални избори. И по сево ова може да се каже дека во Центар не победи Жерновски, ами инаетот на центарци предизвикан од нерамноправната битка меѓу модерните македонски Давид и Голијат.

ХАЈКА СО АМИН ОД МПЦ

Дека нашето евангелие ќе има втор чин покажа невообичаениот интерес на медиумите блиски до ВМРО-ДПМНЕ за буквално сите чекори на градоначалникот Жерновски. Откако деноноќно го прозиваа за да ги каже „урбаните мафијаши“ што му нуделе дилови, еден ден решиле да го преседат пред портата на општината и да видат кога градоначалникот  доаѓа на работа, а кога си оди. Па така, новинарите од еден прилично популарен портал установиле дека Жерновски доаѓа на работа во 9, а си оди во 16 часот.

Ете не работел 24/7, ама затоа, пак, еден час порано од него доаѓал Ристо Пенов и дури 60 минути подоцна си одел од општината.

И како што му личи на едно евангелие, во овој дел конечна улога доби Црквата преку ликот и делото на владиката Агатангел кој пресметал дека новиот ДУП за Мал ринг е вториот атак на Жерновски врз МПЦ. Првиот да ти била претставката на ЛДП до Уставниот суд за воведување на веронауката, додека сега градоначалникот сакал да ја урне недоизградената „Св. Константин и Елена“.

И притоа Агатангел порача дека ако Жерновски почне да урива, лошо ќе помине. На градоначалникот влакно не му фали ама затоа премиерот Никола Груевски не штедеше квалификации за владиката Пимен, единствениот член на МПЦ кој ја увиде манипулацијата на власта дека наводно со промената на урбанистичкиот план ќе се уривала црквата.

Третиот дел од евангелието може да ви го раскажат вработените во општина Центар. Тие ако ништо друго, барем точно знаат како им почнува еден работен ден – доаѓа инспектор и им бара лична карта. Да види дали се вработени или можеби новиот градоначалник Андреј Жерновски направил уште некоја грешка. Првиот муабет што ни го направија вработените во општината кога влеговме беше статистиката во однос на инспекциите, кои како крлежи се залепија токму во општината каде што ВМРО-ДПМНЕ изгуби.

- За овие два месеца има трипати повеќе инспекции отколку во целокупниот мандат на поранешниот градоначалник Владимир Тодоровиќ. Инспекторите дури и сами си кажуваат дека немаат налог да вршат инспекции во други општини, дека се задолжени да доаѓаат само во Центар – велат вработените.

И сето ова е во ред. Според законите и Уставот, што би рекле некои од министрите. Но, како е во другите општини!? Важат ли Уставот и законите подеднакво за сите или исклучок се само оние кои не ѝ се по меракот на власта? Игра ли селективноста пред вратата на општина Центар само затоа што владејачката партија не успеа да ја извојува победата?

Суетата при губењето на битката понекогаш може да се вивне до тој степен, што веќе законите и Уставот би почнале да газат врз живи луѓе. Дали инспекциите служат како алатка на власта за пресметка со неистомислениците? И да потенцираме, во случајов станува збор за инспекции врзани со државни јасли, платени од државниот буџет, од кои нели, се очекува да работат неселективно. Досега се веруваше  дека власта ги користи инспекциите за да ги замолчи и да ги држи под контрола приватните бизнисмени, ама сега видовме на дело, во живо, како тоа се применува врз еден градоначалник од опозициските редови. Има ли друг градоначалник кој по избориве го посетиле толку инспектори?

НЕМА СЕЛЕКТИВНОСТ?

Точно 23 инспекции влегоа во општината Центар во последниве месеци. На шега, вработените велат дека треба да им отстапат една соба за да ги сместат и да ангажираат лице кое секојдневно ќе ги нуди инспекторите со сок и со кафе. Но, да ја тргнеме шегата настрана, она што е јасно е дека кон општината Центар се насочени сите оружја на власта. А има ли помоќно оружје од инспекциите и казните кои би ја истоштиле општинската каса?

Во јуни, Трудовата инспекција влезе во Општината. Казната беше 1.500 евра. Се проверуваа податоците за новите вработувања во општината, а инспекторите влегоа во кабинетот на градоначалникот Жерновски. Четворица инспектори се распослаа низ општината, па следуваше уште една казна од 3.000 евра.

Потоа следуваа и нови инспекции. Влегоа од Управната инспекција. Овојпат казната изнесуваше 7.500 евра, а ако се плати во рок од 8 дена, се плаќа половина од казната. За да ја плати, градоначалникот Жерновски се задолжи со кредит на свое име, затоа што предвидено е казната да ја плати одговорното лице.

Казната од 7.500 евра се однесуваше на „непостапување по инспекциски надзор“. Директорот на Државниот управен инспекторат Ромео Деребан вели дека постапувањето на инспекторатот воопшто не било селективно и дека постапки се водат против дваесетина градоначалници во земјава.

- Градоначалникот бил задолжен за предмет за кој имало жалба да го достави до Министерството за транспорт и врски, односно конкретно до министерот. Извршен бил инспекциски надзор и било констатирано дека законскиот рок е испуштен. Решението било доставено на 25 мај годинава, а рокот за извршување бил 3 јуни. По истекувањето на овој рок извршен е надзор и констатирано е дека не е постапено по предметот, по што градоначалникот е поканет на порамнување. Одредена му е најниската казна од 7.500 евра, а казната е намалена за половина, бидејќи градоначалникот платил во рок од 8 дена – вели Деребан.

На нашето прашање дали и во другите општини еден месец по доаѓањето на новите градоначалници, веднаш постапува инспекција, Деребан вели:

- И за претходниот градоначалник Тодоровиќ веќе се води прекршочна постапка пред суд. Исти постапки се водат и за дваесетина други градоначалници. Нема селективност. Јас лично сметам дека не е проблемот до градоначалниците, туку до администрацијата. Администрацијата едноставно не може да дозволи градоначалникот да им биде казнет. Неефикасната администрација го доведува градоначалникот таму каде што е. Што поефикасна администрација, толку подобра работа на општината.

Но, кога ќе се собере сѐ наеднаш, прашањето околу (не)селективноста останува да виси. Особено ако се земе предвид колку инспекции навалија врз таа администрација, истата онаа која беше надлежна кога на чело на општината беше Тодоровиќ.

И ВО ОХРИД ИСТА ПЕСНА, САМО ЗА ПРЕТХОДНИКОТ!

И оттука, по информациите за навалата од инспекции во општината Центар, решивме да провериме каква е ситуацијата во Охрид, каде што по два мандата на претходниот градоначалник Александар Петрески од СДСМ, го наследи Никола Бакрачески од ВМРО-ДПМНЕ. Доколку постои неселективност, тогаш според сите правила беше очекувано инспекции да навалат наголемо, но наместо тоа, кога се јавивме во општината за да прашаме дали има инспекции, ни одговорија:

- Е кога побрзо да има инспекции, па не се поминати ниту 100 дена откако е дојден новиот градоначалник!

Имено. Тоа и ни беше поентата. Но, можеби не се поминати 100 дена од доаѓањето на новиот градоначалник, но затоа се поминати 8 години од доаѓањето на неговиот претходник, па така, најслучајно, во малата просторија во општината Охрид раскомотени се повеќе служби. Искрено не е јасно како ги собира во една мала соба, но во општината Охрид се чешла целокупното работење на Петрески во последните 8 години. Претставници од Управата за јавни приходи, Финансиската полиција, Државниот завод за ревизија, сите се сместени во една просторија од општината. Нормално, никој од нив не чепка дали Бакрачески вработил некој законски или незаконски, дали има некој заостанат предмет и слично. Се интересираат единствено како работел градоначалникот Петрески од СДСМ. Овојпат се користи уште помоќното оружје. Алатки кои можат да доведат до кривични пријави, прекршочни пријави, а за понатаму да не навлегуваме.

- Знам дека ревизија има, а за инспекции не знам. Засега во општината има само едно ново вработување – ни изјави Бакрачески.

Васко Ложанкоски од општината Охрид ни изјави дека станува збор за стандардни процедури.

- Државниот завод за ревизија е тука и се испитува реализацијата на буџетот, нешто што е типична работа за ревизорите. Постои и друг вид ревизија од Министерството за финансии, финансиската полиција и Управата за јавни приходи за претходното работење на општината. Од ревизијата сѐ уште нема епилог. Инаку, се водат две постапки за нови вработувања, а во општината има вкупно 265 редовно вработени лица – ни изјави Ложанкоски.

Иста песна, само испеана од различен агол! Во секој случај, важно е да се удри по неистомислениците, без разлика дали се од претходниот или од актуелниот состав во општините.

ЕДНОСТАВНО, ИМ СЕ МОЖЕ

Алатките што ѝ припаѓаат на владејачката структура тешко е да се опишат и да се опфатат на неколку страници. За сите овие години беа во можност да присоберат што е можно повеќе оружја, почнувајќи од администрацијата, завршувајќи до организацијата на протести, контрапротести, протести по повод контрапротестите, случајно неработење на лифтови на денот на гласањето во општина Центар, па случајни жители на Пустец со живеалиште во Скопје, во најстрогиот центар! Многу случајности се насобраа во последниве 2,5 месеци токму во општина Центар!

Со сите овие оружја, буквално се може сѐ. Да се распне човек, да се нагрди или награди човек, да се претстави дека работи беспрекорно, да се направи дека работи под сите стандарди. Едноставно, им се може.

Некогаш оружјата одат заедно. Па така, додека инспекцијата ја чешлаше општина Центар, пред институцијата протестираше таканареченото здружение „Веритас“ поради одлуката да се смени ДУП-от, а со тоа, како што велеа, црквата „Св. Константин и Елена“ ќе станела дивоградба, а новиот градоначалник имал план да ја урне.

Уште неседнат во фотелјата, Жерновски го растргнаа, внатре инспекции, а надвор верници кои физички се пресметуваа со новинари. Меѓу стотината верници кои, нели спонтано се собраа, случајно беа и поранешни високи функционери од ВМРО-ДПМНЕ. Интернет-порталите пренесоа дека Марјанчо Тодоровски, поранешниот секретар на општината, јавно пред сите насобрани и пред полициските службеници издавал наредби за текот на протестите! Меѓу верниците се појави и Александар Трајковски од подмладокот на владејачката ВМРО-ДПМНЕ, кој за медиумите изјави дека е пред општината Центар ја брани црквата и верата, а дека не го интересираат партии. Истиот овој верник што ја брани црквата, по веста за ненадејната смрт на Роберто Беличанец напиша:

„Толку многу плукаше по Македонија, беше еден од главните соросоиди во државата што се обидуваа да ја срушат оваа власт за да ги остварат своите платенички цели…..“.

Каде е тука верникот? Што има христијанско во ваквите размисли!? Или кога се користат алатките на власта, сѐ е оправдано, протести во име на верата, па плукање по секој што мисли поинаку?!

СЕ Е ДО ПАРИТЕ

Се добива впечаток дека премиерот Никола Груевски сѐ уште не може да ја „преболи“ победата на Жерновски. Во последното интервју за „Нетпрес“ тој се става на страната на оние кои протестирале во име на црквата, ги оправдува, па дури и го повикува Жерновски планот да го даде на Уставен суд, кој до неодамна не го признаваше како институција, пред да бидат избрани новите кадри. Но, во изјавата на Груевски може да се види нешто многу подлабоко.

- Факт е дека тој во првите два-три месеци откако стапи на функција се покажа дека не е градоначалник кој сака да создава, да гради или да решава проблеми. Напротив, тој со своите изјави ги одвраќа и инвеститорите да инвестираат во таа општина. А ако нема инвеститори, тој нема да има ни пари нешто да изгради – вели Груевски во интервјуто.

Но, како да се заборава дека Жерновски формираше комисија, на чело со антикорупционерката Слаѓана Тасева, за да ги прочешла документите за градбите од „Скопје 2014“. Да потсетиме дека за опозицијата овој проект беше посочен како една од „пералниците на пари“ на власта. Арно ама, на ваквите јавно искажани сомнежи не реагираат институциите.

Финансиската полиција важно дејствува во Охрид, за (не)делата на претходниот градоначалник, се разбира од опозициските редови.

Па така, се стигнува до најважното.

Сите големи инвестиции и можни матни зделки се играа во Центар. Таа беше алфа и омега за сите постоечки и непостоечки инвеститори. А таму се парите. Сепак, сѐ се врти околу нив. Не за џабе Македонија важи за една од најкорумпираните држави во секторот урбанизам. Сега, власта губи многу, а кога се губи, средства очигледно не се избираат!

СОПРУГАТА НА ЖЕРНОВСКИ СМЕНЕТА ОД РАКОВОДИТЕЛ

Олгица Жерновска, сопругата на градоначалникот на Центар Андреј Жерновски, неодамна била разрешена од местото раководител на сектор во Јавното претпријатие „Водовод и канализација“, каде што работи од 1997 година, дознава „Фокус“.

Веднаш по изборот на Жерновски за градоначалник на Центар, неговата сопруга, која од 1998 година била раководител на секторот за водомери, била поставена на многу пониска позиција.

ЖЕРНОВСКИ: ЦЕНТАР НЕ СМЕЕ ДА БИДЕ „ПРИВИЛЕГИРАНА“ ОПШТИНА

Инспекторите треба да си ја вршат својата работа. Општина Центар нема што да крие, но треба да се работи неселективно, а не само оваа општина да биде „привилегирана“, вели градоначалникот на Центар, Жерновски.

- Самите инспектори признаваат дека немаат налог од надлежните да вршат контроли во другите општини, податок, кој сам за себе говори за селективноста – вели тој.

СЕЛЕКТИВНАТА ПРАВДА НЕ Е ПРАВДА

Во Македонија, во последно време карактеристично е селективното спроведување на правото и сето тоа го крши принципот на владеење на правото, вели Здравко Савевски, политички аналитичар.

- Правните норми треба да важат подеднакво за сите. Ако не важат, имаме селективност, нешто што го потенцира и Европската комисија во своите извештаи. Ја знаете онаа познатата, „селективната правда не е правда“. Во случајов, селективно се испраќаат инспекции, а градоначалникот на таа општина само што стапи на должност. Ако власта сака да покаже барем минимум неселективност, тогаш во најмала рака треба да испрати инспекции и по другите општини – вели Савевски.

Текстот е објавен на 16-ти септември 2011 во неделникот „Фокус“ во бројот 846

Пишувала
Јадранка КОСТОВА

И после три месеци минати во притвор, на старт на судскиот процес, адвокатите на Љубе Бошкоски ја немаат наредбата со која лидерот на Обединети за Македонија бил сниман, следен и прислушуван. Обвинителството не нуди докази од овој калибар. Се наведува само ,извештај за мобилни телефони, (множина значи) и тоа од 17 јуни. Да, 11 дена откако е во Шутка. А логично е да се претпостави дека во текот на двата месеци во изборната кампања, Бошкоски комуницирал со другите колеги опозиционери. Зарем не скршил муабет со Љубчо, Тито, Бранко, генерал Ангелов, Тачи..? Тогаш, благодарение на ,Кампања, прислушувана била безмалку сета опозиција. Во таков случај, аферата Љубегејт станува вистински македонски Вотергејт!

Во кој период е следен и прислушуван Љубе Бошкоски? Дали следењето и прислушувањето продолжило и за време на предизборната кампања? Дали Министерството за внатрешни работи располага со налог од надлежен судски орган за примена на посебни истражни мерки, и, доколку постои таков налог – од кој датум е? Кои се причините за барањето посебни истражни мерки?

Ова се клучните прашања на кои одговор треба да даде министерката за внатрешни работи, Гордана Јанкуловска. Треба – можеби е и преблаг, неадекватен збор, оти на адресата од која ѝ се упатени овие прашања, “согласно Уставот и законите”, таа би морала да се отчита. Ваква информација бара собраниската комисија, чиј назив, иако има бирократски шмек, доволно кажува – за надзор над спроведувањето на мерките за следење на комуникациите од страна на Министерството за внатрешни работи и од Министерството за одбрана.

Арно ама, од друга страна, ако се земе предвид веќе скандалозниот молк на сите институции ангажирани во случајот “Кампања”, токму на овие прашања, битни за секоја полициско-судска процедура, тогаш зборот “мора” звучи саркастично. Па, одговор на овие непознаници од равенката “Кампања” ни после три месеци и една недела од апсењето на Љубе Бошкоски не добија ниту неговите адвокати. Замислете, треба да подготват одбрана, да настапат пред обвинителот и судијата, а немаат основна информација за наредбата за посебните истражни мерки (ПИМ)!!!

Постои ли воопшто таков “папир”? Дали ги има сите детали, “согласно Уставот и законите”? Дали, за да уловат некого за злоупотреба, можеби, нагласувам можеби, ги злоупотребиле своите ингеренции и малку ги измешале брзините?

Ваквата неподнослива леснотија со која се игнорираат најлегитимни прашања, ме наведува да фрлам тешка дума, дека можеби и оптимизмот на Тито Петковски, како прв човек на надлежната собраниска комисија, ќе спласне, откако ќе се соочи со непробојниот бедем на ќутенката од прозваните. Ароганцијата на моќниците, наспроти немоќта на надзорниците, секогаш во Македонија завршува како победа на првите. Оттаму, нема да ме изненади доколку одговорите на прашањата (испратени до Јанкуловска на 7 септември 2011 година) стигнат во Собранието во 2014 година, или бидат троа побрзи со омилениот “исцрпен” одговор на министерката – дека постапувале согласно уставот и законите!

Навистина, никако не можам да смислам логичен одговор, зошто некој би ги прикривал овие детали од процедурата, ако се е согласно Уставот и законите? Како што Фокус прв објави, веднаш по фештата со гламурозното ТВ-апсење на опозицискиот лидер Бошкоски, делото за кое можело да се следи, снима и прислушува Љубе е вметнато во Кривичниот законик пред распуштање на парламентот, а објавено е во Службен весник на 13 април годинава. Иако овој датум го спомна и Петковски, сепак ќе нагласам и овојпат дека овие измени, според последниот, членот 36, стапуваат на сила осмиот ден од објавувањето во Службен весник. Стои црно на бело и ова не може да го замачкаат. Исто како што во обвинителниот акт дури три пати е наведено дека првата тајна снимка на Љубе со загрозениот сведок е на 12 април (во куќата на загрозениот сведок во Скопје)!

Ако е даден налог за ПИМ мерки против Бошкоски на 12 април, по сите тертипи нели, со истражен судија и обвинител, тогаш таквиот е дефектен, оти за нелегално финансирање изборна кампања можеле да се “потпишуваат” дури од 21 април. Или, можеби, штом било изгласано ново новцато кривично дело, пасент скроено по мерка на Љубе, од преголема желба да го имаат под третман, заборавиле дека треба уште девет дена да почекаат?!

Второ, особено е скандалозно доколку лидер на една опозициска партија бил прислушуван два месеци за време на кампањата. Барем во нормални демократски држави, таквите авантури јавноста ги доживува како афери од рангот на Вотергејт. Но, дали е прислушуван? Кога адвокатите ја немаат наредбата за ПИМ мерки, ова е само логична претпоставка – дека телефоните му биле слушани. Но, глеј чудо, обвинителството не нуди докази од овој калибар!? Се наведува само “извештај за мобилни телефони” (множина значи), и тоа – од 17 јуни. Да, 11 дена откако е во Шутка!

Да претпоставиме дека тоа се листинзите од повиците. Но, каде се стенограмите од снимките? Немало ништо квалитетно на нив за судската постапка? Ако мобилните на Љубе биле закачени на Големото уво во МВР, тогаш министерката Јанкуловска, која инаку беше носител на листа на изборите, имала увид во сите планови и разговори на жестокиот критичар на власта на Груевски. Убавина! Значи, никаков ќар за судската постапка, ама затоа голем бенефит за Преродбата!

Трето, штом првиот “корпус деликти” им носи датум од 12 април, значи постои аудио-визуелна снимка на Љубе и на долгогодишниот му пријател кој дома му дава пари. Тогаш, прислушувањето на телефоните веќе нема голема смисла, освен, се разбира, заради политички причини – за портокаловата врхушка. Да претпоставиме дека, сосем нормално, во текот на овие два месеци во изборна кампања, Бошкоски комуницирал со другите опозициски колеги. Зошто да не скршил муабет со Тито, Љубчо, Бранко, генерал Ангелов, Тачи..? Тогаш, благодарение на “Кампања”, прислушувана била безмалку сета опозиција. Во тој случај, Љубегејт станува вистински македонски Вотергејт!

Во здрави демократии, ова е ептен нездрава работа. Но, таму на ваквите обиди да се контролира моќта на полицијата, никој здраворазумен не би реплицирал со – ,Ааа, значи вие го браните криминалот,!

Неколкумината новинари, кои себеси се прогласија за единствените професионалци во земјава, а со кои жестоко пред седум години ја оспорувавме процедурата со која се апсеа осомничените за “Раштански лозја”, не ми останува сега ништо друго освен да ги прашам – Браневте ли тогаш убиство на невини цивили? Или, пак, имате бланко доверба во Јанкуловска и Мијалков, за разлика од “лошиот” Хари?!

Кога ова издание на Фокус ќе излезе од печат, веќе ќе се знае исходот од првиот ден од судскиот процес. Ако повторно не се разјаснат дилемите за кои одговор бараат и адвокатите на Љубе и собраниската комисија, тогаш тури му пепел на „независното“ ни судство!

Текстот е објавен на 23-ти декември 2011-та година во неделникот „Фокус“ во бројот 860

Пишувала
Јадранка КОСТОВА

Секој пратеник кој упорно се обидува да биде во контролна функција на извршната власт, овде се доживува како антидржавен елемент. Нормално, според ваквата дефиниција, Тито Петковски е зрел за расчеречување. Ако порциите што ги доби од пратеникот Саздов и од министерката Јанкуловска не делуваа воспитно, може да следува обработка и од страна на медиумските специјалци. А баш нема да се далдисам, дури и ако братот Љубе, како што тргна во прочка-поход, ѝ се извини на Јанкуловска поради упорноста на Тито!

Владеачкото мнозинство знае да остави солиден уметнички впечаток само благодарение на одредени забавни и смешни секвенци. Истовремено, оценките за техничката вредност на нивните демократски дострели, алармираат дека степенот на портокалова опасност веќе поцрвенува до загрижувачки размери. Откако спастрија сѐ живо и диво по свој вкус – со свои подобни извршители на партиската кауза, а оние инаквите, непослушниците, ги сместија кај што им е местото – во зандани, сега чекорат кон следната цел, да ги превоспитаат опозициските пратеници. Сѐ некако ме прогонува една тешка мисла, дека, како што врват работите, најверојатно му се ближи редот на Тито Петковски, да ги почувствува на своја кожа благодетите на преродбата.

Претпоставувам дека, според вмровското воспримеање на парламентарната демократија, секој пратеник кој упорно се обидува да биде во контролна функција на извршната власт, се доживува како антидржавен елемент. И, според ваквата дефиниција, нормално, Тито е зрел за расчеречување. Прашање е само, на кој ескадрон ќе му припадне светата должност да се справи со овој непријателски лик, да го глоцка штом ќе биде реш печен.

Откако Тито како слеп за стап се фати за акцијата „Кампања“, што согласно Уставот и законите не би требало да биде голем грев, нели, оти за вакви дешавки е и фомирана комисијата за надзор на полицијата, така тој почна да добива „стратешки“ третман. Пратеникот Павле Саздов тука покажа врвни резултати. Наапан што некој се дрзнува да не му верува на збор на еден вмровски министер за внатрешни работи, како што најбезобразно Петковски искажува сомнежи, а обвинувајќи го дека го крие писмото од МВР, овој пратеник избран од дијаспората од Канада со 560 гласа, даде драматичен тон на парламентарната демократија. Му стави до знаење на Тито дека ќе разговара со координаторот на неговата пратеничка група, а тоа е Силвана Бонева, ама и со претседателот на Собранието, а тоа е Трајко Вељановски, и ќе побарал од нив да го сменат Петковски од местото претседател на Комисијата!!!

Веројатно во Канада парламентарното мнозинство ја диктира кадровската политика и на опозицијата, па координаторот на пратеничката група на власта е и општонароден кадровик. Е сега, како тоа Силвана и Трајко ќе го изведат?! Ќе дадат команда – „мрсникот“ Тито да биде разрешен? Дали истовремено ќе понудат кој од опозицијата е подобен за тоа место? Кои карактеристики треба да ги поседува новиот, освен, се разбира, секогаш и секаде да верува 102 отсто на секој збор на Јанкуловска? Или, можеби, ќе покажат троа милост, па, како Груевски со семејството кон Љубе Бошкоски - Kлеветникот, ќе му дадат шанса да се извини, во случајов заради дрскоста што помислил дека полицијата воопшто можела да ги злоупотреби алатките за следење и прислушување, и тоа во изборна кампања?!

Не сум баш сигурна што ќе заигра на терен од опцииве, но, за да биде и волкот сит и овците на број, не ќе биде лошо доколку на новиот претседател на комисијата, кој според законот мора да е од опозицијата – доколку не добие и оваа одредба автентично толкување, му дадат да потпише меници за верност. И така, тој ќе биде ем опозициски, ем со преродбеничка свест! Тито, пак, може да се вади, олеснителна околност демек, дека погрешно ја рабрал владината кампања ОСМЕЛИ СЕ! Da, таа не важи за политика, туку сал за бизниси!

Туку, ова беше само една од лекциите отчитана од пратенички усти. И во очекување на конечната „пресуда“ од Бонева и Вељановски, не е зијан да се присетиме и на драмолетката што ја одигра Гордана Јанкуловска. Она, де, кога беа пратеничките прашања, а Илија Димовски ги „зтави“ три во едно, па ја праша првата полицајка за однесувањето на Петковски, МВР и за „Кампања“.

И Гоца, затекната од непријатното прашање, жива вода се стори додека го решеташе Петковски. Кога поентираше дека Тито ја злоупотребувал функцијата претседател на оваа надзорна комисија, помислив дека после ваквото крешчендо ќе следува наредба за апс на злоупотребувачот! А морам да признам и дека таканаречените пратенички прашања добија оригинален дух – министрите да ги стројат пратениците. Едните со прашањата, другите преку одговорите!

Сепак, сетики си мислам дека нема да застане канонадава со Саздов и Јанкуловска. Ако овие порции не делуваа воспитно, може да следува обработка и од страна на медиумските специјалци. Тие обично го одработуваат она што дури и на пратеничко-министерскиот ешалон му е непристојно. А баш нема да се далдисам дури и ако братот Љубе, како што тргна во прочка-поход, да и се извини на Јанкуловска поради упорноста на Тито!

После овие неколку „мртви-сериозни“ новитети од портокаловата парламентарна продукција, како особено забавен го сметам куриозитетот – читање пишани реплики. Можеби затоа не одат на ТВ дуели, оти, не бива, бре, да вадиш од папка пишана реплика!

Но, колку што можев да регистрирам, овој дострел сепак е резервиран за пратеници кои седат во последните клупи. Не ми се верува дека човек може внимателно да следи нечиј говор, ем истовремено да срочува одговор, па приврзаник сум на тезата дека од дома си составуваат реплики. Не, не е во право опозицијата што се потсмева дека овие писанија се авторство на кретивниот двоец Димовски-Протуѓер. Зарем е тешко да составиш вмровска реплика?! Удриш вовед колку пати во пет години победиле, а СДСМ изгубил. Потоа прошараш со времеплов – деновиве пред години, кога Бранко бил премиер, и закуцуеш со некоја афера за говорникот!!!

Еве, можам да се обложам дека од сега се штанцаат реплики и реплики на реплики за интерпелацијата на Јанкуловска. А сенешто ми вели дека текот на седницата ќе добие таков пресврт, како Тито Петковски да е министер на тапет!

И, доколку груевци победат по шести ли, седми ли пат, на избори, тогаш логичен след на оваа портокалова филозофија – опозицијата да не смее да се сомнева во власта, е со закон и устав да се забрани опозицијата тотално, а согласно тоталитарните тенденции. И тогаш сите ќе си бидеме ВМРО. Mислам, сите оние што ќе преживееме!

Текстот е објавен на 27-ми март 2015-та година во неделникот „Фокус“ во бројот 1016

Стравот и паниката кај родителите дополнително се зголемија откако открија дека нивните деца примаат бугарска вакцина Дитепер, за која, како што тврдат, со години се користела бидејќи била најевтина, но притоа не била ниту регистрирана, ниту заведена во Светската здравствена организација.

Дел од родителите решија децата да ги вакцинираат со современи поливалентни вакцини, и тоа најчесто во Солун, Белград и во Врање. Тоа стана редовна практика, но не и нелегален бизнис. Во соседна Грција вакцините се набавуваат од аптека, а нивната цена се движи од 50 до 70 евра, додека во Врање вакцините чинат 30 евра и плус 5 евра за боцкањето. Ацелуларни (прочистени) вакцини може да се најдат само на Клиниката за детски болести, но родителите обвинуваат дека тие се добиваат единствено преку врски и најчесто се даваат на деца на владини функционери, роднини и пријатели

Пишувала
Ирена МУЛАЧКА

Во Италија пред четири месеци починаа 13 лица, откако ја примиле вакцината против грип „флауд“, а овој вид вакцини беа забранети и пред две години, откако беше утврдено дека содржат микрочестички опасни по здравјето на луѓето, пренесуваа медиумите. Италија во тој период ја забрани употребата на 488.000 дози, а Швајцарија на 16.000.
Италијанското Министерство за здравство веднаш реагираше и побара од фирмата да му го достави комплетниот состав на вакцините, при што тие веднаш беа повлечени од продажба. Откако Италија ги забрани вакцините на својот пазар, истото го стори и Швајцарија.

И во двата случаи, вакцините против грип предизвикаа тешки последици врз здравјето на граѓаните, но затоа, пак, здравствените власти во Италија, Швајцарија и во Франција реагираа експресно, веднаш ги испитаа вакцините и ја забранија нивната продажба.

За разлика од овие земји, ситуацијата во Македонија покажува нешто сосема друго. Министерството за здравство и дел од лекарите постојано ја смируваат јавноста дека вакцините се квалитетни и безбедни и дека нема регистрирани случаи на последици од нив, но повеќето од родителите не веруваат во оваа приказна, па, како што велат, „спас“ за безбедно вакцинирање на своите бебиња и деца бараат во соседството, најчесто во Солун, Врање и во Белград.

Веќе подолг период во јавноста се кршат копјата меѓу здравствените власти, лекарите и родителите – дали децата треба да се вакцинираат или не? Колку се ефикасни вакцините, предизвикуваат ли тешки компликации или тоа се само теории на заговор?
РОДИТЕЛИ ОБВИНУВААТ ЗА НЕКВАЛИТЕТНИ ВАКЦИНИ

Четиригодишната Бојана е мало девојче, кое си игра игри на компјутерот, а потоа ѝ прави фризури на својата кукла. Таа е темпераментно, паметно и креативно девојче, за кое, како што велат нејзините родители, шири позитивна енергија наоколу. Во дружењето со неа нема никогаш да забележите дека пред само две години таа имала здравствени проблеми, и тоа поради неквалитетни вакцини, кои можеле да ја чинат живот.

- Воопшто не сакам да се потсетувам на тој период, кој претставува пекол за целото мое семејство. Поради вакцина ДТП-ер (дифтерија, тетанус, перистус), моето девојче имаше тешки здравствени компликации и слободно можам да кажам дека едвај ја спасивме. И тогаш, како и сега, лекарите тврдеа дека вакцините се квалитетни и безбедни. Не им верувам повеќе. Ја научивме лекцијата, па затоа второто дете си го вакцинирам во Врање – тврди 39-годишна мајка, која не сакаше да го открие својот идентитет.

Бојана не е единственото дете кое се соочило со тешки компликации, откако претходно била вакцинирана. Во последниот период, оваа тема е редовно на маса, а бројот на родители чии деца се соочиле со вакви проблеми сѐ повеќе се зголемува. Дел од нив јавно ги споделуваат своите маки и ги обвинуваат здравствените власти дека не обезбедиле квалитетни вакцини, а нивните деца сѐ уште се вакцинираат со обични вакцини кои се исфрлени од употреба во другите европски земји.

Која е причината? Зошто родителите се сомневаат во квалитетот на вакцините? Дали нивниот страв е оправдан или, пак, само владее паника, при што се создава отпор спрема вакцинирањето? Зошто веќе неколку години се ветува набавка на поливалентни вакцини, но тие никако да стигнат?

И по неколку години, на овие прашања ресорното Министерство ги дава истите одговори, од кои очигледно граѓаните не се задоволни. Тие повторно се навраќаат на главното прашање – кој им гарантира дека вакцините се безбедни и кој ќе сноси одговорност ако некое дете се разболи, ако има компликации или ако, не дај боже, почине?

Пред неколку недели, во дел од медиумите излегоа информации дека две бебиња од Студеничани и Шуто Оризари, едното на возраст од два, а другото четири месеци, починале за два дена, откако претходно ја примиле вакцината Дитепер, со што се создадоа првите сомнежи, дека можеби баш тоа е причината за нивната прерана смрт. Случајот го потврдија и од полицијата, но официјалните информации од што и како починале двете бебиња ќе бидат соопштени дури по завршувањето на истрагата. Во меѓувреме, од Министерството за здравство експресно излегоа со тврдење дека двете новороденчиња воопшто не ја примиле таа вакцина, со што се отфрлија сомнежите дека нивната смрт е последица од неа.

Некои од случаите стигнаа и до суд, па дури добија и судска разрешница. На почетокот на февруари, штипска Апелација донесе пресуда да се исплати отштета од 7 милиони денари поради тешко оштетување од вакцина (акутна пареза). Малата С. Г. е родена на 21 април 2007 година, а според податоците кои можат да се најдат во пресудата, таа по неколку месеци била примена на скопската Клиника за детски болести поради акутно настаната пареза на десната страна.

- Болеста почнала 18 дена по приемот на вакцината. Кај неа се манифестирала слабост на десната нога со ослабени рефлекси. Во болница престојувала до 06.09.2007 година. На 23.11.2007 година, Комитетот за верификација и квалификација на акутна парализа Апелационен суд – Штип, овој случај го класира како потврден случај на пареза асоцирана со полиовакцина со вакцинален полиовирус тип 3. Кај малолетната се утврдени ослабени тетивни рефлекси на десната нога и висечко стапало. Обемот на натколеница и потколеница се разликува помеѓу левата и десната нога – се наведува понатаму во пресудата.

Според документите, кај 7-годишното девојче е утврдено дека постои трајно оштетување на функцијата на десната нога со видлив деформитет, намален обем на мускулатурата и нарушена естетика, со што таквата состојба ќе бара доживотен третман.

- Ваквата состојба е последица на вакционен полиовирус тип 3 . Кај малолетната тужителка поради настанатото телесно оштетување, инвалидитет постои и ќе постои трајно психичка болка. Кај неа има нарушена општа животна способност, како и нагрденост од ваквиот инвалидитет. Целиот живот таа ќе има дополнителни напори да ги остварува животните потреби при секојдневните активности. Не ќе може да ги почувствува детските радости, а ваквото душевно трпење ќе се зголемува и ќе се потенцира со нејзината возраст – пишува понатаму во пресудата.

Доктор Ѓорѓи Оровчанец, поранешен министер за здравство ја оправдува недовербата на родителите во вакцините, бидејќи според него, за набавката и употребата на вакцините кај нас веќе не е пресуден квалитетот и цената, туку квантитетот.

- Во другите земји има вакцини кои се квалитетни, но ние воопшто не можеме да ги обезбедиме. Кај нас се оди на опцијата, не да се добие на квалитет, туку на квантитет. Вакцините во себе содржат жива и формалин и ако не се прочистени, можат да доведат до нарушување на нервниот систем и оштетување на мозокот. Луѓето имаат одредени сознанија, не веруваат и затоа обезбедуваат вакцини од Солун. Таму има европски стандарди – тврди доктор Оровчанец.

ПО ВАКЦИНИ ВО СОЛУН И ВО ВРАЊЕ

Македонија е единствената земја во Европа, каде што децата се вакцинираат со обични вакцини кои одамна се исфрлени од употреба. Стравот и паниката кај родителите дополнително се зголеми откако открија дека нивните деца примаат бугарска вакцина Дитепер, за која, како што тврдат, со години се користела бидејќи била најевтина, но притоа не била ниту регистрирана, ниту заведена во Светската здравствена организација. Единствено познато е дека вакцината е произведена во Бугарскиот институт.

Тие пред неколку месеци поднесоа кривична пријава до Основното јавно обвинителство против Министерството за здравство, обвинувајќи дека повеќе години на нивните бебиња им се дава таа вакцина која била регистрирана дури на 9 декември, 2014 година.

- Нашите деца – бебиња од две, три и петмесечна возраст беа „имунизирани“ со нерегистрирана вакцина (ДТП)! Зошто по долгогодишно незаконско работење нашите власти конечно одлучија да го легализираат својот криминал? Можеби мислеа дека ќе се спасат од кривичната пријава која ние родителите по неколкумесечно истражување и собирање на докази, ја доставивме до ОЈО – велат револтираните родители.

По лавината негативни реакции, обвинувања, претставки, пријави и пресуди на сметка на ресорното министерство, кое е одговорно за набавка на вакцините, решивме да поразговаравме со повеќе родители, кои се преплашени да ги вакцинираат своите деца во Македонија и бараат начин како тоа да го спроведат надвор од државата, каде на децата, според нив, ќе им се обезбедат квалитетни и безбедни вакцини. Војната со информации и шпекулации уште повеќе ја прави тензична атмосферата, бидејќи тука не станува збор, како што велат, за споменици, туку за животот на нивните деца.

Дел од родителите одлучуваат бебињата да ги вакцинираат надвор од државата со современи поливалентни вакцини, а најчести дестинации за тоа се Солун, Белград и Врање. Тоа стана редовна практика, но не и нелегален бизнис. Во соседна Грција вакцините се набавуваат од аптека, а нивната цена се движи од 50 до 70 евра во зависност од тоа дали се работи за петвалентна или шествалентна вакцина. Мал проблем претставува транспортот, бидејќи се патува три-четири часа, а вакцината мора да биде на одредена температура, па баш од тие причини се транспортира во специјален канистер. Подоцна, во договор со лекарот, децата се вакцинираат во некоја од скопските поликлиники или на скопската Клиника за детски болести.

Освен во Солун, родителите своите деца на вакцинација ги носат и во Врање. Но, таму не е истата процедура како кај јужниот сосед. Според неофицијални информации, родителите со новороденчето одат во Врање, ја купуваат вакцината по веќе разработена шема и нема потреба да се враќаат назад и да ја транспортираат, туку бебето ја прима таму. Нашите извори тврдат дека аптеката од каде што најчесто се набавуваат вакцините се вика „Хигија“, а цената е 30 евра плус пет евра за боцкањето. Болнички извори додаваат дека аптеката е веднаш до амбулантата каде што се врши вакцинирањето, но според процедурата, секое бебе мора да има наод од педијатар од Македонија дека е здраво и мора да има направено крвна слика.

Според лекарите со кои разговаравме, најголем отпор кај родителите има од вакцината МРП (морбили, паротит и рубеола), сметајќи дека баш таа вакцина е главниот виновник за појавата на аутизам, што покажува драстично зголемување во последните неколку години. И ваквиот тип вакцини, исто така, се набавуваат од Солун и од Врање.

Доктор Лидија Грбевска останува на ставот дека децата мора да се вакцинираат и заради своето здравје и за одржување на колективниот имунитет. Но, според неа, родителите купуваат вакцини и ги вакцинираат децата надвор од државата поради недовербата во квалитетот.

- Еве, да го споменеме примерот со МРП-вакцината. Во Македонија, меѓу родителите се шират информации дека таа е набавена од Бугарија и е со сомнителен квалитет, што е доволна причина тие да не дозволуваат нивните деца да бидат вакцинирани со неа. Многу сум лута. Во здравството мора да има приоритети, а ова е најголем, се работи за нашата иднина. Се плашам дека ќе се соочиме со болести кои веќе се искоренети и кои и ние како лекари сме ги заборавиле. Да не се повтори 1955-56-та година, кога поради недостиг од вакцината Полио се разболеле над сто и повеќе деца – истакнува доктор Грбевска.

Таа додава дека поливалентните вакцини мора побргу да се регистрираат како национална стратегија.

- Предноста на ацелуларната вакцина е тоа што бебето почнува да ја прима со полни шест месеци и се дава вкупно трипати, а не како нашиве кога во првата година се боцкаат најмалку десетина пати. Со овие вакцини нема несакани реакции зашто се ацелуларни и многу безбедни – вели доктор Грбевска.

Од друга страна, ресорното Министерство веќе петта година по ред, од 2010 наваму, најавува набавка на поливалентни вакцини. Доктор Јованка Костовска, раководител на Секторот за превентивна заштита, неколкупати досега изјави дека овие вакцини само што не стигнале. Последните информации што ги слушнавме од таму беа дека поливалентните вакцини ќе ги има во Македонија во март или во април оваа година. „Фокус“ ја контактираше доктор Костовска и таа потврди дека вакцините ќе ги има, ама дури наесен.

- Поливалентните вакцини ќе ги добиеме во август, а од септември ќе почнат да се користат. Ги набавуваме од Пастер, Франција, но бидејќи овие вакцини се најбезбедни и се бараат многу, затоа и доцни нивната набавка – вели доктор Костовска.

ВАКЦИНИ СЕ ДОБИВААТ ПРЕКУ ВРСКИ?

И покрај сите негативни реакции, Министерството за здравство и дел од лекарите продолжуваат да ја убедуваат јавноста дека вакцините се квалитетни и безбедни, иако досега никој не прикажал никакви докази за да ги убеди родителите во тоа.

Од сите лекари, најгласна на оваа тема е доктор Аспазија Софијанова, директорка на скопската Клиника за детски болести. Таа вели дека во јавноста не зборува за квалитетот и безбедноста на вакцините, туку дека како педијатар тврди дека сите деца мора редовно да се имунизираат.

-  Министерството за здравство е тоа кое ги набавува вакцините, а целата постапка оди преку Бирото за лекови. Тоа значи дека државата е таа која треба и која го гарантира квалитетот на вакцините, а ние како педијатри само ја промовираме вакцинацијата.Јас немам начин ниту пак ингеренции да се мешам во делот на контролата на квалитетот на вакцините. Моја работа како педијатар е да се грижам за здравјето на децата – вели доктор Софијанова.

Таа додава дека како педијатар со години се залага во делот на политиката со вакцините, а тоа е осовременување на календарот за имунизација со поливалентни вакцини кои се тренд во Европа.

- Знам дека дел од родителите токму овие поливалентни вакцини ги купуваат во Солун и во Врање каде што им се аплицираат на децата за потоа да се заведат во картоните за имунизација. Одговорноста за детето ја има пред се родителот и аплицирањето на вакцини во странство, впрочем  како и изборот понекогаш децата и да се лекуваат во странство, е пак избор на родителот – истакнува Софијанова.

Многупати досега родителите обвинија дека ацелуларните вакцини, (прочистена варијанта на Дитепер вакцината), кои ги има само на Детската клиника ги примаат бебиња преку врски, на високи владини функционери, блиски колеги и пријатели. Тие тврдат дека ако немаат луѓе на клиниката не можат ни да замислат да дојдат до тие вакцини, бидејќи нивниот број е ограничен.

- Ја задоцнив вакцината на моето дете, трудејќи се и јас како сите други да фатам врски. Но, не ми успеа. Таму се чека во редици, си има приоритетни листи и се знае кој ги добива тие вакцини. Затоа, ние другите ќе си купуваме од Солун и Врање. Битно нема да дозволам моето дете да се вакцинира тука, не ми е сигурен квалитетот на вакцините – вели 40-годишна скопјанка која сакаше да остане анонимна.

Ваквите обвинувања ги отфрла Софијанова, која тврди дека немаат доволно вакцини колку што им се потребни, но со дозите кои ги имаат се обидуваат да ги опфатат децата, кои имаат потреба од нив.

- Тие деца за нас се приоритетни. Секој денес може за сѐ да обвинува, но тоа не значи дека во тоа има вистина. Можете слободно да дојдете и да разгледате во дијагнозите на децата кои ги примиле овие вакцини. Дали дете со епилепсија или дете родено 900 грама имало како што велите „врски“ да ја прими вакцината. Многу е лесно да се обвинува. Потешко е да се работи со деца кои имаат сериозни проблеми. Тоа колегите од оваа клиника најдобро го знаат – додава Софијанова.

Во редовниот календар за имунизација во Македонија има 8 задолжителни вакцини кои штитат од повеќе заразни болести, а на годишно ниво за нив се трошат од 200 до 250 милиони денари.

АКО НЕ ГО ВАКЦИНИРАТЕ ДЕТЕТО, СЛЕДУВА КАЗНА ОД 500 ЕВРА

Дополнителен проблем во целата приказна претставува тоа што дел од родителите не се согласуваат со задолжителна вакцинација. Тие сакаат право на избор, затоа што сметаат дека вакцините се штетни. Дел од нив се залагаат за промена на Законот за задолжителна вакцинација, па дури поднесоа и иницијатива до Уставниот суд за негово оспорување. Сметаат дека непотребно се шири страв и хистерично се повикува на вакцинирање.

Во овие услови, уште повеќе страв носат и сомнежите на светските лекарски имиња дека се справуваме со вештачки вируси, создадени во лабораториите само за профит.

Војната со информации и шпекулации што ја водат двата противнички табори ги збунува родителите, што треба да ги однесат децата на имунизација. Македонците ги следат светските трендови и се сѐ понервозни на секоја вакцина што им се сервира. Тие малку му веруваат на здравствениот систем, а уште помалку на фарамацевтската индустрија, која, велат, се богати на сметка на нивното здравје.

Оваа тема секојдневно е актуелна на социјалните мрежи. На Фејсбук дури постои фан –страница формирана од група родители со име „Здравјето на игла НЕ влегува“. Со еден клик на оваа страница можат да се најдат многубројни теми, од несаканите последици на вакцините, па сѐ до укинувањето на задолжителната вакцинација во другите земји.

Како е да е, вакцинацијата е топ-тема и на форумите.

Вакцините против грип ги следеа многубројни контроверзии, а истата судбина ја делеа и вакцините против ХПВ, вирусот кој може да предизвика рак на грлото на матката. Родителите одбиваа да ги вакцинираат 12-годишните девојчиња плашејќи се од неиспитаните вакцини и нивниот состав. Дел од нив заработија и казни од 500 евра, затоа што не сакаа да ги вакцинираат децата, а казни добиваат и оние кои не сакаат да ги вакцинираат децата со вакцини од редовниот календар за имунизација.

Време е владата и надлежните институции, здравјето на децата да го стават на приоритетна листа, наместо спомениците, градбите и оградите во барок стил, за кои се трошат милиони евра. Дури и критериумите се изменија во полза на овие барокни зданија, па така за нивната изградба, приоритет се дава на квалитетот, додека за вакцините, приоритет се дава на квантитетот и најниската цена. Затоа редно време е да се скрати од оградата, што ќе ја заградува владата, а која чини 700.000 евра и да се купат квалитетни поливалентни вакцини, кои чекаат веќе петта година по ред. Нели здравјето на децата е најбитно?

80.000 ВАКЦИНИ ЗАВРШИЈА ВО ДРИСЛА

Во 2009 година беше прогласена пандемија на свински грип, а Министерството за здравство во тој период набави 105.000 вакцини, од кои 5.000 дози беа донација, 20.000 беа набавени директно од производителот „Бакстер АГ“, а околу 80.000 дози од производителот „Глаксо“ беа набавени од холандската амбасада. Во земјава за време на пандемијата биле потрошени околу 5.000 вакцини, а во 2012 година околу 80.000 завршија во печките за медицински отпад во Дрисла бидејќи им истече рокот за користење.

Текстот е објавен во Фокус 868 од 17 февруари 2012 година.

Нашите извори велат дека директорот на УБК неколку пати бил виден како влегува во седиштето на агенцијата, која работи само една година, а успеа да ги земе под свое објектите што до сега ги обезбедуваа „Лупус”, „Оса” и останатите. Сега, СГС ги обезбедува „Сувенир” Самоков, Музејскиот комплекс, Триумфалната порта, Музејот на холокаустот, Рамстор, Тутунска банка… Како е можно – фирма, која е регистрирана со само 5.000 евра, за една година да влезе во стратешките институции во државата?

Пишувала Мери ЈОРДАНОВСКА

Која е новата агенција за обезбедување СГС („Секјурити Груп Сервисис”), која само за една година успеа да ги земе под своја капа сите стратешки објекти во државата? Официјално, нејзин управител е извесен Мирољуб Давидов, но во скопските кругови се шират информации дека зад оваа агенција стојат високи функционери од власта, на кои контраразузнавањето им е јака страна, нешто што на собраниската седница, на која се расправаше за интерпелацијата на министерката Гордана Јанкулоска, како прашање го отвори и Јани Макрадули, пратеникот од СДСМ.

- Ниту Урко немаше идеја пред некој месец, кога го викнаа во кабинетот кај премиерот да ги решат конфликтите меѓу „Лупус„ и „Алфите”, дека Сашо Мијалков ќе формира нова агенција за обезбедување, што ќе му го земе половина бизнис – рече Макрадули.

Дали е на повидок монопол во бизнисот на обезбедувањето, со што актуелните агенции ќе останат без клучните објекти, останува да се види, но како тргнало, ако за една година СГС успеа да го земе речиси половина Скопје, засиленото темпо ќе продолжи и во иднина.

СО ВЛОГ ОД 5.000 ЕВРА СТИГНАА ДО СТРАТЕШКИТЕ ИНСТИТУЦИИ

Агенцијата за обезбедување „Секјурити Груп Сервисис” се наоѓа во центарот на Скопје, спроти зградата на Кјуби, на улицата 11 Октомври. Таму се паркирани и нивните возила, петнаесетина бели „голф 6″. Нашите извори велат дека директорот на УБК Мијалков неколкупати бил виден како влегува во седиштето на агенцијата.

Отворена е некаде кон крајот на 2010 година, а во последнава година успеа да склучи договори за обезбедување на голем број клучни објекти, но и да им ги земе од надлежност објектите кои досега ги обезбедуваа „Лупус”, „Оса” и останатите агенции. Сега, агенцијата за обезбедување СГС ги обезбедува „Сувенир” Самоков, Музејскиот комплекс од проектот „Скопје 2014″, Триумфалната порта, Музејот на холокаустот, трговскиот центар Рамстор, Тутунска банка, казиното „Принцес” во Гевгелија, Шпаркасе банк, ТАВ… Се отвора прашањето, како е можно фирма која во Централниот регистар е пријавено дека е регистрирана со само 5.000 евра, за една година да добие толку вносни зделки?

Во регистарот, „Секјурити Груп Сервисис” е запишана во 2010 година, а како нејзин сопственик се јавува одредена фирма. Извори од СГС велат дека Слободан Николовски, сега млад пензионер од МВР, поранешен командант на мобилната единица „Алфа” и поранешен командант на ЕБР, бил еден од главните консултанти во СГС. Управител на агенцијата е Мирољуб Давидов. Кога исконтактиравме со него, прво нѐ праша како сме успеале да дојдеме до неговиот телефонски број, а потоа негираше дека СГС има било каква поврзаност со Мијалков.

- Немојте да ширите такви глупости. Тоа се чисти шпекулации. Си има документи чија е фирмата и тоа е тоа. Како сме ги добиле објектите за обезбедување? Па, си ја тераме нашата работа. Секој треба да си ја тера и како знае да си ја работи – ни рече Давидов.

БИЗНИСОТ НА КОНКУРЕНТСКИТЕ АГЕНЦИИ ПОЛЕКА ЗГАСНУВА

Агенцијата „Оса” досега ги обезбедуваше Комерцијална банка, Тутунска банка и Фершпед. Според нашите информации, сега „Оса” е на пат да ја загуби Тутунска банка. Бизнисот полека го презема новата агенција СГС. Бранко Бојчевски, директорот на „Оса”, кратко ни изјави дека сѐ уште нема официјална информација дека такво нешто ќе се случи, но му било најавено дека најверојатно бизнисот со обезбедувањето на Тутунска банка со СГС ќе го делат на половина, односно дел од објектите најверојатно ќе им бидат оставени да ги обезбедуваат и натаму.

„Оса” отсекогаш се сметала за агенција блиска на сегашната опозиција, па оттаму, може донекаде и да биде сфатливо зошто СГС сега им го презема бизнисот. Она што најмногу паѓа во очи во целата ситуација е преземањето на бизнисот на агенцијата „Лупус”, кој го држи Дејан Митревски – Урко, заедно со неговиот партнер Рамче. Како што рече Макрадули од собраниската говорница во понеделникот, неизвесно е кога и зошто се заострија односите меѓу Мијалков и неговиот прв човек, Урко, за тој да посака да му преземе половина од бизнисот?

Лани во декември беше објавено дека „Лупус” од годинава ќе се грижи за заштита на спомениците од проектот „Скопје 2014″. На листата на обезбедување главно место имаа споменикот „Воин на коњ” и лавовите поставени на мостот Гоце Делчев. Но, СГС сега влегува во бизнисот на „Скопје 2014″ и тоа токму за објектите кои се финансирани од Министерството за култура. Такви се Триумфалната порта и Музејскиот комплекс на ВМРО и на Музејот на жртвите на холокаустот.

Екипата на „Фокус” успеа да направи фотографии од обезбедувачите на СГС додека ја обезбедуваа Триумфалната порта. На нивните униформи има амблем кој потсетува на шлем од македонската фаланга и се разбира, логото на СГС.

Во агенцијата се вработени околу 80 лица, но како што цвета бизнисот, така се очекува и бројот на вработени да расте. Како што дознаваме, во СГС отворено се зборувало дека бројот на вработени ќе порасне до 2.000, а вкупно во бизнисот за обезбедување во Македонија вработени се над 4.000 лица, што значи дека на постојните агенции им се заканува делумно или целосно уништување.

ПРИТИСОЦИ ОД СИТЕ СТРАНИ

Според информациите со кои располага „Фокус”, голем број клиенти од Скопје, Битола и Тетово се жалеле на притисоци да ангажираат одредени агенции за обезбедување. Притисоци врз фирмите доаѓале и од одредени министри, секој да ургира во својот сектор за да привлече или да принуди компанијата да биде обезбедувана од агенцијата блиска до власта. Сега, приматот во овој бизнис го има СГС, која располага со софистицирано оружје, а, според неофицијални информации, тие се во преговори и за најмување најскапа опрема за прислушување и мониторинг. Помош најверојатно ќе добијат и од Израелците, кои ја купија опремата за прислушување во 2007 година.

„Секјурити Груп Сервисис” има дозвола за работа, која инстантно и била издадена од МВР (а инаку, за таква дозвола за работа се чека околу шест месеци) и е регистрирана во Комората за обезбедување лица и имот. Верица Милева-Стефановска,  претседателка на комората, не беше расположена да даде изјава за „Фокус”.

Дека СГС наголемо го шири бизнисот, говори и фактот што често можат да се видат огласи за вработување. Во октомври лани, на една од веб-страниците за барање работа, СГС бараше „референти” за обезбедување, со лиценца. Истиот оглас е објавен и на друга веб-страница, еден месец претходно.

Сомнежите за тоа кој стои зад новата агенција за обезбедување сѐ уште не се расчистени докрај. Можеме само да претпоставуваме, бидејќи навистина е чудно на пазарот на агенции за обезбедување да се појави нова компанија и наголемо да им го преземе бизнисот на останатите!

По новогодишната акција на МВР во локалите

НЕУСПЕШЕН ОБИД ЗА ПОМИРУВАЊЕ МЕЃУ МИЈАЛКОВ И УРКО

Дека односите меѓу Мијалков и Урко се нарушени, говори и податокот од новогодишната полициска акција, кога единицата за борба против криминалот „Алфа” уапси 16 обезбедувачи на скопски локали, кои го прекршиле Законот за обезбедување лица и имот. Акцијата беше извршена во локалите „Миднајт”, „Ванила”, „Парадизо”, „Б2″, „Џубокс”, „Колосеум”, „Кастро”, „Деспина”, „Маракана”, „Балет”, „Мамас”, „Тренд”…

Во локалите биле затекнати 45 обезбедувачи, а 16 од нив биле приведени во полициска станица. Целта на контролата била да се утврди дали обезбедувачите го почитуваат законот, односно дали носат лиценци, легитимации, работни униформи и оружје. Токму обезбедувачите од „Лупус” завршија во полициска станица.

Наводно, по сето ова, функционери од највисоката хиерархија во власта се обиделе да ги помират Мијалков и Урко, но очигледно – неуспешно!

Новиот закон тропа на врата

ЌЕ АПСАТ, ЌЕ ТЕПААТ И ЌЕ ШЕТААТ СО ПАЛКИ И ЛИСИЦИ!

Вработените во фирмите за приватно обезбедување ќе имаат оружје, гумени палки, лисици, дресирани кучиња, а ќе може и да претресуваат и да апсат осомничени. Вработените во овие агенции ќе имаат исти овластувања со полициските службеници, но само во делот на обезбедување лица и имот. Ова е предвидено во новиот предлог-закон, што треба да стапи во сила годинава, за кој неговите предлагачи тврдат дека е направен според европски стандарди.

Инаку, за сега во државата работат 57 агенции за обезбедување во кои работат околу 4.000 лица!

 

Во продолжение разговорот што вчера го презентираше СДСМ од Кавадарци, помеѓу Дејан Митревски Урко и Сашо Мијалков

ДМ: Да, шеф?
СМ: Што праиш Урко?
ДМ: Еве сега се облакам дома, па ќе идам накај…
СМ: А бе, вчера немав време да ти се јавам. Тоа во Фокус, виде ли таму што пишуе бе…
ДМ: Ајде бе, не ни читам.
СМ: Знаеш ли сега што направија твоите глупости. Гледаш ли сега?
ДМ: Е што направив бе шеф?
СМ: Е, што направи. Како што направи? Напраи затоа што таму у почеток збореше. Вака ќе правам, така ќе правам, по луѓе збориш. Доаѓа до ушите на СДС.
ДМ: А, што сум зборел, вака ќе праам, така ќе праам?
СМ: Ги напаѓам тие СГС, ќе видат, ќе ова, ќе она…Е од таму се тие муабети, да знаеш.
ДМ: Нема врска, не држи вода. Некој ти го кажал ова. Никогаш не сум спомнал за СГС, поготово и од тоа се тргам, нити планирам, нити сакам контра тебе ја во некој поглед да бидам. Ова е глупо што некој го збори и го мисли, мене ме мести цело време. А, цело време масло е на Верче и на Рамче. Што е ова.
СМ: Ова е срамота бе.
ДМ: Срам е да. Ама, ќе дојде време кога ќе им виси на главите и на Рамче и на Верче. Од нив е ова се, нема од кој. Јас не сум те спомнал нити тебе, нити Агенцијата, баш те подржавав.
СМ: Не, ова е од СДС. Како доаѓа до СДС, тоа е друга работа.
ДМ: Јас за тебе ќе зборам? А бе ти, шо сакаш дослушај, у куќа да ми отвориш мене канцеларија некоја, ќе ја поддржам од тебе дека. Зошто не ми веруваш ти мене? Јас ќе зборам за СГС. Јас не сум политичар, ти си тој. Твоја проценка. Ти што ќе процениш јас тоа ќе поддржам. Кога јас сум се контрал со тебе.
СМ: Добро.

Текстот е објавен во „Фокус“ број 869, од 24 февруари 2012 година

Ако се обидете да ја склопите шемата на инволвираност, таа почнува од обезбедување, до мобилна телефонија, па преку фирма за консалтинг, до Ватерполо федерација, па дури и до Националната платежна картичка. Ликовите се исти, бизнисите различни. No, сите водат до една личност, до највисоката структура во МВР, кога е во прашање контраразузнавањето!

Пишувала Мери ЈОРДАНОВСКА

Додека обезбедувачите на агенцијата за обезбедување „Секјурити Груп Сервисис“ (СГС) верно ја чуваат Триумфалната порта и останатите стратешки објекти во државата, на виделина излегува чуден сплет од личности кои директно или индиректно се поврзани со оваа нова агенција која успеа да му земе дел од бизнисот на Дејан Митревски – Урко („Лупус“) и на Бранко Бојчевски („Оса“). Ако се обидете да ја склопите шемата на инволвираност, таа почнува од обезбедување, до мобилна телефонија, па, преку фирма за консалтинг, до Ватерполо федерација, па дури и до Националната платежна картичка. Ликовите се исти, бизнисите различни. No, сите водат до една личност, до највисоката структура во МВР, кога е во прашање контраразузнувањето.

СЛУЧАЕН СПЛЕТ ОД ЛИКОВИ?

За почеток, да повториме неколку детали. Доколку прошетате низ трговскиот центар „Рамстор“, плоштадот Македонија, Музејот на холокаустот, Музејскиот комплекс на ВМРО, ќе забележите лица со црни униформи на кои пишува СГС и со амблем кој потсетува на шлемот од македонската фаланга. Станува збор за новите обезбедувачи, агенција која е отворена лани, а се наоѓа во центарот на Скопје, спроти зградата на „Кјуби“, на улицата 11 Октомври. Таму се паркирани и нивните возила, петнаесетина бели „голф 6“.

Нашите извори велат дека директорот на УБК, Сашо Мијалков, неколкупати бил виден како влегува во седиштето на агенцијата. Отворена е некаде кон крајот на 2010 година, а во последнава година успева да склучи договори за обезбедување со голем број клучни објекти, но и да им ги земе од надлежност објектите кои до сега ги обезбедуваа „Лупус“, „Оса“ и останатите агенции.

Овие информации ни отворија работа да провериме, кој, всушност, се крие зад оваа агенција, која со влог од само 5.000 евра успеа да се инфилтрира на пазарот и да земе дел од бизнисот на Урко, инаку досега најверниот играч на Мијалков.

Управител на СГС е Мирољуб Давидов, но, многу поинтересно е она што следува понатаму. Така, основач на Агенцијата за обезбедување СГС, според податоците од Централниот регистар, е друштвото за консалтинг и посредување НВСП дооел – Скопје. Оваа фирма е основана во 2006 година, основна дејност на компанијата е посредување и консалтинг, а секундарна дејност е дистрибуција и продажба на разни видови производи. Од 2009 година НВСП е официјален дистрибутер за мобилните телефони на „Алкател“, и тоа за мобилните оператори Те-Мобајл Македонија и за ВИП.

И тука доаѓаме до одредени личности, кои едноставно е невозможно да не ви паднат в очи. Сопственик на НВСП (односно, основачот на СГС), е Владислав Стајковиќ, кој освен што е сопственик на фирмата, е и познат ватерполист. И не само тоа. Тој е овластено лице и на фирмата „Мобико ДООЕЛ“, каде газда е токму Жарко Луковски, главен извршен директор на Те-Мобајл и поранешен претседател на одборот на директори на „Македонски телеком“.

Што следува понатаму? Брат на Владислав Стајковиќ е Небојша Стајковиќ. Ако ги пребарате на интернет, за нив ќе ви излезе само податокот дека и двајцата биле дел од ватерполо клубот „Орки“, каде Небојша Станковиќ бил претседател, а Владислав член на управниот одбор. Но, според нашите информации, и двајцата се верни играчи на Луковски, кој, патем, како што веќе пишуваше „Фокус“, е старосват на Орце Камчев, на чија свадба, пак, кум бил никој друг, туку Сашо Мијалков, директор на УБК и прв братучед на премиерот Никола Груевски.

Да се вратиме на браќата Стајковиќ. На веб-страницата на Те-Мобајл, односно во годишниот извештај за 2010 година за „Македонски Телеком“ АД Скопје и Те-Мобајл Македонија, ќе го видите и името на Небојша Стајковиќ, како неизвршен член на одборот на директори. Таму се наведува дека тој бил советник на министерот за информатички технологии, член на Меѓународната организација на ватерполо судии и претседател на Ватерполо федерацијата на Македонија. Нашите информации, дека има работено и во шестата управа на МВР, сѐ уште остануваат непотврдени. И така, стигнуваме до одредена поврзаност која води од СГС кон НВСП, па потоа кон Мобико, Те-Мобајл и до МВР. Но, ова не е сѐ. Во игра се уште многу други фирми, за кои „Фокус“ пишуваше минатата година.

ИСТОРИЈАТА СЕ ПОВТОРУВА

Според она што лани го истражуваа колегите од „Фокус“, Владата пред речиси три години набавила 55.000 компјутери од фирмата „Ком трејд“ на српскиот Бил Гејтс, Веселин Јевросимовиќ. Овој бизнисмен често бил гледан во друштво со српскиот вицепремиер Ѓелиќ, човекот кој учеше како се воведува ДДВ токму од нашиот премиер Груевски. Она што е интересно е дека под називот „Ком трејд“, пред цела една деценија се јавува и името на Жарко Луковски, а и на Небојша Стајковиќ.

„Имено, на сајтот на фирмата ’Логин системи’, сѐ уште стои записник од средба на компјутерските фирми во Македонија, која се одржала во 2000 година, а собирот бил всушност иницијатива за формирање на ИТ-здружение. Еден од присутните на таа средба е

Жарко Луковски, кој во записникот е напишан како претставник на ’Ком трејд’, но никаде не пишува за која фирма точно станува збор. Упатените добро знаат дека човек со исто име и презиме во моментов е главен и извршен директор на Те-Мобајл Македонија!“, пишуваше „Фокус“.

Пребарувајќи ја оваа фирма, се потврди дека човекот за контакт на оваа компанија е Небојша Стајковиќ и дека седиштето на фирмата е на булеварот Партизански одреди 101, истата адреса на која се наоѓа фирмата „Мобико“ на Луковски.

„Пред да донесуваме какви било заклучоци, наше е да споменеме уште неколку интересни информации. Значи, Стајковиќ, кој се јавува како контакт-лице на старата ’Ком трејд’ е, всушност, еден од двајцата ватерполо судии од Македонија кои ги има на сајтот на Европската пливачка федерација ЛЕН, а ние без да алудираме на некакви врски, ќе спомнеме дека со пливање се занимаваат и бизнисмените кои се вртат околу ’Виста груп’, кои ние ги пишувавме како дел од пајажината на Националната платежна картичка! Дополнително, ако се суди според сајтот на Телекомот, каде, нели, еден од директорите е Луковски, може да се види дека овој телекомуникациски гигант соработува со денешната ’Ком трејд’, која е претставник на фирмата на Јевросимовиќ. Имено, ако на сајтот на Телеком разгледувате некој лаптоп, ќе видите дека овластен сервис на овие апарати е фирмата ’Ком трејд’!“, пишуваше „Фокус“.

Уште поинтересно е дека за телефоните купени од Телекомот, овластен  сервисер, меѓу другите, е и фирмата „Мобико“ на Луковски.

ПЛИВАЧИ, ОБЕЗБЕДУВАЧИ… И ВМРО-ДПМНЕ!

Кога веќе ги зачнавме пливачите, редно е да се напомене уште една информација за која веќе пишуваше „Фокус“, за нивната поврзаност со аферата Национална платежна картичка поврзана со премиерот Груевски. Имено, станува збор за фирмата „Виста процесинг“, регистрирана во 2001 година, во сопственост на синот на пратеничката од ВМРО-ДПМНЕ, Благородна Дулиќ и на Стефан Пулејковски, инаку поранешен претседател, а актуелен генерален секретар на Пливачката федерација на Македонија. Чисто информативно, да споменеме дека ватерполо клубот „Орки“ на Небојша Стајковиќ, кој сега постои само на хартија, е член на оваа федерација.

Како што пишуваше „Фокус“, фирмата „Виста процесинг“ во 2002 година добила бизнис од три милиони евра од Министерството за финансии, кога министер беше токму Груевски, а парите биле добиени за потребите на НПК, каде што директор беше Владимир Мијалков, првиот братучед на Груевски. Фирмата отишла во стечај само една година откако го добила бизнисот тежок три милиони евра.

Во целата оваа приказна измешани се навистина многу ликови, директно и индиректно, случајно или неслучајно. Се почна од новата агенција за обезбедување СГС и информациите дека зад неа стојат високи структури во МВР, поради наводно заострените односи меѓу Мијалков и Урко. Но, ако се прочепка подлабоко, во оваа приказна навистина се се врти околу ВМРО-ДПМНЕ, пливачите, обезбедувачите и контраразузнавачите!

Кој е основачот на СГС

ШТО И ДА ВИ ТРЕБА, ОБРАТЕТЕ СЕ ВО НВСП!

Кога ќе ја отворите веб-страницата на фирмата НВСП, инаку основач на агенцијата за обезбедување СГС, има неколку работи кои ви паѓаат вo очи. Така, на листата на клиенти е наведена фирмата „Ком трејд ИТ“, токму онаа во која споменавме дека уште пред цела една деценија се јавува и името на Жарко Луковски, а и на Небојша Стајковиќ. Освен тоа, оваа компанија е диструбутер за телефоните „Алкател“, токму за Те-мобајл, каде Луковски е директор.

А, кога ќе разгледате на кои се полиња работи НВСП, не е ни чудно што токму оваа фирма за консалтинг се јавува како основач на новата агенција за обезбедување која го зазеде приматот во државата. Нивниот спектар на услуги ви ги пренесуваме токму онака како што стои на веб-страницата:

- консалтинг услуги, советувања, медијација и адвокатски услуги;
- архитектски дизајн и конструкциски проекти за безбедни градби;
- услуги на полето на проценка на ризик и закана и програми за заштита на ВИП, проценка на ризикот и типот на потенцијалната опасност;
- обезбедување на резиденции и простории, надзор и контра-надзор;
- приватни известувања и безбедносни анализи, проценки и извештаи;
- планирање, организација и преземање мерки преку IT системи, мрежно надгледување и протокол;
- бизнис менаџмент, нарачување и продажба на специјална опрема, итн.

Со што, всушност, нe се занимава оваа компанија?!

Текстот е објавен во „Фокус“ број 876 од 13 април 2012 година

Дали пукна тиквата меѓу Мијалков и Урко и дали детонаторската пресметка со криминалните банди е борба во ВМРО-ДПМНЕ за превласт врз приватните агенции за обезбедување и за контрола над партиските обезбедувачи? Дилемата се наметна и затоа што самите граѓани од Кочани реагираат дека и овој пат, правдата е селективна и дека крупните риби останаа комотно да пливаат низ кочанскиот пазар на криминал и рекет. Дали ,Детонаторот, Ќе го детронизира Груевски?

Пишувала Мери ЈОРДАНОВСКА

Поврзаност со подземјето, мафија, рекет и криминал, сето тоа скриено под превезот на агенциите за обезбедување во земјава е тоа на што сме сведоци во последниве две децении. А никој не се дрзнал јавно да проговори за тоа што се случува кога ќе се изгаснат светлата во дискотеките, кога се одржуваат партиските митинзи, кога се одржуваат  состаноците во компаниите кои се едноставно принудени да ангажираат одредена агенција, за да не излезе на виделина валканиот веш на газдата.

Партии – власт – УБК – агенции за обезбедување – криминал и рекет. Тоа е нишката што ја води безбедноста во државата! Акцијата со која се гордее Јанкулоска, „Детонатор”, само ја чепна површината, но ги затскри вистинските лица на тие што владеат со мафијата, посебно во малите градови. За нас, тоа се лица во униформи, сите со различен амблем. За други, пак, дел од тие лица се оние што се алфа и омега низ градовите во земјава.

СЕ ПОЧНУВА ОД ИЗБОРИТЕ

Ни стана нормална работа кога на партиските митинзи пред избори ќе видиме големи батки облечени во црни униформи како бдеат под говорницата и ги чуваат оние што се колнат дека во земјава сѐ ќе биде розово. И од таму, почнува сѐ. Секоја партија си има своја агенција за обезбедување. Во зависност од тоа која партија ќе победи на изборите, таа го добива и обезбедувањето на сите клучни објекти во државата. Кога веќе ќе го добие тоа, пазарот веќе може да почне да се шири. Пристап имаат насекаде, под превезот и заштитата на партијата на власт, многу е полесно да се добие (или подобро речено, изнуди) бизнисот.

И сето тоа вака си течеше мазно, додека во јавноста не почна сѐ  повеќе да се шпекулира за заострените односи меѓу Мијалков и оној што го држи бизнисот на агенцијата „Лупус”, Дејан Митревски – Урко. Нема полошо од тоа кога две агенции блиски до власта ќе дојдат до судир, односно ќе тргнат во битка за освојување на профитабилниот бизнис.

За СДСМ засега е јасно како функционира. Со партијата се поврзува агенцијата на Бранко Бојчевски, ОСА, но тој упорно и уплашено избегнува одговори на тема „агенции за обезбедување”. И во Струмица функционира агенција која се поврзува со Заев, а претходно имаше и во Штип, но таа сега не постои. Очигледно, пазарот на СДСМ во овој дел се намалува. Но, затоа, на ВМРО-ДПМНЕ вртоглаво расте. Како што веќе објавивме, на пазарот од неодамна се појави нова агенција за обезбедување, СГС. Во нејзиното седиште, спроти ЗОИЛ, неколкупати е виден директорот на УБК, Мијалков. И не само тоа. СГС, основана со 5.000 евра и агенција отворена пред неполни две години, за кратко време ги презеде сите стратешки објекти во државата, почнувајќи од Триумфалната порта, Музејот на холокаустот, трговскиот центар „Рамстор”, во преговори се за Тутунска банка, казиното „Принцес” во Гевгелија, Шпаркасе банка…

Ете, тука оправдано се јави дилемата дали пукна тиквата меѓу Мијалков и Урко и дали детонаторската пресметка со криминалните банди, како што рече Гордан Георгиев, е борба во ВМРО-ДПМНЕ за превласт врз приватните агенции за обезбедување и за контрола над партиските обезбедувачи. Дилемата се јави оправдано и затоа што самите граѓани од Кочани реагираат дека и овојпат, правдата е селективна и дека крупните риби останаа комотно да пливаат низ кочанскиот пазар на криминал и рекет.

КОЈ Е ДАЦО БЕЛСКИ?

До неколку критички настроени медиуми деновиве пристигна писмо од група граѓани од Кочани кои велат: „Се тресеше гората, се роди глушец”. Алудираат на тоа дека со акцијата „Детонатор” не се опфатени клучните играчи во источна Македонија, кога станува збор за рекетот. Ако во акцијата се уапсени и членови на ВМРО-ДПМНЕ, зарем Јанкулоска досега не си ги испитала своите луѓе, прашуваат жителите.

- Со акцијата, тие решија да ги уапсат ситните риби и всушност, си ги „отворија” своите „олимписки игри” на чистка на неистомислениците од сопствениот табор, пред парламентарните избори. Ставајќи ги во ист кош приведените од Виница и од Кочани, како и запленувањата на оружје, пари и на покер автомати, сакаа бомбастично да си го кренат рејтингот кај граѓаните… Но, што е уште поважно, да си отворат место за сопствената пирамида на агенција за обезбедување т.е. рекетирање! Сакат да глумат пред народот дека еве ги апсат луѓето на СДСМ, но ги апсат и своите криминалци…”, се вели во писмото.

И тука, постојано се провлекува името на Драган Стојменов – Дацо Белски, кој наводно важел за десна рака на Јанкулоска. Според линковите од старо објавени текстови во медиумите, тој во 2009 година заедно со уште тројца, го демолирале кабарето „Ефект” во Виница.

- Лицата демолирањето го сториле кратко по влегувањето, односно откако активирале чадна направа. Тие го кршеле инвентарот, при што повредиле еден сограѓанин, како и сопствениците на локалот. Во текот на увидот од страна на полицијата, тие повторно се вратиле во „Ефект”, а потоа почнале да ги туркаат службените лица во објектот, со што ги попречувале да ја извршуваат својата работа. Еден од насилниците со тврд предмет го удрил С.С. по глава, а потоа си заминале”, пишува „Утрински весник” во мај 2009 година.

За овој случај, според исповедта на дел од жителите во Кочани, судење воопшто не е почнато. Има и други интересни детали. Според сведоштвото, до 2008 година, тој е трипати осудуван на условна казна, а додека му трае условното, повторно го осудуваат условно?!

Во 2010, според тоа што го објавува телевизија Канал 5, се случувало ова: „Искршени чаши, огледала сведочат за полноќната тепачка во кочанската дискотека Тропикана”. На полноќ пред влезот од локалот се појавила група момчиња со фантомки на глава вооружени со безбол палки и со железни шипки.
- Сѐ се случи за триесетина секунди. Беше страшно. Петнаесетина со маски на глава прво се нафрлија на момчето пред влезната врата, за потоа да испукаат два куршума во воздухот и да дојдат до првиот шанк и да почнат со кршење – раскажува за Канал 5 еден од очевидците.

„Ова е трет случај годинава на меѓусебна пресметка на оние што се задолжени за обезбедување на јавни објекти во Кочани. Денеска полноќното дивеење во дискотеката беше топ тема меѓу кочанчани. Исплашени за себе, сѐ повеќе се во дилема, дали воопшто овој град е сигурно место за живеење”, објавува дописникот на Канал 5.

Една година подоцна, во 2011 година, повторно нов упад од истите лица. Извор, Канал 5 телевизија: „Од утринава, кочанчани во шок. Пред нивни очи изгореа четири автомобили на четири различни локации во градот. Потполно изгорени се ’ауди А-6’, ’фиат брава’ и ’фолксваген поло’, а друго ’поло’  половина е уништено. Тоа што се дознава неофицијално е дека наводно ова е расчистување на сметки меѓу две групи во Кочани, кои извесно време на ваков начин ја средуваат меѓусебната нетрпеливост. Сличен немил настан, за кој се смета дека иницијатори се истите две групи, се случи на почеток од летото, со демолирање на летна дискотека во Кочани”, објави лани Канал 5.

И, да не речете дека сѐ е анонимно. Да не заборавиме дека во 2009 година, неколкумина бизнисмени од Кочани се одважија јавно да излезат и на прес-конференција да проговорат за „теророт предводен од Драган Стојменов”.

И дали, по ваквиот историјат на настаните, Јанкулоска може да нѐ убеди дека навистина не постои селективност? Можеби, кога ќе го изјавува тоа, треба да им погледне в очи на бизнисмените кои се одважија да излезат на прес-конференција и јавно да проговорат за рекетот, загрижени за животот на своите деца. Да потсетиме, од тогаш се поминати три години!

СЕКОЈ ПРВИ – КУФЕРЧЕ СО 50.000 ЕВРА

Летото во 2010 година, во најпознатата туристичка дестинација во земјава, убиен беше 34-годишниот српски турист Дејан Новаковиќ. Малкумина тогаш се обидоа да го отворат прашањето, дали во убиството на младиот турист донекаде се разоткри и полициското подземје, завиткано под превезот на агенциите за обезбедување. Единственото нешто што се зачна, беше дека во Охрид работат 7-8 агенции за обезбедување, но и многу обезбедувачи кои работат на диво и без лиценци. Тогаш, Јанко Бачев, доброупатен во сферата на обезбедувањето и во безбедносниот сектор, се обиде да го разјасни начинот на кој функционира полициското подземје во најпознатата туристичка дестинација.

Во колумна за „Фокус”, тој напиша дека подземјето ги остварува своите високи профитабилни криминални интереси преку висок службеник. Се разбира, не кажа кој е тој, но сите можевме да претпоставиме. Го карактеризираше како човек кој стои зад фантомската Комора за обезбедување лица и имот, а секој ден го гледаме зад премиерот Никола Груевски. Секој први во месецот, пиша Бачев, нему му се доставува куферче со 50.000 евра. Пристапот до Охрид тој го има преку службеникот во полицијата во тој град.

- Овој човек ја користи моќта што му ја овозможува полициската служба, а во заднина има регистрирано агенција за обезбедување на име на својот син, која го контролира речиси целокупното обезбедување на лица и имот од Охрид -  тврдеше Бачев.

Овој човек во Охрид го знаат како разуздан ловџија, политички превртливец и слуга на политички моќните луѓе. Полициското подземје, според Бачев, преку агенцијата на локалниот моќник ги остварува своите бизнис интереси. Ноќта кога беше убиен Новаковиќ, во центарот на Охрид немало полиција. Подземјето во свои раце го презело целото обезбедување во градот, а меѓу обезбедувачите вриело од луѓе со криминални досиеја.

- Полициското подземје целосно ја презема грижата за редот и поредокот на Охрид. Со еден збор, Охрид е во заложништво на локалните полициски службеници од шемата на главното полициско подземје, поради рекетирање и остварување на неговите профитабилни интереси – тврди Бачев во колумната на „Фокус”.

Сега, речиси две години подоцна, само мал дел од работите се средени. Односно само една, а и тешко може да се каже дека е средена, затоа што и тука проработи селективноста.

Така, МВР со години толерираше паралелно работење на две комори за обезбедување кои издаваа дозволи за работа. Сите знаеме што се случуваше тогаш – двете комори ќе се изедеа меѓу себе за да докажат кој е нелегален. Се разбира, стапот го јадеше онаа што не беше блиска до власта, а директорот Ангеле Јованоски заработи казна затвор.

- Едната комора ја тргнаа, па, по објавувањето на мојата колумна за Охрид, а по натамошниот тек на настаните, престанав и да се интересирам што се случува на тој план. Но, останува фактот дека, кога ќе се смени власта, се менуваат и агенциите што го имаат приматот во обезбедувањето. Сега секоја партија си има своја агенција. Многу е реално дека привилегии имаат оние агенции што се блиски до власта, а и дека тие привилегии ги користат во свои цели – вели Бачев.

СОПРУГИТЕ НА ЧЕЛНИЦИТЕ НА УБК – ГАЗДАРИЦИ НА АГЕНЦИИ

И така, секој град со своја агенција, секој град со свои структури на обезбедување што контролираат сѐ што се движи и не се движи, по улиците, низ кафулињата, во фирмите. Агенциите стануваат алфа и омега во делот на „безбедноста”. Нешто како параполиција. Па така е и во Битола.

Во изминатиов период сакавме да пишуваме за две структури, односно за две познати битолски агенции за обезбедување. Факти за злоупотреба на овластувањата и на полициската моќ имаа и едните и другите, но немаа докази. Нешто слично како во Кочани. Па оттаму, решивме и да не ги објавуваме, барем не со имиња и презимиња, но од шемата што ќе ви ја претставиме, јасно е за што станува збор.

Зад двете агенции се кријат структури од битолската полиција. Се разбира, ако отворите во Централниот регистар, никаде нема да ги видите нивните имиња. Едната од агенциите до пред некоја година се водеше на сопругата на вработениот во УБК, кој подоцна ја продал. Но, кога продаваш агенција за обезбедување, дали со тоа го продаваш и влијанието што си го имал? Особено кога како купувач на агенцијата повторно се јавува извесен началник во МВР, а фирмата се води на неговиот брат и на шурата!

Зад другата агенција, исто така се крие поранешен вработен во УБК, а сега вработен во Агенцијата за разузнавање. И неговото име никаде не фигурира. Се разбира, газда на агенцијата е неговата сопруга. Изненадувачки колку жените ги бивало за бизнисот во обезбедувањето!!!

И сега, како се одвива шемата? Кога веќе сопругот на газдарицата работи во УБК, полиција, Агенција за разузнавање, сеедно, тој на тапет ги има газдите на сите фирми – кој затајува данок, која фирма ќе оди во стечај, кој има љубовница, кој не плаќа придонеси… И тука почнува рекетот од типот – нема да отвориме постапка против тебе, ќе си молчам за ова што го знам, ама ти да ја ангажираш мојата агенција за обезбедување!

Ова посебно има добро влијание пред некоја фирма да оди во стечај, кога нели, се прават најголемите далавери. Е тука, криминалот се забошотува, ама задолжително пред фирмата што оди во стечај може да се видат батки од агенција за обезбедување!

Во Битола, за ова се молчи. Буквално од никој не може да се добијат дополнителни информации, или, не дај боже, некој јавно да проговори за рекетот. Затоа што надлежностите им се поделени. Ако едните како по правило ги добиваат фирмите што одат во стечај, другите се задолжени за обезбедувањето на кафеаните и на дискотеките. Секаде игра рекетот, така што не е тешко да се поделат надлежностите. Битката почнува тогаш кога едниот почнува да ќарува повеќе!

КОГА БИЗНИСОТ СЕ РАСПАЃА, СЕ ТРЕСЕ ДРЖАВАТА

Невозможно е да не нѐ изненади фактот што ниту еднаш, додека Јанкулоска, Радникот или Мијалков се сликаат пред полициски станици или автомати за коцкање, Урко никаде го нема. Очекувавме барем да се појави и случајно да биде фатен на некоја фотографија. Но, не. Урко го нема. Урко не ни знаел за акцијата. Речиси невозможно е да не помислиме дека ова не е селективна битка против криминалот, овојпат за да се проветрат и исчистат одредени редови во власта, кои сега, од икс причини, почнаа да пречат во профитабилниот бизнис на извесни агенции за обезбедување.

Она што останува како факт е дека во секој град постојат по десетина агенции за обезбедување. Но, секогаш, како по правило, има една што го раководи бизнисот, со поддршка и сугестии од полицијата. Сите знаеме кој го држеше тој бизнис до сега. А, кога еден таков бизнис се распаѓа, се тресе и државата. Не за да се исчисти криминалот, туку за да се отвори простор на пазарот да влезе нов. Со време, ќе се покаже кој. Ако се следи кој е уапсен, а кој не, кој гордо се слика пред камери, а кој не, тогаш лесно се стигнува до заклучокот!

ТРАЈАНОВ Партиите си формираат агенции преку свои луѓе

Повеќе политички партии во земјава преку свои луѓе формираат агенции за обезбедување, кои им ги обезбедуваат митинзите. Тука јас не гледам ништо спорно, вели Павле Трајанов, екс-министер за внатрешни работи.

- Сепак, партиите што ја добиваат власта, овие агенции продолжуваат да ги користат и понатаму, а дел од нив се поврзуваат со подземјето и почнуваат со криминални активности. Тие се формираат според идејата на партиите, ги помагаат партиите, и, кога ќе се почувствуваат моќни, почнуваат со криминалот – вели тој.

Таква, според него, е ситуацијата во Охрид, Струмица, Радовиш и во Куманово. Во Велешта, Тетово и во Гостивар овие групи остануваат недопирливи.

ДИМОВСКИ И кај нас мафијата си има своја држава!

За Виктор Димовски, поранешниот директор на Агенцијата за разузнавање, акцијата „Детонатор” е внатрепартиска и внатреклановска пресметка на моќници од врвот на владејачката партија околу поделба на профитабилни бизниси, во случајов бизниси со агенциите за обезбедување.

- Се плашам дека ќе се потврди поговорката дека не секоја држава има своја мафија, туку, и кај нас мафијата има своја држава. Дел од агенциите, наместо да се занимаваат со она што им е работа, се занимаваат со уцена, рекет, организиран криминал – изјави Димовски за ТВ Алфа.

 

Текстот е објавен на 30-ти декември 2011-та година во неделникот „Фокус“ во новогодишниот двоброј 861-862

Пишувал
Никола МЛАДЕНОВ

Што мајка бара Груевски во дијагнозата за водачот на Северна Кореја? Анализата на Вашингтон Пост не го спомнува со ниту еден единствен збор, а, сепак, токму со неговата фотографија е илустрирана „медицинската белешка“ на Ким Јонг-ун!? Една слика, илјада зборови? Да, но само за оние што сакаат да видат, дека нашиот Пастир стои рамо до рамо и со диктаторот од Свазиленд. Останатите бездруго ќе поверуваат дека, ете, и на влијателниот американски весник му се случува да згреши!

Фитилот го запали Бранко. Се пожали на стравот што го зафатил народот. Истиот народ, кој пред едвај седум месеци беше толку охрабрен што го соколеше дури и раководството на СДСМ. Така барем велеше Црвенковски на стартот од јунските парламентарни избори. Што се случи во меѓувреме, за Б.Ц. повторно да помисли дека народот подлегнал на истата болка?

Да, се случи истото што се случуваше и тогаш, пред изборите. Опозицијата дре­ме во канцелариите и нема поим, какво е расположението меѓу луѓето. Како и на почетокот од кампањата, кога тргна да го храбри наро­дот, а после два-три митинзи заклучи дека не­мало потреба од такво нешто, оти, нели, народот не бил уплашен. Се разбира, изборите го сторија своето. Тие беа надежта, дека власта може нас­коро да биде поразена, па стравот беше заменет со одважност. Но, дали само новиот мандат на Груевски го врати стравот кај граѓаните?

Според мене, состојбата е уште полоша. Што е полошо од стравот?! Безнадежноста.

Чувството на немоќ, дека состојбата може да се промени. Тоа е, чинам, денешното распо­ложение мегу луѓето, кои ја загуби]а вербата во можноста да се промени власта на регуларен, демократски начин. Уште повеќе, мнозинството граѓани се чувствуваат изневерени, предадени, оставени сами на себе. Од авион се гледа удвоената агресивност на власта, меѓутоа, уште повидлива е отсутноста на опозицијата. Едноставно, нема водство, кое би артикулирало елементарен отпор. А, штом нема отпор, тогаш не може ништо друго да се очекува, освен уште побезобѕирно владеење. Нормално, Груевци веќе мислат дека народот ужива во малтретирањето што секојдневно му го приредуваат. Точно, штом луѓето молчат, тогаш арно им е! |

Дали заборавивме што беше одмолчано во седумте месеци после изборите? Прво, убиството на Мартин Нешковски. Второ, апсењето на Бошкоски и признанието на власта, дека преку неговото следење ги следела и останатите опозициски лидери. Трето, лакрдијата од лустрирањето на Милчин. Четврто, рушењето на Космос. Петто… Бесмислено е да се реди понатаму. На опозицијата не и треба ниту половина од наведеното, за да се дигне на нозе. Пардон, на секоа друга, освен на нашава. Пред сѐ на онаа од левицата, затоа што десницата беше „оправдано отсутна“ после изборниот дебакл. Значи, што правеше СДСМ за сето тоа време?

Наместо жесток одговор, од Бихаќка стигнаа 100 дена раат за новата влада!? Која нова влада, кога Груевски и Ахмети ја потврдија победата!? Бесмислено, но, во тој мо­мент неопходно. Црвениот немаше време за друго, освен да смислува начин за опстанок на лидерската партиска позиција, наспроти воспоставениот принцип на сменливост на водачот што ги загубил изборите. Едноставно, мораше да смисли нешто, кое ќе го куртули од судбината на Рада и Бучко. Нормално, штом се сака – ќе се смисли. Бранковиот пораз стана рамен на победа, оти бил многу помал од оној на претходниците. Машала!

Арно ама, таа мудролија си има многу лоши страни. Како може, на пример, Бранко да вади народ на улица, кога безмалку вчера доживеа изборен пораз!? Мораше, значи, да се смислува нешто трето. Помните, белки, се фрли шашмата со обединувањето на сѐ што мисли опозициски. Но, и тоа не оди со Црвениот на чело. Наместо лично да појде кај другите опози­циски партии, тој чекаше тие да дојдат ка] него!?

И – толку. Пардон, меѓувремено се најавуваше некаква жешка есен и се формираа совети, за водата да не стои бистра. Во таква ситуација, народот повеќе треба да стравува од опозицијата, отколку од власта. Чиниш ујдисана е со неа, па затоа не прави ништо за да ја заузда. Е, тоа е, богами, за плашење!

За жал, не е само Бранко тука, кога треба на Груевски да му се помогне. Вториов знае да се реваншира. Се обиде да биде „дубински“ аналитичен, и, вообичаено во такви прилики, ја оплеска работата. Пастирот бил шокиран од дијагнозата што Црвенковски му ]а плеснал на народот!? Како смее некој да каже дека народот се уплашил, кога тој ист народ храбро јуриша на сите душмани од Солун, преку Брисел, сѐ до клет Вашингтон?! Пишува писма, протестира, вика, пцуе… по секој оној што не може брзо да му врати. Хм, зар мала храброст е тоа?!

Шегата на страна, оти конечно стигнавме до моментот на вистината. На сцената се качи ,премудрата, Јана Лембанова, ко]а без ронка страв тргна во Лубовна офанзива на Илинденска б.б.  И Груевски сакала да го бакне, ама не ѝ дале. Просто го обожувала, па затоа немало ништо лошо ни за владата да каже. Да, де, додека не излезе пред камери­те, за да си го признае лицемерието, без кое не можело да се опстои. На здрав]е. Ете, најпосле, некое фајде од фарсата наречена „црвен килим за граѓаните“. Власта глуми дека многу го сака народот, а народот ѝ враќа со иста мера.

Сеопшта хипокризија, и тоа меѓу луѓето што ја поддржуваат Преродбата. На здравје. Сѐ е кажано, нема веќе потреба ниту од „дијагнозите“ на Бранко, ниту од „лековите“ на Грујо. Не знае човек, дали им е потешко на оние што се крстат во власта или на оние што сѐ уште не ја загубиле вербата во опозицијата!!!

Во ваква ситуација, сосема нормално е да се очекува спас од сосема трета страна. Штом власта спроведува самоволие, а опозицијата не е способна да ѝ се спротивстави, тогаш, вообичаено, погледот се врти кон Бри­сел и Вашингтон. Едноставно, ниту Груевски сам од себе ќе се поправи, ниту Бранко ќе не оправи. Што може, значи, да се очекува од меѓународниот фактор?

Ако се цени според предбожиќното издание на Вашингтон пост, привршува трпението за „преродбениците“. Влијателниот амери­кански весник, кој важи за близок до Белата Куќа, прати необична порака. Во анализата за капацитетите на новиот владетел со Северна Коре]а, сосема неочекувано влетува и нашиот Пастир. И тоа со фотка, како илустраци]а на текстот, иако во него не се спомнува со ниту еден единствен збор. Зборувајќи за младоста како хендикеп во водењето држава, Груевски се најде во друштво со Ким Џонг-Ун и диктаторот од Свазиленд, кралот Мсвати. Под фотката на на­шиот Водач, не случајно е прибележано дека во политиката влегол на 26 години, премиер станал на 36, а од „противниците е опишан како корумпиран, макијавелист и подготвен да ги уништи независните медиуми“.

Ова не е доволно за менување на состојбите? Богами – не е. Тешко нас, ако помислиме дека некој од надвор ќе ја заврши нашата работа. Како и секогаш, сами одлучуваме каква ќе биде и следната година. Да сториме сѐ, да биде барем помалку несреќна од оваа што заминува!

Текстот е објавен на 15-ти јули 2011-та година во неделникот „Фокус“ во бројот 837

Александар Нешковски е брат на момчето кое од припадникот на полициската единица Тигри, ноќта на 5-ти јуни, после изборите, беше претепано до смрт на скопскиот плоштад. Тоа беше настан, кој полицијата се обидуваше да го прикрие. Исто како и неговиот починат брат, и тој е член на ВМРО-ДПМНЕ, со што се гордее. Александар сѐ уште има верба во Никола Груевски, дека ќе помогне да се реши случајот.

Вечерта, кога се случи спонтаниот собир на младите организирани преку Фејсбук и Твитер, учествуваше и Александар, иако во тој момент не знаел дека убиеното момче е токму неговиот брат. Затоа што, нели, првично се шпекулираше дека убиениот е извесен Даниел. Ниту на сон не можел да претпостави дека убиеното момче е токму неговиот Мартин!

Денес Александар има сериозни индиции, дека после сѐ што до сега се случуваше, всушност, се прави обид да се заштити важен човек од обезбедувањето на Груевски, кој е инволвиран во убиството на Мартин.

Дури и апсењето на Љубе е „избрзано“ за да се забошоти злосторството!

Во разговорот за Фокус, Нешковски открива дека Мартин бил и киднапиран!

Разговарала
Славица ДУЉАНОВА

ФОКУС Неколку пати се обидувавме да направиме разговор, но Вие одбивавте. Зошто толкава недоверба кон медиумите?

НЕШКОВСКИ Известувањето на Сител Телевизија навистина не погоди. Тие го претставија Мартин како деликвент. Некое дете вечерта кога е убиен Мартин крадело пива, а тие кражбата му ја натовараа на брат ми!? Но, подоцна се утврди и идентитетот на детето кое крадело. Татко ми целиот обеле за неколку дена. Тие намерно сакаа да го извалкаат Мартин, кој е чист како солза!

ФОКУС Мартин нема досие, како што објавија некои медиуми и како што тврдеше портпаролот на МВР, Иво Котевски, во изјава за Дневник?

НЕШКОВСКИ Нема!

ФОКУС Дали некогаш учествувал во тепачки?

НЕШКОВСКИ Никогаш. Како може човек од  педесеттина кила да биде тепач?! Тој беше уметник, а не хулиган…. Се занимаваше и со резба.

ФОКУС Може ли од почеток да ми раскажете, кога излезе Мартин од дома и кои се твоите сознанија за кобната вечер?

НЕШКОВСКИ Дента, на 5-ти јуни, ѝ беше роденден на ќерка ми. Прославата беше во игротека. Нормално, и Мартин беше присутен. Роденденот завршуваше околу 17 часот. Подоцна, околу 23 часот, со шише вино Мартин повторно излегува, за последен пат од дома. Тој сакаше да ги почести другарите за роденденот на внука му, а и да ја прослават победата на ВМРО-ДПМНЕ. Според кажувањата на сведоците, тој сакал да се пробие до бината, за да се поздрави со Премиерот. Но, притоа бил забележан од припадникот на тигрите Игор Спасов, кој веднаш почнал да го брка!

МАРТИН БИЛ КИДНАПИРАН

ФОКУС Зошто го бркал, дали постои некаква претходна историја меѓу нив двајцата?

НЕШКОВСКИ Да, постои. Кога и да го сретнел, Спасов му се заканувал на брат ми. Мартин живееше под голем стрес, сон немаше. Покрај заканите од Спасов, беше и киднапиран од други луѓе, дури се води и судска постапка за киднапирањето. Мартин се плашеше дека нешто ќе му се случи, и, навистина, неговите претчувства се остварија!

ФОКУС Дали луѓето кои го киднапирале имаат врска со полицијата?

НЕШКОВСКИ Едниот од нив бил син на висок функционер во полицијата!

ФОКУС Од каде се знаеше Мартин со припадникот на единицата Тигри?

НЕШКОВСКИ Вака било тоа. Без никаква причина, Алфите претепуваат невин човек, пред неговата жена и детето, а Мартин во тој момент поминувал и го гледал злосторството. Случајот на крајот завршил со пресуда за тепаниот, додека полицајците ќе испаднат жртвите. Жената на тепаниот човек го замоли Мартин да биде сведок. Ете така почнуваат маките на брат ми. Од тогаш Спасов му се заканува на Мартин!

ФОКУС Полицаецот Спасов учествува во таа тепачка?

НЕШКОВСКИ Не, но полицајците секогаш се штитат меѓу себе. Тие се солидарни во сѐ, работат заедно. Не смеам да ви кажам ниту кој е истепаниот човек, за да не му направам дополнителни проблеми, бидејќи два пати е тепан без причина. За случајот знае и народниот правобранител.

ФОКУС Кога го известија Вашето семејство за смртта на Мартин?

НЕШКОВСКИ После цели два дена од неговата смрт, на седми јуни, на мојот роденден, дојдоа луѓе од МВР, кои ништо не ми кажаа, туку само ме викнаа да појдам со нив. Нормално, појдов. Ми рекоа да го видам телото, за да го препознаам. Доживеав шок. Тоа беше Мартин, целиот „масакриран“ – главата, нозете, рацете… немаше место, каде немаше набиеница и црвенило, кожа откорната на лицето… Страшна глетка беше тоа!!!

ФОКУС Две ноќи Мартин не се вратил дома. Вие го побаравте или и друг пат отсуствувал од дома, па не ви беше ништо сомнително?

НЕШКОВСКИ Сите се прашуваа, зошто не сме го побарале. Мартин има големо друштво. Некогаш се случувало, негов другар кај нас да спие и по цела недела, или обратно, Мартин да биде на гости кај негов пријател. Затоа никој од домашните не се посомнева дека нешто му се случило!

ФОКУС Кога се вративте од судска медицина, дали Ве посетија од партијата, мислам на ВМРО- ДПМНЕ? Што ви беше кажано?

НЕШКОВСКИ Уште Мартин не беше донесен дома, а веќе дојдоа тројца од мојата партија. Двајцата ги знам, а третиот што ни се обрати – не го знам. Тие не замолија да не се даваат изјави. Следниот ден, на осми јули, беше погребот на брат ми. Не дојде чест да му направи ниту Премиерот, иако на неговата прослава го убија нашиот Мартин. Требаше сите вмровци да дојдат, да изразат сочувство, оти ние сме вмровско семејство. Брат ми умре со вмровска алка на раката!

ПРОТЕСТИРАВ И ЗА ДАНИЕЛ

ФОКУС Веднаш по убиството на Мартин се случи спонтан собир, кој и наредните денови продолжи преку протести организирани од социјалните мрежи. Кога одлучи да им се приклучиш?

НЕШКОВСКИ Не, јас излегов да протестирам за другото момче, оти, нели, првично се мислеше дека убиеното момче е некој Даниел, па дури потоа се утврди дека тој е жив. Ниту на крај на умот не ми текнало дека убиениот е брат ми. Со овие млади луѓе излеговме да бараме правда, и, секако, измени во законот за полиција. Не треба народот да се плаши од полицијата, безбедносните сили треба да нѐ штитат, а не да нѐ малтретираат. Па, видете, челни луѓе од полицијата – министерката Јанкуловска и портпаролот Котевски даваа лажни изјави. Слушнав дека дури и апсењето на Љубе Бошкоски било убрзано, само за да се замати убиството на Мартин. Бошкоски требало да го апсат после еден месец. Во секој случај, власта треба да го расчисти случајот за да не се валка името на Премиерот!

ФОКУС Ваш коментар за другата група демонстранти, најверојатно Ваши сопартијци, кои протестираа пред седиштето на СДСМ?

НЕШКОВСКИ Јас се прашувам, дали тие луѓе имаат чувство на вина, кога знаат за што излегуваат? Совеста на ниту еден вмровец не треба да биде чиста после случајот со Мартин!

ФОКУС Што е следното, кое ќе го направите? И натаму ќе има протести или, сега за сега, ги ставивте во мирување, па, ако треба повторно ќе се активирате?

НЕШКОВСКИ На 15-ти јули ќе му правиме помен на Мартин, 40 дена. Тогаш планираме повторно да одиме на протест. Го каниме и господинот Груевски, Мартин беше убиен на неговата прослава, редно е и тој да дојде. А вечерта, кај споменикот на Мајка Тереза во 19 часот ќе има мирен протест на кој ги повикувам сите граѓани да ни се приклучат. На 16-ти август, Мартин требаше да полни 22 години, и тогаш планираме протест. За жал, наместо да чекаме снаа и внуци од него, тој заврши на гробишта!

ФОКУС До каде е судската постапка? Се прошири ли истрагата?

НЕШКОВСКИ Истрагата мора да се прошири за целосно да се расчисти случајот. Вака како што сега се одвива, како да оди во погрешен правец. Според одредени наши сознанија, сериозно се сомневаме дека важен човек од обезбедувањето на Груевски е вмешан во убиството на Мартин. Во моментов, нашиот адвокат од МВР ги побара снимките од камерите на плоштадот. Меѓутоа, еве, ние не знаеме зошто сѐ уште не му ги даваат!

Текстот е објавен на 14-ти ноември 2014-та во неделникот „Фокус“ во бројот 997

Неспорно е дека Чавков е цел живот на служба во МВР, но, исто така, факт е и дека најголем напредок во хиерархијата на полицијата прави токму во последните неколку години, кога, патем, се зголеми имотот на неговото семејство главно поради работењето на двете градежни компании на неговиот син, кои истовремено се концесионери на државата

Пишувал
Влатко СТОЈАНОВСКИ

Изборот на Митко Чавков за прв човек на униформираната полиција минатата година одекна посилно во Министерството за внатрешни работи, поради неизвесноста какви нови кадровски промени ќе повлече ова решение, отколку во пошироката јавност. Но, новиот шеф на јавната безбедност набргу ги привлече и погледите кон себе по објавувањето на имотот на неговото семејство, кој се зголемувал за време на владеењето на ВМРО-ДПМНЕ, кога впрочем тој прави најголем напредок во кариерата.

- Согласно законските обврски кои ги имам, во целост го имам пријавено имотот со кој јас располагам, како и имотот на блиските со кои живеам во семејна заедница. Како и досега, така и во иднина подготвен сум да одговарам на сите барања кои произлегуваат како обврска од важечките закони на РМ. Моето професионално работење и реализацијата на сите професионални обврски секогаш имале приоритет во мојата досегашна кариера - тврди Чавков, нагласувајќи дека при реализација на професионалните обврски, секогаш го почитувал законот и никогаш не дозволил никакво влијание.
Согласно законот, Чавков беше избран за директор на Бирото за јавна безбедност од страна на владата по предлог на министерот за внатрешни работи. Тој ги исполнува формалните услови да има завршено соодветно високо образование и да поседува работно искуство од најмалку 10 години, со потврдени резултати во полицијата, правосудството или во обвинителството.

Имено, во неговата официјална биографија стои дека полициската кариера ја почнал веднаш по дипломирањето на Факултетот за безбедност во Скопје во 1986 година. Чавков вршел значајни должности во СВР – Струмица и во СВР – Гевгелија, ама најголем исчекор прави по последната промена на власта во 2006 година.

Таа година од главен инспектор станува прв човек на Одделот за организиран криминал, денес преименуван во Центар за сузбивање на организиран и сериозен криминал, каде што останува сѐ до 2012 година. Оттогаш до 2013 година е прв човек на Централните полициски сили, по што е избран за шеф на јавната безбедност.

Треба да се има предвид дека оваа функција е највисоката инстанца во униформираната полиција и воопшто една од трите највисоки функции во МВР, покрај министерската и директорската фотелја во Управата за безбедност и контраразузнавање. Во поткрепа на тоа одат битните надлежности што Бирото ги има за одржување на јавниот ред и мир.

Пред Чавков да ја преземе оваа должност, значи додека бил прв човек на Централните полициски сили и на Центарот за сузбивање организиран криминал, се спроведоа многу акции, меѓу кои имаше и од меѓународен карактер. Меѓутоа, еден од случаите кој предизвика голем интерес кај домашната јавност во овој период е апсењето на сегашниот лидер на опозицискиот СДСМ Зоран Заев во 2008 година, заедно со петмина негови соработници. Причината беше злоупотреба на службената положба како градоначалник на Струмица при изградбата на трговскиот центар „Глобал“.

Целиот случај формално го оконча тогашниот претседател Бранко Црвенковски, кој ги аболираше сите уапсени. Арно ама, до ден денес не престануваат препукувањата меѓу двете најголеми политички партии за овој случај. Додека ВМРО-ДПМНЕ го ословува Заев како аболиран криминалец, СДСМ се брани дека управната судска постапка покажала оти изградбата на „Глобал“, во форма на јавно-приватно партнерство, е легална, додека процесот бил политички испровоциран и монтиран.

СУДСКИ ПРОЦЕС И РЕВИЗОРСКИ ЗАБЕЛЕШКИ

Настрана тоа, она што го поврзува Чавков со најголемата владејачка партија е извештајот на ВМРО-ДПМНЕ за донации за локалните избори во 2013 година, доставен до неколку државни институции. Во него, Чавков е наведен како донатор, кој донирал 30.000 денари во предизборната кампања на партијата.

Исто така, тој беше дел и од листата делегати на конвенцијата на ВМРО-ДПМНЕ, во пресрет на последните претседателски избори годинава. На конвенцијата, Ѓорге Иванов доби поддршка да биде по вторпат партиски кандидат за шеф на државата.

Неговиот брат, Кирил Чавков, пак, е член на Советот на ветерани на ВМРО-ДПМНЕ при Општинскиот комитет во Струмица. Како кандидат на истата партија, тој бил избран за градоначалник на Општина Ново Село во 2000 година.
Низ интернет-архивите на медиумите сѐ уште можат да се најдат стари текстови, според кои, во 2003 година полицијата поднела кривична пријава против него за злоупотреба на службената положба и нанесена штета на државната каса. Тоа се однесувало за 2001 година, кога тој објавил тендер за веќе купен и дониран камион.

Ексградоначалникот Чавков тогаш јавно оцени дека станува збор за политичко-полициска хајка врз неговото семејство. Тој денес работи во струката, има стоматолошка ординација во родното Ново Село, членува во телата на Стоматолошката комора и истовремено е регистриран земјоделец во Управата за јавни приходи.

Од Основниот суд – Струмица велат дека врз основа на пријавата бил изготвен обвинителен акт и бил покренат судски процес против него. Како што објаснуваат од таму, независно што судскиот процес е завршен, тие не може да обелоденат дали овој процес се окончал со ослободителна или осудителна пресуда за Кирил Чавков.

- Ниту ние можеме да ви кажеме, ниту вие смеете да објавите, бидејќи случајот е одамна затворен и роковите се истечени – изјавија од Судот, повикувајќи се на делот од кривичниот законик, кој предвидува оти по извесно време се брише пресудата од судската евиденција, или, пак, вакви податоци може да добијат други државни органи, како и правни или физички лица само доколку постојат правни последици или интерес заснован на закон, кој очигледно го нема во оваа ситуација.

Понатаму, градоначалникот Чавков се споменува и во ревизорски извештај објавен во 2007 година, во врска со буџетот на струмичката Општина Ново Село за календарската 2005 година. Споменатата година Кирил Чавков бил градоначалник до март, па затоа изнесените наводи само делумно се однесуваат на него.

Државниот завод за ревизија во овој извештај констатирал три спорни состојби. Прво, несоодветно евидентирање на надоместокот за уредување градежно земјиште и отсуство на склучени договори и на издадени фактури. Второ, неевидентирани ненаплатени побарувања по основа на данок на имот. И трето, нерегуларност при побарувањата и обврските преку цесии.

Мора да се има на ум дека наводите од ревизорските забелешки не значат дека обвинителството автоматски треба да покрене постапка пред судот, туку само ако во овие индиции или сомнежи види докази вредни за дополнителна проверка кај соодветни институции. Најчесто, ревизорските извештаи не резултираат со обвиненија!

КРАТЕЊЕ НА ИМОТНИОТ ЛИСТ

Извесен период подоцна, како тукушто именуван јавен функционер, Митко Чавков имаше обврска да поднесе анкетен лист до Антикорупциската комисија, кој откри листа на личен и семеен имот, стекнат во последните неколку години. Сепак, една година по неговото именување на оваа функција во средината на 2013 година, тој пријавил промени во имотната состојба, па сега во имотното досие има помалку недвижности, но и долгови и побарувања.

Конкретно, Чавков и неговата сопруга поседуваат стан со гаража од 2009 година во вредност од 4.368.000 денари. Освен тоа, директорот на БЈБ од 2001 година, врз основа на купопродажен договор, поседува плац во Кочани од 300 квадратни метри вреден 30.000 денари. А, во 2008 и во 2010 година добил земјоделско земјиште во родното Ново Село, преку договор за подарок.

Дополнително, тој пријавил и четири парцели земјоделско земјиште во Василево, сопственост на неговите деца. Станува збор за имот стекнат во 2012 година од над 75.000 квадратни метри, во вредност од преку 7 милиони денари.
Што се однесува до имотот, пред да бидат внесени промените во средината на 2014 година, стоеше оти неговите деца од 2013 година поседуваат градежно земјиште во Струмица од 10.000 квадратни метри, кое чини 700.000 денари.
Како имот на децата, Чавков пријавил половина од земјиште во Куманово од 190.000 квадратни метри, половина од градежно земјиште во Општина Петровец, од над 35.000 квадратни метри, како и вештачка акумулација и машина за сепарација – сите стекнати во 2012 година.

Во претходниот анкетен лист беа наведени и повеќе долгови отколку сега, односно долговите на неговите деца по основ на земени заеми изнесувале 12.000.000 денари, чиј рок на враќање беше 2015/2016. Сега, во 2014 година, пак, фигурираат само два кредита во вкупна вредност од 105.000 денари, што е голема разлика.

Прво беа пријавени и побарувања од дадени заеми од преку милион денари, кои ги нема во тековниот анкетен лист.
Инаку, секој јавен функционер има обврска да поднесе анкетен лист 30 дена по стапувањето на функцијата и во рамките на истиот рок мора да ги пријави промените во имотното досие. Оттука, отпишувањето на дел од имотот на неговите деца, Чавков би можел да го стори како резултат на тоа што тие евентуално ги продале недвижностите што недостигаат во актуелниот, а беа пријавени во првиот анкетен лист, така што веќе не полагаат сопственичко право над нив. Потоа, тоа подразбира долговите да се вратени, а побарувањата наплатени.

Теоретски, возможна е и друга опција. Освен својот, секој функционер мора да го пријави имотот на членовите на неговото семејство, кое е дефинирано како заедница на родители, деца и други роднини што живеат во исто домаќинство. Тоа дава можност Чавков да го отпишал имотот на децата доколку некое од нив веќе не живее во заедничкото домаќинство со него.
Сепак, врз основа на тоа што и во тековниот анкетен лист е набројан имот на неговите деца, постои варијанта дека овој имот припаѓа на едно од неговите деца со кое сѐ уште живее заедно, додека оној имот што недостига во актуелниот анкетен лист му припаѓа на друго дете, кое во меѓувреме отстапило од семејната заедница.

Од Антикорупциската комисија велат дека последна промена на имотната состојба директорот на Бирото за јавна безбедност пријавил во август 2014 година.

- ДКСК ги има евидентирано промените на имотната состојба на наведеното лице и истите се објавени на веб-страницата на Комисијата – информираат од Комисијата.

КОНЦЕСИОНЕРИ НА ДРЖАВАТА

Кога веќе се говори за законската регулатива, таа им забранува на избраните и именуваните функционери и на службените лица да вршат друга функција, неспоива должност или дејност поврзана со остварување профит. За да не се случи судир на јавниот со приватниот интерес, меѓу другото, функционерите не можат да бидат управители на приватни фирми, туку единствено сопственици.

Чавков не е во приватниот бизнис, но таму е едно од неговите две деца. Неговиот 24-годишен син Иван Чавков, во бизнисот со градежништвото, дејствува преку две фирми.

Една од компаниите е „ПОРТЛАНД-ОПЦ“, чиј единствен сопственик, според потврда од Централен регистар, е Иван Чавков. Тој е и управител на ова друштво со основна дејност „трговија на големо со дрва, градежен материјал и санитарна опрема“, формирано во 2010 година.

Оваа компанија има седиште во Струмица, на домашната адреса на Иван Чавков. Според Катастарот на недвижности, пак, станува збор за стан во сопственост на Митко Чавков и неговата сопруга, со иста квадратура како станот на директорот на БЈБ и неговата сопруга наведен во неговиот анкетен лист.

Две години по основањето на оваа компанија, односно во 2012 година, кога Митко Чавков од шеф на Одделот за организиран криминал станува прв човек на Централните полициски сили, каде што се задржува една година и е именуван за директор во Бирото за јавна безбедност, е основана компанијата „ИН-МАК БЕТОН“.

Иван Чавков е основач на оваа компанија за производство на готова бетонска смеса, заедно со извесен Неџати Бакиу од Гостивар, во партнерски сооднос. Чавков е управител на ова друштво, кое од пред неколку месеци има и подружница за сепарација на песок во Струмица, поточно во индустриската зона Сачево.

Податоците од тековната состојба покажуваат дека и таа моментално има седиште во Струмица, и тоа на третиот кат во веќе споменатиот трговски центар „Глобал“. Во тој контекст, официјалната документација потврдува дека до скоро фирмата имала седиште во Скопје, кое тогаш било на домашната адреса на Иван Чавков. Но, тој скоро ја променил и адресата на живеење од Скопје во Струмица, а истовремено и „ИН-МАК БЕТОН“ таму го преместила своето седиште.
Така, живеалиштето на Иван Чавков и седиштето на „ИН-МАК БЕТОН“ во центарот на Скопје, како што открива Катастарот, е во сопственост на Република Македонија.

Како и да е, двете споменати градежни фирми не склучиле договор со државна институција за одредена јавна набавка, ниту, пак, за закуп на државно земјоделско земјиште. Арно ама, тие од неодамна се концесионери на државата.

Од Министерството за економија информираат дека оваа година склучиле договори со „ПОРТЛАНД-ОПЦ“ за детални геолошки истражувања на песок и чакал на два локалитети: „Гечерлиски рид 1“ – Босилово и „Врпчовки“, село Добришанци – Василево. Според јавниот повик за доделување концесија од втората половина на 2013 година, периодот за геолошки истражувања е две години, по што би можело да следува фаза на експлоатација.

Министерството посочува дека во 2013 година склучило договор со „ИН-МАК БЕТОН“ за експлоатација на варовник на локалитетот „Бел Камен“ – Куманово, за период од 30 години, откако претходно завршиле истражните работи врз основа на договор за геолошки истражувања од 2012 година.

Упатените објаснуваат дека суровините што ги експлоатираат или тоа ќе го сторат по завршување на геолошките истражувања, како песок, чакал и варовник, се употребуваат како градежен материјал, пред сѐ, за објекти.

ПРОМЕНЛИВО РАБОТЕЊЕ

Од Министерството не одговорија колкав е надоместокот кој двата концесионери ќе го плаќаат на државата за истражување на локалитетите и потоа за експлоатација на минералните суровини.

- Тоа го знае само Комисијата, ние може да потврдиме само дека на аукција понудиле најголема сума – изјавија од таму.
Во секој случај, некои од сумите ги открива анкетниот лист што Митко Чавков го поднел веднаш по стапувањето на функцијата. На пример, кај земјиштето во Куманово стои сума од 6.000.000 денари. Токму поради тоа што концесионерот „ИН-МАК БЕТОН“ има двајца сопственици, Чавков навел дека неговите деца поседуваат половина од овој имот.

Истото се однесува и на градежното земјиште во Петровец. Општината организирала електронска аукција за продажба на десетици парцели државно градежно земјиште, а една од фирмите што купиле вакво земјиште е „ИН-МАК БЕТОН“. Анкетниот лист пред промените покажува дека станува збор за седум парцели, вредни 5.500.000 денари.

Од Општината се обидовме да дознаеме колку вакви неизградени градежни парцели се продадени, откако владата ја префрлила надлежноста врз државното земјиште на локалната самоуправа, како и дали се отпочнати инвестициско-градежни дејства? Од таму нѐ упатија кај одговорните за организирање на јавните наддавања, кои, патем, ниту успеавме да ги добиеме, ниту самите не побараа, иако оставивме порака и контакт.

Може да се заклучи дека во истиот период кога потпишале договори за концесија, се зголемил капацитетот на двете компании, соодветно со нивните обврски. На крајот на годините, кај нив е регистрирана и добивка и загуба.

Така, извештајот за финансиската состојба на „ПОРТЛАНД-ОПЦ“ покажува пораст на билансот на успех. Ако во 2012 година профитот изнесувал 38.179 денари, во последната, 2013 година, добивката е 270.386 денари. Ваквите резултати се должат само на работата со приватниот сектор, со оглед на тоа што дури оваа година компанијата потпиша договор со Владата за геолошки истражувања на два локалитети во Струмичко.

Од 2012 до 2013 година, се зголемила вкупната актива на компанијата и кај тековните таканаречени обртни средства (готовина, побарувања, резерви и сл.) и кај нетековните или фиксни средства, кои даваат ефект на подолг рок (машини, опрема, објекти итн.). Истовремено, пораснала и пасивата, или обврските на компанијата, која во 2012 година имала просечно еден, а во 2013 ниту еден вработен.

Компанијата „ИН-МАК БЕТОН“, која има десетина вработени, ја завршила 2013 година со загуба од 922.347 денари, ама во 2012 година остварила добивка од 8.274.359 денари. Овој период (2012-2013) временски коинцидира со договорот за експлоатација на варовник во Куманово и со откупот на градежно земјиште во Петровец.

Како што може да се види од извештајот, од едната до другата година се зголемиле и обртните средства на компанијата, но и нетековните долгорочни средства, кои заземаат поголем дел од структурата на активата. Од тоа произлегува претпоставка за влез на фирмата во инвестициски циклус, дотолку повеќе што пораснале обврските, па дури и се намалила главнината и резервите на претпријатието.

Без оглед на сѐ, барем како минимален заклучок кој може да се изведе од сето ова е дека и покрај тоа што Чавков цел живот е во МВР, факт е дека тој врвот го допре последните неколку години, кога се зголеми имотот на неговото семејство главно поради двете градежни компании на неговиот син, кои истовремено се концесионери на државата.

Иако образложението на Министерството е дека компаниите доставиле највисоки понуди на наддавањето, сепак, за да не останат никакви дилеми кои вообичаено се јавуваат во сите ситуации кога блиски роднини на високи функционери водат бизнис и стекнуваат имот, надлежните институции мора да проверат барем дали е сѐ во ред при спроведувањето на аукциите.

Во врска со ова, пак, од Антикорупциската комисија посочуваат оти не постапувале по имотниот лист на Митко Чавков, односно не ги проверувале податоците од промените во пријавениот имот на овој висок полициски и јавен функционер поради тоа што неговото семејство имало пристап до државни ресурси.

Чавков: МВР бележи историски резултати од 2006 година!

Од промената на раководството во 2006 година, МВР ги постигна најдобрите резултати во историјата, смета директорот на БЈБ, Митко Чавков.

- Исчекорот во работењето на Министерството за внатрешни работи и резултатите од политиката на „Нулта толеранција“ за организираниот криминал и корупција најубаво се огледуваат и во напредокот од 38 места на РМ на листата на Транспаренси интернешнел. Не помало признание претставува и напредокот на рангирањето на Стејт департментот во однос на борбата против трговијата со луѓе. Бројот на убиства е намален за преку 73 отсто и во моментов е на рекордно ниско ниво од периодот на СФРЈ (75 убиства во 2003 – 20 во 2013 година). Сепак, најголемо признание претставува зголемувањето на довербата на граѓаните во полицијата која според истражувањата на ОБСЕ пораснала за 50 отсто – посочува Чавков.

Различни мислења за директорот на БЈБ, сите неофицијални

Многу актуелни и поранешни службеници во Министерството за внатрешни работи не кријат дека се негативно настроени кон Митко Чавков поради изборот тој да биде на оваа позиција, како и кадровските промени што следуваа во полицијата.
Други што го познаваат, и приватно и професионално, пак, имаат позитивно мислење за него, оценувајќи го како мирен и скромен човек.

Заедничко и за едната и за другата група е дека никој не сака јавно да говори на оваа тема, со тоа што некои прво се согласија, па потоа се премислија.

Уште поинтересно е што уште повоздржано настапија и високи функционери од редовите на опозицијата кои потекнуваат и претежно работат во Струмица и околината, вклучително и претставниците од најголемата опозициска партија – СДСМ.

Истражувачката приказна е напишана во рамките на проектот „Поддршка на независни медиуми во РМ: Застапување и обуки за промовирање и почитување на најдобрите меѓународни практики“, поддржан од ЕУ, преку ЕИДХР, а спроведуван од Транспаренси интернешнел Македонија и Electoral Reform International Services (UK).
Единствена одговорност за содржината на сторијата ја сноси авторот и таа не може да се толкува како поглед на Европската унија, ТИМ или на ЕРИС.

Колумната е објавена на 28.12.2012 година во дневниот весник „Фокус“

Трајко Вељаноски се покажа дека не е достоен да го води Парламентот. Тој е должен да ја организира седницата на начин на кој што доликува. Забораваат ли вмровчињата во 2004 година пратениците Силвана Бонева, Сашко Кедев, Ганка Самоилова, Коце Трајановски кога во Парламентот тропаа со лонци и со тенџериња? Но, мирниот, сталожен, културниот и над сѐ, образованиот и прошетан човек проф. д-р Љупчо Јордановски си ја истера седницата без насилство

Пишувал:
Стевчо ЈАКИМОВСКИ

Имам неколку прашања до јавноста, само колку да направиме паралела. По еден милениум, Господ ни даде да создадеме држава. Со маки, ама држава по сите нишани. И Англија и Америка (САД) се држави, исто како и Македонија. Во Англија само има кралица, во САД има претседател, но нема премиер. Во Англија парламентот се состои од  Долниот и од Горниот дом т.н. Дом на лордовите.

Во САД е Конгресот под кого рамноправно се Сенатот и Претставничкиот дом. Го гледате Обама како се мачи и направи четири рунди на разговори со неговата опозиција – републиканците, затоа што не му го прифаќаат буџетот за 2013 година? Притоа, од тоа каков ќе биде американскиот буџет, експанзивен или рестриктивен, зависи целата светска економија и акциите на Волстрит.

Прашањево е повеќе до оние вмровчињата што толку пењават и ги оправдуваат постапките на нивното диктаторче и до оние што се думаат. Кој бил во право деновиве, опозицијата или власта?

Може ли Обама на својата опозиција да ѝ каже „Што сакате бе вие? Од нас зависи светот, кои сте вие да го кочите буџетот“ и да си направи исто како овде: „Сакате-сакате, нејќете-нејќете. Ако нејќете „милом, тогаш силом!“ Па да ги повика маринците да ги исфрлат надвор народните избраници од Конгресот.

Или, пак, замислете го Дејвид Камерун да го направи истото со Домот на лордовите, или пратениците во Долниот дом, и да ги исфрли надвор. Незмисливо, научна фантастика нели? Е, сега прашува, кој од оваа држава прави банана-држава? Знае ли јавноста дека Трајко Вељаноски седна на парламентарната говорница, ја почна седницата, а картички за гласање имаа само пратениците од парламентарното мнозинство? Опозицијата не доби картички за гласање.

Значи Трајко Вељаноски уште во старт ги суспендираше народните гласови во Парламентот на 43 пратеници или на 370.000 гласачи во Македонија. И потоа се случи хаосот!

Трајко Вељаноски се покажа дека не е достоен да го води Парламентот. Тој е должен да ја организира седницата на начин на кој што доликува. Забораваат ли вмровчињата во 2004 година во пратениците Силвана Бонева, Сашко Кедев, Ганка Самоилова,Коце Трајановски кога тропаа во Парламентот со лонци и со тенџериња. Но, мирниот, сталожен, културниот и над сѐ, образованиот и прошетан човек проф. д-р Љупчо Јордановски си ја истера седницата без насилство.

Доколку на чело на парламентарната говорница се наоѓаше некој вмровец ќе го стореше истото. Ќе ја повикаше полицијата и ќе ги исфрлеа сосе лонци и тенџериња – надвор. Инаку,  да се знае, прв кој се дрзна на претседател на Собрание да му извади картичка за гласање од спикерфонот, беше токму денешниот премиер Никола Груевски! Заборавате нели? Е ние не забораваме! Да ве потсетам, јас тогаш бев министер, а Груевски пратеник. И оттогаш па до денес, бајаги напредна демократијата – пендрек-демократија!

Ние, но и светот, ќе го запамети овој 24 декември бидејќи овој премиер се однесува гангстерски, големите спектакли за апсења и циркуси ги прави пред Илинден или пред Католички Божиќ. Се сеќавате, и Бучко и Заев беа апсени за Илинден, а Велија за католички Божик. Значи се избираат денови кога странските амбасадори се назад во нивните земји, а светската политичка јавност е во состојба на славење и помирување. Тогаш и папата повикува на мир и на толеранција, па дури и војни запирале тогаш. Само кај нас е обратно.

Тогаш кај нас се тепа, тече крв по улици, глави се кршат. Кај нас тоа се денови на оние со шишани глави, дебели вратови и криминални досиеја, преоблечени во полициски униформи.Тогаш тие се на сцена зашто се безбожници. Тепаа пратеници, тепаа и со пендреци, дури кренаа рака и на поранешниот претседател на Република Македонија.

И тоа токму оние полицајци од Јегуновце, Сараќино и Брвеница, на кои Црвенковски им донесе мир, соживот и им ги врати дечињата во сопствените домови. Заборавиле сé, нели? Тогаш, во 2001 година, ВМРО-ДПМНЕ сакаше да воведе вонредна состојба и Македонија да влезе во граѓанска војна, при што најтешко ќе пројдеше тетовскиот регион. Тие го заборавија тоа, го заборавија доброто, но ние пендрекот никогаш нема да им го забораваме.

Тој 24.12 е прекрасен ден затоа што конечно и народот и светот виде каква брутална власт имаме. Недемократска, неконструктивна, безидејна, насилна, без политичка култура и толеранција и без чувство за дијалог. Дефинитивно се потврди дека Никола Груевски не е премиер, туку властодржец. Ист онаков како што го имаше Тунис, Египет, Либија а сега и Сирија. И таму властодржците на протести одговараа со контрапротести, на народ му спротивставуваа народ и си ги доведоа земјите до граѓанска војна.

Пораката од власта е јасна: Ние одиме до крај и по секоја цена. Власта не ја даваме, ќе ја држиме со мило или со сила. Нам, на опозицијата, ни стана јасно како ден дека оваа власт со избори не се победува. Како што можеа во парламентот да влезат и да ги исфрлат пратениците, да си направат записници и да си усвојат буџет, истото ќе го направат и на изборите. Ќе влезат на гласачките места, ќе удрат по некоја шлаканица на набљудувачите и на избирачките комисии, ќе ги наполнат кутиите, ќе си направат записник и ќе кажат – Победивме!

На крајот Дучето излезе со обраќање до нацијата, самобендисан и заканувачки: Спремен сум за сите сценарија. Малку му беше обраќањето на македонската лажовизија, па поита да ни ја отчита буквицата уште еднаш – кај Бурекчијата. Која држава сме ние? Замислете дека живееме 40 години наназад. Претседателот Тито е во Македонија и треба да направи интервју и оди каде? Оди кај Јанко јади бурек?! Која тежина, политички кредибилитет, кое знаење, кој фактор е Јанко? Само видете му го името на емисијата „Јади бурек, да не јадеш г…а!“

Е таков премиер има Македонија. Тоа е неговото ниво. Нон стоп си се канат едни кај други. Јанко кај Неделко, Неделко кај Јанко, па Латас кај едниот или другиот, или кај двајцата, а Мирка како баба на задушница – секаде! За да не влезат во инцест понекогаш ќе си го викнат и Груевски. Ова недела и Силванева Бонева, Владанка Авиривиќ, Влатко Ѓорчев и Благородна Дулиќ, гракаа два часа како три гуски во магла заедно со еден гусан. Толку ми наликуваа на „Хорот на гуските“!

Текстот е објавен на први мај 2015-та во неделникот „Фокус“ во бројот 1021

Ристо Гуштеров е успешен бизнисмен повеќе од 30 години, а неговиот капитал е распространет во САД, Бугарија и во Русија. Тој поодамна беше дел од Либералната партија, а, исто така, кратко време беше финансиер и на партијата „Достоинство“ на Стојанче Ангелов. Гуштеров ја предводеше кандидатската листа на предвремените парламентарни избори во 2011 година од истата партија. Тој без влакна на јазикот коментира за политичката криза во земјава, за „бомбите“ што ги објавува лидерот на СДСМ, Зоран Заев, за лошата економска состојба во која се наоѓа државата, за протестите на средношколците и студентите. Исто така, познатиот бизнисмен, без трошка дилема смета дека Груевски и неговите министри мора да сносат одговорност и да си поднесат оставки

Разговараше
Ирена МУЛАЧКА

ФОКУС: Во една од „бомбите“ на лидерот на СДСМ, Зоран Заев можеа да се слушнат разговори меѓу премиерот Никола Груевски и министерот за транспорт и врски Миле Јанакиески кои заговараат купување градежни парцели и урбанизација на шумата Водно. Реагиравте бурно. Зошто?

ГУШТЕРОВ: Уште пред да бидат објавени „бомбите“ на Заев, јас бев добро информиран за сѐ што се случуваше и за сѐ што се планираше со тие парцели на Водно. Информациите ги имав од инсајдери од институциите, кои денешнава власт ги контролира. Министерот за транспорт и врски уште на почетокот на неговиот мандат беше информиран од моја страна да не прават таков злочин со тој потег на Водно и да не се ставаaт во позиција да уништуваат судбини на стотици семејства, кои во минатото изградиле објекти.

ФОКУС: Што конкретно беше причината за вашата реакција?

ГУШТЕРОВ: Уште пред да почнат да ја реализираат таквата налудничава идеја, да сечат 12.000 квадратни метри шума и да градат објекти кои ќе ја нарушат тектониката на тлото, а исто така ќе ја нарушат и безбедноста на државата бидејќи на тој потег се наоѓа и резиденцијата на премиерот, а исто така и некој комуникациски системи за безбедност, значи пред три години, на моја иницијатива имав средба со еден од експонентите на власта и припадник на бизнис-елитата на ВМРО-ДПМНЕ. Му сигнализирав да ја запрат реализацијата на веќе промовираниот проект од нивна страна за изградба на 23.000 квадратни метри станбен простор.

ФОКУС: Ве послуша ли?

ГУШТЕРОВ: Го информирав дека со тоа се уништуваат судбините на стотина семејства и дека тоа не е хумано. Тој експонент на власта, кој што го знам уште од мали нозе како детенце на родители што добро ги познавав, се направи наудрен и ескивираше со одговор дека тој воопшто не е замешан во тој проект и дека јас имам погрешни информации. И еве, по три години со „бомбите“ на Заев се потврди дека тој експонент на власта, не само што добро знаел каква ујдурма се спрема, туку и бил еден од носителите на реализацијата на тој налудничав проект.

ФОКУС: Премиерот ли стои зад иницијативата за узурпација на Водно?

ГУШТЕРОВ: Па, од „бомбите“ на Заев јасно и гласно се потврди кој стои зад таков налудничав проект, за кој јас знаев уште кога беше во зародиш, за што навреме сигнализирав. Ако Груевски во својот карактер има жичка на чесност, ќе треба да даде налог да се стопира тој проект за уништување на шумата на Водно, за што негативно мислење дадоа и експерти, уште кога овој проект беше како предлог.

ФОКУС: Дали власта ги зеде предвид мислењата на експертите?

ГУШТЕРОВ: На Груевски, изгледа дека мислењата на експертите не му значат, ама баш ништо и дека лично тој решава што и како треба да биде, а за судбината на стотици семејства и за хуманоста на просторот важно му е колку и за ланскиот снег. Но, за жал, во духот на „вистината“ Груевски рече дека „бомбите“ на Заев се креирани, лепени и измислени и дека само нему треба да му веруваме. Е па, сега видете и сами до каде ја дотеравме работава во нашава држава, кога премиерот им го одзема правото на граѓаните да размислуваат и носат заклучоци и решенија по свое убедување.

ФОКУС: Вие поседувате имот до спорните парцели и веќе подолг период барате стопирање на намерите за градба.

ГУШТЕРОВ: Јас изградив свој дом за моето семејство со тешко заработени пари по триесетгодишна тешка работа во туѓина. А и желбата ми беше, последната етапа од мојот живот да ја поминам во мојата татковина, каде што имам многу пријатели и роднини, да ги пораснам и едуцирам децата на кои што секогаш им велев дека најсреќни ќе бидат во својата земја. Тој сон како кула од карти почна да се руши, а и децата ја разбраа целата состојба за сѐ што се случуваше околу нашиот семеен дом. Ја гледаа мојата вознемиреност, моето талкање по судовите, барајќи ја длабоко закопаната правда.

ФОКУС: Се откажавте ли од талкањето по судските лавиринти?

ГУШТЕРОВ: По повеќегодишна голгота по „нашите“ судови, пред три години донесовме семејна одлука, дека како и многу други Македонци, ќе мора да бараме решение надвор од Македонија, да се иселиме и да го живееме сонот за Македонија во туѓина. Сега, по сѐ, еве и јавно го нудам својот дом да го купи нашиот премиер или некој од експонентите на власта, кои дебело се опариле во последните девет години, со што можеби ќе создадам можност да се спаси шумата Водно на потегот „Питу Гули“, а со тоа и да го зачуваме хуманиот амбиент за стотина други семејства, кои, исто така, со тешко заработени средства ги изградиле своите домови.НЕ МОЖЕ ДА ОПСТАНЕ СТАЛИНСКИ МОДЕЛ ЗА РАЗВОЈ НА МАКЕДОНИЈА

ФОКУС: Повеќе од два месеца лидерот на СДСМ, Зоран Заев објавува „бомби“ во кои може да се слушне како ВМРО-ДПМНЕ ја злоупотребува власта, купува градежни парцели, договара провизии, прави изборни фалсификати, корумпира медиуми, казнува и затвора фирми, мести судии, вработува по партиски клуч, крои човечки судбини, „фрла во ендек“, влече цигани за уши. Кој е вашиот став за тоа?

ГУШТЕРОВ: Зарем може да се има сомневање во „бомбите“ на Заев? Снимените разговори што ги слушаме се автентични и уверливи. Ако се има и малку сомневање во нив, власта ги има на располагање сите инструменти и технички и финансиски да се провери автентичноста на тие снимени разговори. Имам информации дека и мојот телефон веќе со години е прислушуван. Господ знае што сѐ очекувале и дали биле задоволени нивните апетити од сите тие прислушувања? Порано, а и сега, поради мојот успех во бизнисот ме доживуваат како најголем непријател на мојата татковина, а спротивно на тие нивни искривени видувања, јас фактички од 1979 година, па наваму само правам добри дела за Македонија и на најдобар можен начин ја промовирам мојата држава насекаде во светот, како меѓу политичарите,  така и меѓу бизнисмените со кои имам контакти.

ФОКУС: Ќе има ли ефект од доказите што ги објавува СДСМ?

ГУШТЕРОВ: Јас не сум заморче што ќе се стави во нивна служба, без да мисли со своја глава, како што тоа го прават и какви што сакаат да им бидат сите граѓани на Македонија. Но, како што гледате, тоа не им успева. Народот се буди, експлодира младешката енергија кај средношколците и студентите, сѐ посилен е бранот на интелектуалната мисла кај слободоумните интелектуалци,  поокуражен е обичниот граѓанин. Наместо да се замислат и како одговорни политичари и како одговорна политичка партија да понудат рационални решенија за излез од оваа тешка политичка и економска криза, како што гледате, сега засега, премиерот и неговата партија се бранат со вербални и неаргументирани напади и со силувани карвани и митинзи.

ФОКУС: Им дојде ли преку глава на граѓаните политиката на Груевски?

ГУШТЕРОВ: Народот е уморен, истоштен, доведен на границата на умирање поради што по мое мислење веќе има изгубено верба во оваа власт, која не е спремна да се соочи со реалноста и со вистината. Оваа власт сѐ уште се води од максимата дека се од Господ дадени и дека ќе владеат уште најмалку сто години. Но, како што мириса, изгледа дека таков аманет не добиле од Господ. Системот на уцени, на насилство, на невидена корупција, на окупација на сите институции во државата, очигледно сериозно е во распаѓање и не ќе може да го спаси никаква терапија, па дури ни онаа што ја предложи Љубчо Георгиевски.

ФОКУС: Ќе ја задржи ли лидерот на ВМРО-ДПМНЕ во оваа ситуација премиерската фотелја?

ГУШТЕРОВ: Во услови на таков силен напредок во комуникациите на глобално ниво, на отворени граници, на уште посилни демократски процеси насекаде во светот, на силна едукација со помош на интернет-комуникациите, тешко ќе може да опстане еден таков недемократски систем, кој имавме чест да го „уживаме“ во последните неколку години. На Груевски треба да му биде јасно, дека во такви услови на долг рок не може да опстане Сталински модел за развој на Македонија. Таквиот модел е осуден на пропаст. По однос на тоа што го спомнав Љубчо Георгиевски, не ми е јасно зошто медиумите си го губат времето со неговите интервјуа и изјави, со кои го труе народот.

ФОКУС: Мислите дека нанесува штета со своите предлози за амнестија?

ГУШТЕРОВ: Па, зар треба да земаме памет и совети од еден човек, кој беше неуспешен премиер, од човек кој пишува порнопоезија, од човек, кој за да не биде гонет за сите афери околу него, зеде туѓо државјанство и на крајот од човек што не го признава постоењето на македонскиот народ. Георгиевски сака Македонија да има Нигериски модел, која власт како ќе дојде, да може да прави што сака, да си оди без да сноси одговорност, а следната власт што ќе дојде, да продолжи по ист пат и сѐ така во недоглед.Таков модел ќе ја доведе Македонија до распад и до дефинитивно исчезнување. Можеби тоа некој и силно го посакува!ГРУЕВСКИ И НЕГОВИТЕ МИНИСТРИ МОРА ДА СИ ПОДНЕСАТ ОСТАВКИ

ФОКУС: Примерот со масовно прислушување на 20.000 луѓе е без преседан во светот. Дури и афери со помали размери предизвикувале оставки!

ГУШТЕРОВ: Се сеќавате на аферата со прислушување во САД, која ја открија и ја лиферуваа во јавноста одважни новинари, кои бранејќи ја својата професија, ја одбранија и демократијата. Во таа афера, претседателот Никсон немаше друг избор, освен оставка. Но, САД се демократска држава и таму јавното мислење е решавачко во практицирањето на демократијата и власта. Е сега, погледнете ја политичката состојба во Македонија по избивањето на аферата со прислушувањето. Премиерот, сите коалициски партнери околу него, пратениците во Собранието, мува не ги лази и се прават како да не живеат во Македонија. И понатаму нивната пропагандна машинерија работи 24/7, од што народот веќе излудува.

ФОКУС: Што треба да се случи за да се променат состојбите?

ГУШТЕРОВ: Од Груевски сега се бара да покаже демократски капацитет, ако го има, да си даде оставка бидејќи со тоа ќе се отворат сите опции за најблагопријатно разрешување на оваа тешка политичка и економска криза. Секој изминат ден е судбински ден за Македонија, па затоа се бара од него и сите околу него да покажат највисоко чувство на морална одговорност за државните и националните интереси. Груевски мора да разбере дека во оваа состојба, тој е најголемиот дел од проблемот. Мора да разбере дека сите столбови на државата се пред крш лом, а ако таков лом се случи, Македонија и македонските граѓани ќе ја изгубат својата иднина.

ФОКУС: Во моментов на Заев му се заканува затвор, додека Груевски сѐ уште ја има моќта во свои раце.

ГУШТЕРОВ: Јавното обвинителство знае дека не располага со издржани факти за евентуална вина на Заев, па затоа и не посегнува по мерката притвор, која, пак, од своја страна ќе иницира и експресно паѓање на актуелната власт. Груевски мора да разбере дека Заев и генерал Ангелов се хероите на нашето време! Тоа го чувствуваат мнозинството граѓани, тоа го чувствувам и јас лично. И премиерот и јавниот обвинител многу добро знаат дека објавувањето на аудиоснимките за масовното противзаконско прислушување не може да се третира како велепредавство. И двајцата многу добро знаат за што се работи и дека од сѐ, во овој скандал најважна е суштината, а не местенката некој да биде обвинет и притворен.

ФОКУС: Но, јавниот обвинител сѐ уште молчи и чека инструкции од премиерот. Може ли да се прекине таа спрега?

ГУШТЕРОВ: Спрегата меѓу јавниот обвинител и Груевски не е веќе така силна како што се мисли. Таа спрега, што е воспоставена на противзаконска и противуставна основа, веќе станува порозна и се чувствува дека веќе не може да опстане. Затоа, Груевски ќе тактизира до последен момент, за да може да си обезбеди поблага егзит-варијанта за себе и за своите најблиски соработници.

ФОКУС: Ќе има ли политичка разрешница во скоро време?

ГУШТЕРОВ: Како што и напомнав погоре, треба да следи оставка на премиерот и неговиот кабинет, со што ќе се отвори патот за формирање преодна влада, која за период од најмногу две години ќе треба да подготви терен за фер и демократски избори, да донесе нов изборен закон, каде што Македонија ќе биде една изборна единица, да спроведе попис на населението, да го прочисти избирачкиот список, да ги стабилизира финансиите, да ја заздрави нашата позиција како земја-кандидат за членство во ЕУ и во НАТО. Целиот тој процес треба да биде под силен мониторинг на ЕУ.

ФОКУС: Сметате ли дека „бомбите“ ќе го турнат Груевски по деветгодишно владеење?

ГУШТЕРОВ: Од она што веќе го слушнавме, не треба да се поставува прашањето за заминување од власт на Груевски и неговата влада. Прашање е дали Груевски има демократски капацитет, за да го прифати чинот на оставка. Политички, на долг рок, тоа е подобро и за него и за неговата партија. Доколку во еден демократски амбиент и регуларна судска постапка се докаже дека Груевски нема никаква вина од тоа што е презентирано, тогаш ќе му се отвори патот во едни нови фер и демократски избори да покаже колку народот стои позади него и неговата партија. Не треба да се плаши, ако е убеден дека нема вина. Меѓутоа, засега верувањето кај граѓаните е дека аудиоснимките ја кажуваат вистината, од што не што ќе биде тешко да се побегне, туку тешко ќе биде таа да биде ретуширана.ЕГЗОДУСОТ НА 400.000 МЛАДИ Е НАЈГОЛЕМО ВЕЛЕПРЕДАВСТВО

ФОКУС: Веќе неколку месеци во земјава секојдневно има протести на студенти, средношколци, хонорарци, новинари… На што се должи тоа?

ГУШТЕРОВ: Зар младата генерација треба да ги затвори очите пред сето тоа што се случува во Македонија и да не мисли на својата иднина? Зар треба да се согласат да бидат заморчиња на една власт, која имплементира систем на тотална покорност и страв кај граѓаните? Зар средношколците и студентите треба да затворат очи пред тоа дека во условите, во кои Македонија се наоѓа денес, не нуди перспектива за нивна подобра иднина. Затоа ни се случува и тој егзодус кај младата популација што ја напушта Македонија барајќи перспектива за својата подобра иднина во некоја друга држава.

ФОКУС: Но, затоа, пак, во Владата врие од млади и неискусни луѓе!

ГУШТЕРОВ: Каква е таа порака што Груевски ја испраќа до младите, кога без и да помисли ја отфрла мудроста и животното искуство, а на одговорни места во Владата поставува голобради момчиња, кои преку ноќ, без речиси никакво искуство стануваат министри, кои треба да водат така чувствителни сегменти во државата, како што е надворешната политика, да спроведуваат социјални реформи и ред други одговорни државни политики. Тоа е несериозно и е на штета на државните и националните интереси! Или, пак, тоа е модел за полесно да се владее со една бескрајно послушничка влада, во која сите ќе сносат одговорност, ама не и премиерот. Одговорно политичко раководство ќе ставеше прст на чело и ќе се замислеше како да се разреши овој најтежок проблем за Македонија.

ФОКУС: Младите секојдневно ги пакуваат куферите и заминуваат во потрага по подобар живот. Како да се справиме со тоа?

ГУШТЕРОВ: Мислам, а во тоа сум и убеден, дека егзодусот на 400.000 млади, работоспособни едуцирани Македонци е најголемото велепредавство во кое одговорност имаат сите политички гарнитури до сега! На каков развој може да смета Македонија, ако нашата најсилна енергија отишла во неповрат? Тешко ќе закрепнеме по сево ова! Ќе треба да подигнеме неколку нови генерации додека застанеме на здрави нозе!

ФОКУС: Сите протестираат, само бизнисмените молчат. Зошто?

ГУШТЕРОВ: Изгледа дека им е толку добро, што нема што да кажат во прилог на тоа што ни се случува во последните години. Додека државата е најголемиот работодавач, сѐ дотогаш ќе постои таа голема зависност на бизнисот од волјата на актуелната власт. Во здравите економии, каде што имаа навистина демократски амбиент и каде што имате независно судство и владеење на правото, улогата на владата се сведува само на креирање поблагопријатни услови за бизнис и законодавство, кое ќе ги штити и интересите на државата, но и во максимална мера, интересите на бизнисот.

ФОКУС: Но, дел од нив богато се офајдија од владеењето на Груевски!

ГУШТЕРОВ: Тој е далеку од филозофијата за едно такво општество, бидејќи нема демократски капацитет за една таква форма на владеење. Груевски креира и владее со систем, каде што вгради во вистинска смисла на зборот највисока форма на зависнички менталитет кај бизнис-заедницата. Секако, мал број бизнисмени дебело се офајдија од овој систем на меѓусебна зависност во поделбата на општествените блага, па затоа кај нив владее мртва тишина за погрешните и нерационалните економски политики на владата.

ФОКУС: Во едно интервју изјавивте дека македонскиот бизнисмен има поданички менталитет. Како да се надмине?

ГУШТЕРОВ: Тој поданички менталитет е и извор и потстрекач на многу коруптивни зделки во нашето општество. Со здраво законодавство и независно судство, таквиот менталитет полека ќе остане во заборав. Во такви услови, бизнис-заедницата ќе биде главниот генератор на идеи и проекти за поуспешна економија, додека работата и улогата на владата ќе се сведе само во носење на потребните закони за креирање на тој благопријатен амбиент за развој на економијата, од кој што ќе се офајдат и бизнисмените и буџетот на државата.

ФОКУС: Има ли оваа влада демократски капацитет за промени?

ГУШТЕРОВ: Дали Груевски е спремен за такви промени во улогата на владата и бизнис-заедницата? Од тоа што го покажа во досегашното владеење мислам дека тој нема демократски капацитет за такви промени и дека тешко може да се откаже од неговото авторитарно владеење со полна контрола на сите сегменти во општеството. Затоа и сметам дека неговиот модел на владеење е веќе потрошен и застарен, па затоа и неговото понатамошно останување на власт е и штетно за развојот на државата.

ФОКУС: Целото незадоволство на граѓаните се прелеа на улиците. Се плаши ли Груевски?

ГУШТЕРОВ: Па, мислам дека тој го чувствува пулсот на граѓаните, и покрај тоа што прави преголеми напори да покаже дека сите процеси во државата се под контрола и дека нема никаква опасност по неговата власт и стабилноста на државата. Стравот и нервозата се поприсутни во неговите настапи и мислам дека тоа не може и со помошта на сите негови стратези и гласноговорници да се сокрие.ГРУЕВСКИ СЕ ПЛАШИ ДА НЕ МУ СЕ СЛУЧИ НАРОД

ФОКУС: Додека СДСМ „бомбардира“, Груевски и неговите министри одржуваат трибини низ земјава!

ГУШТЕРОВ: Стравот дека ќе му се случи народ е сѐ поприсутен. Тоа се гледа од авион по начинот на организацијата и бројноста на неговите митинзи што ги организира по разни градови во државата. Очигледна е и нервозата и злобата, што тој ја истура преку неговите говори на тие митинзи. Тоа не треба да биде одлика на човек што има доволно демократски капацитет, кога треба да се соочи со вистината и кога му е најтешко. Е сега, прашањето е дали навистина ќе се случи народ и дали Македонците имаат капацитет, енергија и храброст да издржат во еден таков процес?

ФОКУС: Но, дел од народот сѐ уште има втеран страв во коски.

ГУШТЕРОВ: Стравувам дека Македонците го немаат тој капацитет и храброст да побегнат од својот поданички менталитет и всадениот страв. Ако ова не било така, па ние како народ ќе сме можеле да направиме држава уште пред повеќе од двесте години, а не како поданици да војуваме под разни знамиња и за туѓи интереси. Ако овојпат се победи стравот и се скрши тој поданички и сеирџиски менталитет, мислам дека шансите се големи да се случи народ од поголеми размери, како што досега немало во Македонија. Зошто мислам дека постојат услови за таков процес? Затоа што како никогаш досега и Македонците и Албанците и сите други националности не биле обединети во заедничката цел за подобар живот, за демократија и заедничка европска иднина.

ФОКУС: Премиерот постојано најавува покачување на платите на администрацијата, зголемување на пензиите, нови вработувања, зголемување на платеното породилно отсуство и сл. Кои се причините за ова?

ГУШТЕРОВ: Поради стравот дека е на повидок губење на власта, Груевски прави уште поголеми грешки и станува уште попаничен. Знае дека буџетот не може да ги издржи тие негови најави за покачување на платите, а тоа, исто така, го знаат и  граѓаните, па затоа сите тие најави и немаат некој поголем ефект во неговата борба за останување и зацврстување на власт. Треба да се земе предвид дека, сепак, нашите граѓани се позрели, за да разберат дека со покачување на платите од 1.000 или 2.000 денари месечно, ништо позначајно нема да се промени во нивните животи и во надминувањето на секојдневните животни потешкотии. За граѓаните, сега е позначајно да им се врати демократијата, слободата, независното судство и транспарентноста во трошењето на нивните пари.

ФОКУС: Исто така, опозицијата објави телефонски разговори колкави провизии договорила власта за изградба на патна и железничка инфраструктура со заеми од Кина. Како ги толкувате овие снимки?

ГУШТЕРОВ: Тоа што го слушнавме во аудиоснимките, Македонија не ја прави исклучок и единствена земја во светот, каде што се случуваат такви скандали. Ако тоа било направено, како што беше објавено, секако дека тоа е скандал од поголеми димензии. Тука се работи за провизии, кои што требало да бидат исплатени од странска фирма на официјални лица во Македонија, поради што актерите на таа коруптивна зделка треба да понесат одговорност.

ФОКУС: Сепак, од владата велат дека станувало збор за утврдување на цената, а не за провизија.

ГУШТЕРОВ: Сега или во иднина, треба да се утврди, дали цената за изградба по километар била преплатена на штета на државата, или пак, како што вели Пешевски, тие во Владата се бореле да договорат максимално реална пазарна цена. Доколку се сака, тоа лесно се истражува и се утврдува. Тоа не се однесува само на овој проект, туку на сите проекти финансирани со буџетски средства. Инаку, не само Кина, туку и другите држави, доколку гледаат свој интерес, одобруваат такви коруптивни зделки.

ФОКУС: Како го оценувате ефектот на инвестициите во слободните економски зони, во време кога постојат контроверзни тврдења на оваа тема?

ГУШТЕРОВ: Сметам дека проектот со слободните економски зони, кој што беше почнат во 2006 година од владата на СДСМ и продолжи со реализација на владата на Груевски е добра работа за Македонија. Она што досега е направено е добро, но не е доволно за некој порапиден развој на македонската економија. Погрешен е приодот, каде што премиерот е главниот експонент на тие роуд шоуа, кои осум години по ред тој ги прави со еден таков интензитет, од кој што глава боли. Како резултат на тоа, ние имаме скромни резултати во СДИ и сме на дното на ранг листата од земјите во нашето опкружување.

ФОКУС: Значи ефектот од честите роуд шоуа на државниот врв е мал?

ГУШТЕРОВ: Дали резултатите се во функција на направените трошоци што премиерот ги правеше со преголемите свити, кои го пратеа на тие роуд шоуа е предмет за една подлабинска анализа за некоја идна влада. Моето очекување беше дека, како резултат на нив, Македонија ќе реализира барем 10 милијарди долари, со што позначајно ќе се намалеше стапката на невработеност и ќе се создадеа услови за поголем економски раст. Сегашниот ефект од досега реализираните СДИ е доста скромен, а тоа се гледа од обемите на реализиран увоз и извоз од слободните економски зони. Ќе забележите дека, кога Владата излегува во јавноста со податоци што е направено досега во слободните економски зони секогаш се удира во гради колку бил реализираниот извоз од нив, без притоа и да зуцне колкав е обемот на увозот!

ФОКУС: Од странските инвестиции велат дека најголемиот ефект се вработувањата, но и тие се со ниски плати.

ГУШТЕРОВ: Од инсајдерските информации кои ги имам, ме загрижува една друга работа околу фирмите кои што работат во слободните економски зони, а тоа е дека и во нив се вградува систем на ВМРО-изација при вработувањето, што ќе биде лош сигнал за странските инвеститори. Би сакал да верувам дека тие информации се неточни, во спротивно премиерот и неговите локални моќници треба да направат се за да се запрат таквите процеси, кои што креираат доста лоша слика за правењето бизнис во Македонија.

ФОКУС: Дали со ова темпо на задолжување, Македонија чекори кон некакво грчко или аргентинско сценарио?

ГУШТЕРОВ: Јас веќе подолг период зборувам за тоа дека македонската економија нема капацитет за такво темпо на задолжување. Ние веќе сме во водите на висока и загрижувачка задолженост, што ќе има тешки реперкусии по стабилноста на нашава економија и стандардот на нашите граѓани. Годините што претстојат ќе бидат многу тешки. Споредбата со Грција не е добар пример. Ние, како да и се ситиме на Грција поради проблемите што ги има, а забораваме дека грчката економија сепак е силна економија и покрај падот на БДП од 355 на 238 милијарди долари, дека Грција има силна геостратешка позиција и дека е членка на ЕУ и НАТО, поради што и полесно доаѓа до извори на финансирање на својата задолженост.

ФОКУС: Што може да се очекува по смената на власта во делот на економијата, со оглед на тоа дека буџетот е празен?

ГУШТЕРОВ: Сметам дека некоја нова влада, и покрај тешката состојба што ќе ја наследи, со здрава и реална политика во трошењето на народните пари, со стопирање на многуте мегаломански и нерационални проекти, со започнување на преговорите за наше полноправно членство во ЕУ и НАТО, ќе создаде услови за побрз раст во економијата со помош на користење на фондовите на ЕУ, кои што ќе ни бидат на располагање. Со рационална политика, ќе бидеме во можност да се избориме кај нашите кредитори и за репрограмирање на нашите долгови, што исто така ќе биде силен стимул за растот на нашата економија.

ФОКУС: Ако има избори, ќе гласате ли?

ГУШТЕРОВ: Секако дека ќе гласам, доколку во тој период бидам во Македонија.

ФОКУС: За кого?

ГУШТЕРОВ: Ќе гласам за опција што ќе понуди програма за излез на Македонија од овој ќор-сокак во кој се наоѓаме и за опција која што ќе понуди демократија, слобода и подобра иднина за сите граѓани на Македонија. Таква опција не гледам во коалицијата на ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ.

ВОДАМ ДЕСЕТИНА ПАРНИЦИ ЗА ГРАДЕЖНИТЕ ПАРЦЕЛИ НА ВОДНО

ФОКУС: Сметате ли дека судските инстанци намерно молчат за случајот со парцелите на Водно?

ГУШТЕРОВ: Водам повеќе од десетина парници по сите инстанци во „нашите“ судови од каде што, сепак, на крајот очекувам дека правдата ќе биде задоволена, бидејќи во судските инстанци, сепак, има и чесни луѓе, кои што не подлегнале под силниот налет од врхушката на власт. Исто така, имам поведено и Уставна иницијатива од името на жителите на улицата Питу Гули, кои се и најзагрозени со тој налудничав проект.

ФОКУС: Прекршени ли се законите?

ГУШТЕРОВ: Во анкетните листови што ги потпишавме и приложивме кон Уставната иницијатива, јасно и гласно се гледа кои сѐ закони се нарушени од страна на власта поради што Уставниот суд нема многу простор да донесе одлука, со која ќе се стави на страна на интересите на луѓе од власта, кои бескрупулозно ги кршат законите. Засега Уставниот суд речиси три години молчи како залиен, при што би сакал да верувам дека оваа уставна иницијатива не е земена во решавање поради преголемата оптовареност со други предмети што чекаат на ред.

ПРЕМИЕРОТ ЈА ТРЕТИРА МАКЕДОНИЈА КАКО ПРИВАТНА СОПСТВЕНОСТ

ФОКУС: Владата постојано ветува странски инвестиции, а речиси сите странски инвеститори завршија во затвор?

ГУШТЕРОВ: Ако алудирате на Субрата Рој, моето мислење уште од самиот почеток кога беше најавен како стратешки инвеститор во два мегапроекти, јас кажав дека од таа работа нема да биде ништо и дека и двата проекта немаат ништо заедничко со реалноста. Меѓутоа, на Груевски му требаа такви најави, и покрај тоа што како премиер требаше да биде доволно стручен да не влегува во проекти, кои беа само еден обичен балон на човек, кој измамил десетици илјади индиски граѓани. Кој сега ќе понесе одговорност за оваа тешко платена авантура, во која се искомпромитираа и Владата и државата? Кој ќе ја сноси одговорноста што Овче Поле се претвори во пустелија во последните две години? Груевски бега како од оган, да даде отчет за овој скандал и се однесува како Македонија да е негова приватна сопственост, па нема обврска никому да даде отчет. Навистина скандалозно! За таков скандал во други држави премиерот мора да понесе одговорност и да поднесе оставка.

Текстот е објавен во неделен Фокус, бр.774 од 30 аптил 2010 година

Интервјуто со управителот на МПМ, Горан Гаврилов, ептен светски беше одмолчано од медиумите на ВАЦ. Сепак имаше некаков ,фитбек, од македонската  адреса на Германците. Заради неговите изјави во Фокус, откажан е состанокот на Гаврилов со Керим, а на писмено ќе добие и заблагодарување на соработката. Тој, пак, ја дополнува приказната: „Филозофијата да бидат ,поумерени кон Владата, за да добиваат тендери“ е кредо на Срѓан Керим, кому му пречеше блискоста на Утрински весник со СДСМ!

Пишувала Јадранка КОСТОВА

Интервјуто со сопственикот на националното радио Канал 77 и управител на Медија Принт Македонија (МПМ), Горан Гаврилов, изминативе денови предизвика низа реакции, иако повеќето главно ја промашија целта. Ако наводите на Гаврилов беа само ,уметничка слика, на хаосот, кој години наназад владее во македонската медиумска сфера, оние најповиканите за воведување на ,ред и поредок, – или се оглушија, или се занимаваа со ,теоретизирање, и највулгарно сеирџиство. Да биде се доследно на нашиот балкански имиџ, најголемиот дел од медиумите, особено оние од системот на ВАЦ, кои во секоја пригода милуваат да истакнат дека се ,единствените во Македонија кои работат по светски критериуми,, ептен светски ги одмолчаа бројните, а не баш пријатни искази на Гаврилов за генералниот директор на фирмата во која работат. Небаре со тоа ќе ги решат проблемите. Како што тие, впрочем, нема да исчезнат ниту со ,шут картата, што ја добил Гаврилов, ама и уште по некој ,бренд менаџер, од МПМ. Според неговите најтазе наводи, филозофијата да бидат ,поумерени кон Владата, за да добиваат тендери, е кредо на друг нивен ептен светски менаџер, а, за волја на вистината, таа веќе е доминантна во Македонија!

Сепак, имаше некаков ,фитбек, од македонската  адреса на ВАЦ. Името на ,лошиот управител,, експресно после интервјуто беше избришано најпрвин во Вест, па и во Дневник и Утрински весник. Со истата брзина ќе биде откажан и состанокот на Гаврилов со Керим, заради неговите јавни настапи во Фокус и во Време. Се разбира, проблем е кажаното, затоа што не така одамна самиот Керим се распосла со интервју во Фокус. Ваквата ,казна, пак кон Гаврилов, колку и да звучи смешно, од Велија Рамковски прави невиден демократски колос. Та, Бранко Геровски шеташе по телевизии, за да се жали на цензурите од газда Велија, па, еве, жив и здрав, повторно е уредник на Шпиц. И, така, уследи главната вест: Управителот на МПМ Гаврилов, после Фокус доби абер дека веќе е екс-управител. Според накои информации, пак, ќе му биде покрената и тужба за одавање на деловна тајна!

КОЛУМНИСТИ СПОРЕД СВЕТСКИ ТЕРК

Пред на минам на останатите реакции, да расчистиме со неколку детали. Прво, Горан Гаврилов е избор на генералниот менаџер на МПМ, Срѓан Керим. Второ, Фокус веќе пишуваше дека назначувањето на Гаврилов за управител во МПМ, фактички значи недозволена концентрација на медиуми (радио и печатени). Но, оние кои ,единствено работат по светски стандарди, и го прозиваа Рамковски за вакви ,направии, оваа ,дешавка, ја одгледаа без коментар. Светски, што би се рекло! И, трето, веројатно спаѓа во некакви светски стандарди тоа што Гаврилов е сепак релевантен соговорник. Сопственик е со години на национално радио, ем стана управител на медиумската империја на ВАЦ. Дали ја говори вистината?! Фокус останува отворен за сите реакции, иако, за жал, некои одбија, а други се сведоа само на писмени соопштенија!

Имам разбирачка, зошто од МПМ не сакаат да разговарат за ,деловни тајни,. Но, ете, генералниот менаџер барем се огласи да спори со Јанко Бачев во овој број на Фокус. Море, згора на тоа, пречесниот Керим ќе ме дадел и на Судот на честа при ЗНМ, тие да ми судат… Бррррр, се наежив! Од светските стандарди, де, на ВАЦ за колумнистите. Мислев дека и во изданијата на ВАЦ колумнистите имаат слобода при изборот на темите и стилот на изразување. Сега ми делува верно, дека Влатко Ѓорчев навистина бил откачен од Дневник, заради некои наводи во колумната за ,црвената буржоазија, од Водно. И, ете повторно иронија на судбината – Влаткота мораа да го прибираат во Шпиц, кој, нормално, како и Фокус, работи по несветски стандарди. Крачка по крачка, се повеќе ми станува мил ем драг Велија, кој, ете, после толку написи за него, не ја откачи рекламата на Фокус од етерот на А1. Се разбира, за неа си плаќаме, ама, штом некој ,јаде трици, против газдата, тогаш светско однесување би било – ,Или ич, или брич,. Што би рекле, светско, а наше!!!

Инаку, поголемиот дел од интервјуто со Гаврилов се однесуваше за состојбите во радиодифузијата. Тоа беше темата за која првично сакав да пишувам, но, онака спонтано, без некакви посебни планови и договори, без некакво сценарио или однапред дадени прашања, излезе интервјуто. На првиот човек на Советот на радиодифузија, Зоран Стефановски, му понудив интевју за овој број. Едноставно, темата заслужува простор и внимание. Уште повеќе да се слушне зборот на сите прозвани, а релевантни фактори. Во понеделникот, Стефановски одби интервју, а ме упати на соопштението што Советот за радиодифузија ќе го издаде по овој повод. Го пренесуваме во целост, иако од него нема да разберете, ниту кој рекол, ниту каде рекол, ниту што рекол… освен дека радиодифузерите се цврсти ,кано клисурина, и одолеваат на сите временски непогоди. И на веќе екс-членот на Советот, Илир Ајдини, му понудив разговор, но, повторно завршивме со писмено соопштение, наречено демант, кое исто така во целост го презентираме!

Кога сме кај етерот, единствената суштинска и содржајна реакција пристигна од Радио Штип. В.Д. директорот Кирил Манев отвори уште еден болен сегмент од медиумскиот простор – локалните јавни радио-станици. Според него, некој континуирано работи на нивното изумирање. Тој го обвинува и Горан Гаврилов, дека студиозно работел на ликвидирањето на 29-те јавни локални радио-станици во Македонија. Еднаш тоа е правено преку закон, поточно, самиот Закон за радиодифузна дејност бил стокмен да ги уништи. Потоа, немале заштита ниту од Советот за радиодифузија. И, трето, сега доживуваат зафрканции и од власта. Имено, Министерството за економија, кое распишало тендерот за продажба на радијата, и после три години од отворањето на понудите на заинтересираните купувачи, нема одлучено за најповолните понудувачи. Четврто, овие јавните локални радио-станици до сега не добиле ниту денар од радиодифузната такса, иако според законот им следува 5 отсто од прибраните средства, се до завршувањето на трансформацијата. Сакам да верувам дека барем овие констатации на Манев ќе наидат на било каква реакција!

НЕ УБИВАЈТЕ ГО ГЛАСНИКОТ

Сепак, сите овие девијации во ,етерот, на Македонија, не беа предизвик за политичките партии. Од брдото ,пиздарии, што се случуваат, а за кои проговори Гаврилов, за Груевци најбитна стана ,енигмата,: Кој е високиот функционер од СДСМ, кој барал Гаврилов да се откаже од конкурсот за радио во Куманово? Да им ја задоволам љубопитноста, повторно го прашав Гаврилов за името на посредникот.

,Не би сакал да го откријам изворот, затоа што има едно старо римско правило, а тоа е – ,Немој да го убиваш гласникот. Тој не е виновен,.- е одговорот што го добив. Патем, што менува во приказната, дали посредникот од СДСМ се вика Перо, Стојан, Курто или Мурто?

Ниту од кај Бранковци не дојде некаков поконструктивен коментар, под што поразбирам предлог да се стави ред во медиумската сфера. Онака, де, како што бараат да се расправа за проектот Скопје 2014. Обете партии се занимаваа со нивните епохални откритија, од типот – Зоран Стефановски е предлог на СДСМ, или за ,иновациите, на Груевски во третманот на медиумите (види рамки). Ваквата размена на мислења, а ла стринки на плот, и не е изненадувачка, но, она што ептен сериозно загрижува е кога портпарол на партија на власт поставува прашања за ,перење на пари, преку однапред договорената распределба на концесијата за Кумановското радио, со јасна алузија дека профитот ќе завршел на партиското конто, и тоа го адресира до опозицијата. Да се крстиш со две раце!!!

Прво, логично е, барем за нормалните демократии, ваквите прашања да се поставуваат до власта, па макар да ги соопштува и Бичиклиски. Второ, уште понормално би било, оној што прашува за туѓите партиски конта, претходно да обелодени како ги пополнил ептен ,накрцаните, сопствени сметки. Во секој случај, од тонот и деталите кои доминираа во партиската преписка, јасно е како ден, дека кај главниве фактори не постои намера да се отворат, онака чесно, девијациите во медиумската сфера. Веќе ги спомнав локалните радија, но, тука е и МРТВ, па следува недозволената концентрација на медиуми, што стана правило, па чудните врски со Владата на газдите и уште многу други проблематични појави, кои го прават медиумскиот пазар хаотичен. За силните финансиски инекции од буџетот до подобните медиум, ич муабет да не отвораме. Пазарната логика овде одамна исчезнала!

И, да завршам со реакцијата на главните уредници на изданијата на ВАЦ, кои силно се спротивставија на новите бренд-менаџери. Како што признава и самиот Гаврилов, тие ја добија битката. Во принцип, логично е да бидам на страната на новинарите. Само што сказните дека во Македонија новинари победиле менаџери ми звучи како една од бајките на Х.К. Андерсен. Ако тиражот паѓа, а редакциите сакаат да живеат како во времето кога беа само НИП-от и МРТВ, со едно чудо вработени; ако главниот огласувач во државата е Владата… Што тогаш сме победиле, ако сме смениле еден, двајца или тројца!? Така, повторно се враќам на основната поента од разговорот на Гаврилов – хаосот кој владе кај целата медиумска ,популација, на која секако и тој кумувал. Хаосот, кој значи изместени пазарни критериуми, со наопачки извртени механизми за преживување, со ненормален број на медиуми за држава со два милиони жители, а во која никој од нив не пропаѓа, со газди со задолжителни политичко-бизнис амбиции..!

Кога оваа наша крвна слика ќе ја соопшти Брисел, е тогаш, онака, по светски стандарди, таа ќе добие простор и гласност. Но, ние ќе продолжиме сите заедно да играми по нашите балкански ноти. Како и да е, Фокус е отворен за сите размислувања за оваа наша болка, а темата, без оглед на судовите на пречесниот Керим, и натаму ќе биде присутна на нашите страници. Иако сево ова, барем на прв поглед, наликува на некаква латино-американска сапуница!

Горан ГАВРИЛОВ, екс-управител на МПМ

ВЛАДАТА ГИ СЕКНА РЕКЛАМИТЕ ШТО НИ НОСЕА ЕДЕН И ПОЛ МИЛИОН ЕВРА!

ФОКУС Што се случи после Вашето интервју за Фокус?

ГАВРИЛОВ Како прво, средбата што беше закажана за понеделникот, на која требаше со Керим да се договориме на кој начин ќе ги решиме проблемите, беше откажана со писмо заради интервјуто во Фокус. Но, во исто време, преку пошта добив друго писмо со многу чудна содржина, барем за нашиот правен систем. Во него стои дека ми се заблагодаруваат за досегашниот труд и дека го откажуваат понатамошниот ангажман. Писмото го добив на 23 април, а на содржината на писмото стои 14 април!? Значи, тоа е фалсификат, бидејќи јас тогаш бев на боледување, а, додека сум на боледување, немаат право да го прават тоа, ниту да ми даваат отказ, согласно македонските закони за работни односи. Значи, главната причина е интервјуто во Фокус. Кога се појавив на работа, по наредба на Керим ми се одземаа сите документи, се нареди никој да не комуницира со мене, ми се исклучи локалот, и-мејлот, без да се даде никакво образложение. Му се јавив на Керим, да го прашам зошто ме третира како криминалец!? Подоцна разбрав од другите вработени, дека тоа било вообичаена пракса на вршење притисок на луѓето за да се откажеш сам. Го предупредив Керим, дека овој обид нема да му успее и дека она што ми следува, согласно договорот и согласно законот за работни односи, ќе го барам по судски пат. Правниот систем вели, а и во договорот пишува, дека за да се смени управител, потребно е 14 дена да се најави седница на собир на содружници, каде што ќе бидат присутни и управителите. До сега такво нешто не е свикано!

ФОКУС Сакате да кажете дека ова не е отказ?

ГАВРИЛОВ Ова не е отказно решение, бидејќи отказното решение треба да има образложение. Можеби во правниот систем на Буркина Фасо може да помине, но, овде ова не може да помине како отказ.

ГО ПРИЗНАВАМ ПОРАЗОТ ОД ГОРАН МИХАЈЛОВСКИ

ФОКУС Како заврши разговорот со Керим?

ГАВРИЛОВ Во негов стил, се бранеше дека не е точно дека се забранувало на луѓето да раговараат со мене. Му реков да не глуми, бидејќи си останувам на работа. Не можат со притисок да ме натераат да се откажам и притоа да не ги исплатат парите кои ми следуваат. Омбудсманот на ВАЦ бил деновиве овде, но, јас не бев повикан на средбата, иако во правниот систем сеуште сум управител. Знам дека човекот не бил воопшто информиран за мене и сето тоа е фарса. Во секој случај, ќе одам до крај по судски пат, ќе поднесам тужба за мобинг и психичко малтретирање заради ваквиот настап, со цел јас да ги загубам нервите и самиот да се откажам, ама јас тоа нема да ги сторам. На крајот на краиштата, и да ме сменат од управител, тие мора да ми најдат друго работно место. По законот за работни односи, во рок од 15 дена мора да ми понуди друго работно место. Ако ми понуди шеф на транспорт, јас ќе прифатам и ќе одам на работа. Се врши притисок и на други луѓе, за фирмата што помалку да плати оштета. А, дефинитивно, Горан Михајловски победи и јас јавно му признавам пораз за ова. И дека тој сега ја владее фирмата и ги контролира сите процеси внатре.

ФОКУС Кон кои други луѓе е вршен таков притисок?

ГАВРИЛОВ Пред се, кај Керим има конфликт на интереси. Тој е член на управен одбор на ОСТ Холдинг, а во исто време е управител и на МПМ Македонија. Ако вие сакате да се жалите кај газдата, се жалите поворно кај ОСТ холдинг, односно кај Керим. На пример, јас по барање на Керим требаше да го избркам директорот на маркетинг, Петар Рибарски, или да му ја намалам платата на пола. Но, Рибарски се жалеше до ОСТ Холдинг, кој му ја прифати жалбата, а Керим се потпиша, иако идејата беше негова. И, сега мене ме става во глупава ситуација: Јас сум управителот кој одлучува по негово барање, а тој е газдата кој одлучува по жалбата!? Но, вакви негови двојни игри имаше и за други ситуации. Јас влегов во непотребна кавга со Илија Димовски од ВМРО- ДПМНЕ, за долгот што оваа партија го има кон МПМ, а по инсистирање на Керим да ги наплатам парите. Се скарав со луѓето, за тој после два дена да отиде кај Илија Димовски, заедно со финансовиот директор. Им рекол дека јас сум малку брз и дека нема да има проблем за плаќањето. Кога ќе можат, тогаш да плателе!? Се најдов во глупава ситуација, па го прашав на што личи тоа?! Таа двојна улога, и на газда и на управител, воопшто го руши севкупниот систем и му дава дополнителна моќ. Не знам колку се свесни за овој реален проблем.

ФОКУС Како ќе се решава проблемот со падот на тиражите, за кој говоревте, кога смислата на кадровските промени беше реформата на системот на МПМ?

ГАВРИЛОВ Мислам дека со дополнителната инвестиција на веб-порталот, ќе ја покрие загубата. Тоа ќе биде кредит, земен од страна, со кој ќе ја покрие загубата. Или ќе биде на некоја позитивна нула на рентабилност, но, моја претпоставка е дека ќе има загуба, па, со рентабилноста на Графички центар, кој работи добро, ќе го покрие тој бизнис. Ако сме правеле до сега паралела, дека големите газди Велија и Ѕинго имаат други бизниси, со кои можат да го покријат медиумскиот бизнис, и тука е таква ситуацијата.

ФОКУС Значи, печатницата е таа што вади пари?

ГАВРИЛОВ Да, таа ги покрива трошоците на изданијата, што до лани не било случај, но, ситуацијата сега е веќе посериозна.

УТРИНСКИ МУ БЕШЕ ПРЕМНОГУ БЛИЗОК ДО СДСМ

ФОКУС Сепак, Ѕинго и Велија имаат други бизниси, имаат и политички амбиции. Што е смислата на Керим, доколку биде на позитивна нула. Која е логиката?

ГАВРИЛОВ Па, логиката е во тоа што ќе има мир со новинарите и редакциите, но, тој мир ќе го чини ВАЦ. Логиката е дека во Пи-ар службата беа двајца, па тројца, и така се зголемува бројот. Зошто во една приватна фирма има толкав број на луѓе на Пи-ар местото? Најверојатно, затоа што позитивниот имиџ тој треба да го гради преку фирмата и преку пи-арот кој што фирмата го плаќа. Тоа треба да значи нешто. Но, сметам дека ако продолжи вака, вие можете да имате добра база, но, ако базата не носи профит и ако не се носи со времето, за многу кратко време може да ја загуби фирмата, бизнисот, влијанието и луѓето. До сега ВАЦ овде имаше имиџ дека е единственото здраво тело кое што е професионално, кое ги почитува сите етики. Но, штом не ги почитува македонските закони, од работни односи па до закон за трговски друштва, тогаш јавноста треба да знае дека таа фирма се претопила во нашиот балкански менталитет.

ФОКУС Не ми е јасно, како успеавте толку брзо да ја спукате работата, иако претходно со месеци преговаравте!?

ГАВРИЛОВ На почеток, Керим мислеше дека со мене, како параван,  можеби ќе успее да го реши проблемот со Утрински весник, кој според негово мислење важи за весник близок до СДСМ, а дека тоа мора да се промени. Да се сврти кон ВМРО-ДПМНЕ или целосно да се изолира. Имаше идеја, двајца врвни новинари од Дневник да ги префрлиме во Утрински весник. Така, да остане чист Дневник, а Утрински да се изолира со многу помал тираж. Но, со тоа, влијанието би му се намалило и на Утрински весник, а Дневник би ослабнал без тие двајца новинари. Јас на тоа не се согласив, затоа што сметам дека на тој начин ќе направиме гетоизација на новинари, кои тој непотребно партиски ги обележува.

ФОКУС Дали навистина станува збор за Катерина Блажевска и Васко Попетревски?

ГАВРИЛОВ Да, но, Керим после се предомисли. Разбраа уредниците, Кокаланов се побуни, а и јас не се согласив на тоа. Инаку, навистина имавме проблем со владата на ВМРО-ДПМНЕ. Ако претходно доаѓале околу еден и пол милион евра, пари кои владата ги дава за огласи, сега веќе тие секнаа. Јас се понудив, да одам и да разговарам чисто деловно со луѓето од владата. Ние добивавме и тендери, кои после не се спроведуваа. Џабе си добил, кога прават рамковен тендер и не ти ги даваат парите. Тоа за фирмата не се мали пари. Керим сметаше дека мораме да бидеме малку поблиски и пофлексибилни, поумерени кон власта. Јас, пак, на тоа гледав како на чист деловен однос. Затоа прифатив да разговарам со луѓето од власта, за да не оди тој, ама, околу новинарскиот дел му реков тој да си ја заврши работата.

ФОКУС Што за новинарите?

ГАВРИЛОВ Па, да бидат поумерени и да не ја иритираат владата, за да можеме побрзо да добиеме тендери.

ФОКУС Керим сакал доближување до власта или мотивите му се само финансиски?

ГАВРИЛОВ И двете, и политички и финансиски, кое јас не го одобрив и се тргнав од тоа. Во мојата 18-годишна медиумска кариера, со никого не сум преговарал за никакви пари, за никакви тендери. Тоа поинаку го правам и би било лошо за мојот имиџ, па затоа се тргнав. Мислам дека тој ќе бара друг начин. Инаку, за него многу ќе ви каже и следниов пример. Бараше од мене да избркам една вработена, затоа што била грда, дебела и немажена!? Жената ми дојде расплакана, а јас одбив да постапам по наредбата на Керим!

ВМРО-ДПМНЕ: СДСМ Е ФАТЕН НА ДЕЛО

На интервјуто на Горан Гаврилов за Фокус, први реагираа од ВМРО-ДПМНЕ. Според нив, Гаврилов говори ,за класичен партиски-бизнис конфликт на интереси во распределбата на концесиите за радио медиуми, во кој се засегнати интереси на високи личности од опозицијата,. Од нивната прес-конференција упатија и неколку прашања до Гаврилов и СДСМ: Кој е високиот функционер од опозицијата што вршел притисок за доделувањето на концесиите за локални медиуми?; Дали преку однапред договорената распределбата на концесијата за Кумановското радио е начинот на кој се сака да се испере голема количина на пари?; И дали профитот на однапред договорената зделка треба да заврши на одредено партиско конто?

Откако не добија ,име и презиме, следуваа уште две реакции на Груевци, во кои потенцираа дека ,СДСМ е фатен на дело,. Овој пат, се осврнаа повеќе на претседателот на Советот на Радиодифузијата, Зоран Стефановски. Потсетија дека Стефановски е избран за член на Советот на Радиодифузија во време кога СДСМ е на власт, дека неговата сопруга е актуелен советник на СДСМ во Општина Прилеп и доскорешен претседател на клубот на жени на СДСМ од овој град. После ова, вмровците дојдоа до заклучок, дека ,Стефановски се чувствува обврзан да ги штити интересите на СДСМ,. Или, дека постои партиско- политичка спрега на интереси помеѓу СДСМ и членови на Советот за радиодифузија.

СДСМ: ГРУЕВСКИ ДА ПРЕСТАНЕ ДА СИ ЈА ИШКА МУВАТА ОД КАПАТА

Изнесените тези и прашања од спротивниот табор, СДСМ ги оцени како ,политичка перверзија,. Според нив, медиумите се под секојдневен притисок од ,Никола Груевски и претставниците на неговата портокалова изродба,. Како илустрација за директна партизација и упад на ВМРО-ДПМНЕ во независните регулаторни тела, ќе го наведат ,назначувањето на партискиот и некадарен војник на ВМРО ДПМНЕ, Гордана Ивановиќ, за директор на Агенцијата за електронски комуникации,. Токму преку неа, смета СДСМ, ВМРО-ДПМНЕ сака да ги држи во партиско заложништво медиумите.

,Ги повикуваме и охрабруваме ВМРО-ДПМНЕ, фамилијарниот министер за внатрешни работи, Гордана Јанкуловска, и фамилијарниот директор на тајната полиција, Сашо Мијалков, да ги проверат сите наводи, ќе срочат Бранковци контра-одговор на прашањата поставени од ДПМНЕ.

Потоа ќе набројат повеќе случаи за начинот на кој ВМРО-ДПМНЕ се однесува кон медиумите: ,Списоците на новинари кои беа правени од страна на шефот на кабинетот на премиерот, инсталирањето на партиски послушници-мегафони по медиумите, кои на Груевски му се обраќаат милозвучно со ,пастирот,, злоупотребите на Собранискиот Канал на МТВ за пренос и репризирање на Владини седници, големиот број кривични пријави против новинарите кои резултираа со изречените казни за нив..!,.

На крајот, го повикаа Груевски ,да престане да си ја ишка мувата од капата со вакви бајати прес-конференции,!

Соопштение СОВЕТОТ ПОКАЖА ДЕКА Е ИМУН НА СЕКАКОВ ВИД ПРИТИСОЦИ

Советот за радиодифузија (СРД) ги отфрла сите неосновани напади, кои доаѓаат од политички и бизнис субјекти во однос на неговото работење, изнесени во одредени медиуми и на партиски конференции за печат.

Државата и политичките партии во едно демократско опкружување мораат да ја гарантираат независноста на регулаторните тела и секое мешање во нивната работа може негативно да се одрази во општеството и врз слободата на медиумите. Меѓународните норми јасно посочуват дека важни предуслови за развој на демократијата се независната регулација и гарантирањето на слободата на медиумите.

И покрај обидите за политичко мешање, идентификувани во последниот извештај на ЕУ за напредокот на земјата, СРД во досегашното функционирање покажа дека е имун на секаков вид притисоци. Затоа, Советот ги повикува партиите и претставниците од медиумскиот бизнис да работат согласно законските и демократските принципи и да не се обидуваат да ја нарушат неговата независност, која е негов врвен приоритет како регулаторно тело.

Демант Илир АЈДИНИ

ОГЛЕДАЛОТО ПОЦРВЕНУВА КОГА ГАВРИЛОВ ЌЕ ЗАСТАНЕ ПРЕД НЕГО

Со Горан Гаврилов се имам сретнато во кафе-барот Его, откако понизно ме молеше, и тоа преку трети луѓе. Сите негови други наводи во интервјуто за Фокус се неточни, а претпоставувам дека истото вреди и за она што го кажува и за останати лица кои ги споменува во интервјуто. Затоа, сигурен сум дека огледалото поцрвенува кога тој ќе застане пред него. А, Горан Гаврилов сигурно не поцрвенува, затоа што го нема она што го имаат другите луѓе.

Кирил МАНЕВ, В.Д. директор на Радио Штип

САМОБЕНДИСАНИОТ ГАВРИЛОВ СИ ГО ПОКАЖА ВИСТИНСКОТО ЛИЦЕ

Не сакам да навлегувам во делот од интервјуто во кој Горан Гаврилов зборува за проблемите во ВАЦ. Но, јасно е дека тој и Срѓан Керим потпишале штетен договор, за што последиците ќе ги сноси ВАЦ. Можеби овој штетен договор не е потпишан без причина. По мое длабоко убедување, договорот меѓу ВАЦ и Гаврилов има друга позадина, која, кога- тогаш – ќе се открие.

Г. Г. во интервјуто уште еднаш покажува како ги жонглира државните органи. Така ќе биде се додека тие не му влезат во трагата. Самиот признава дека потпишал криминален договор со ВАЦ за рекламирање. За тој договор некој треба да одговара – и Керим и Гаврилов. Најмалку е важно што на договорот стоел потписот на сопругата на Гаврилов. Види чудо, самиот признава дека договорот е во стилот – ,Ти на мене, јас на тебе,. Па, што чекаат инспекциските органи?!

Г. Г. своите болни амбиции, да раководи со целокупниот радиодифузен простор во Македонија ги потврдува и во Фокус. Тој е сезнајко, ,визионер,- како да ги ликвидира сите медиуми во Македонија,, како што го направи со јавните локални радио станици во Македонија. Криво му е што и натаму работат Радио Штип, Битола, Струмица, Гевгелија. Тој сака да биде единствен во Македонија, да нема конкуренција, да создава монопол. Впрочем, тоа беше и причината што сакам да реагирам токму на тој дел, каде зборува за Радио Штип.

Г. Г. ги знае квалитетите на Радио Штип. Десетина години се обидува да го сруши овој медиум, кој има голема слушаност. Г. Г. студиозно работеше да ги ликвидира 29-те јавни локални радио станици во Македонија. Прво, со Роберто Беличанец и Виктор Грозданов го создаваа неприменливиот Закон за радиодифузна дејност, кој го донесе Владата на Бучковски во 2005 година. На време  укажувавме на последиците што ќе ги донесе овој закон. И бевме во право. Немавме заштита ни од Советот за радиодифузна дејност. И, кога сум кај овој закон, една мала дигресија. Г. Г., односно Канал 77, од почетокот на 1990, па се до 1998 година, работеше диво. Тогаш никој не реагираше, а сега бара да прекинат со зрачењето погоре спомнатите радио-станици. Зарем тие се виновни што Законот не е применлив во практиката, скроен токму по замислите на Гаврилов и неговите истомисленици, кои сега од него бегаат како од ѓавол!?

Но, да се вратам на делот во кој ја труе јавноста со измислици. Тој тврди дека Радио Штип не можел да се продаде, оти имал обврски од 300 илјади евра, па никој не сакал да го купи. Вистината е поинаква. Официјално, ние имаме обврски од само 1.500 евра, и тоа кон ЗАМП. Радио Штип, заедно со другите јавни локални радија, сеуште не е трансформирано, но, не заради долгови, туку заради тоа што без никаква причина Министерството за економија, кое го распиша тендерот за продажба на радијата, сеуште, и по три години од отворањето на понудите на заинтересираните купувачи, нема одлучено за најповолните понудувачи. А, заинтересирани за Радио Штип има, затоа што е бренд.

Кога почна трансформацијата на ЈЛРД во Македонија, Радио Штип работеше со добивка. Но, трансформацијата не ја следеа државните органи, а, во делот за радиодифузна такса, Јавните локални радио станици (ЈЛРС) требаше да добиваат 5 отсто од прибраните средства, се до завршувањето на трансформацијата, како што пишува во Законот за радиодифузија. Ниту еден медиум, кој се трансформира, до сега не добил ниту денар од радидифузната такса – сите пари одат на сметката на МРТВ и кај Советот за радиодифузија.

Не е тајна дека сите јавни електронски медиуми имаме проблеми, бидејќи во Централниот регистар и натаму фигурираме како јавни, директорите го штитат капиталот, а никој не добива ни денар од државата. Бараме помош на сите страни, но, и ЗНМ ни го сврте грбот. Тоа не било во нивен домен. Па, тогаш што работи тоа ЗНМ, ако не го интересираат 300 новинари, кои од ЈРДП останаа на улица? За нашите проблеми, ретко кој се осмелил да пишува.

Што се однесува за фреквенцијата што на оглас беше понудена од Советот за радиодуифузија, а која се однесува за локално радио во Штип, и тука Гаврилов се обидува да ја дезавуира јавноста. На огласот се јави колегата Трајче Јованов. Кој може да му го забрани тоа?! На огласот се јавил и Гаврилов, па сега тој прави сцени, вовлекува фирма, која нема ама баш никаква врска со  сето тоа. Од што стравува Гаврилов? Да не му се наруши монополот?

Дека навистина ЈРДП имаме сериозни проблеми во работењето, тоа е факт. Деновиве напишавме петиција до претседателот на Македонија, Ѓорге Иванов, и до Владата – конечно да заврши трансформацијата и нашата агонија. Добро е што Фокус го објави интервјуто со Горан Гаврилов. Читателите конечно да сфатат со кој си имаат работа. Најпосле си го покажа своето вистинско лице самобендисаниот Гаврилов.

Главните уредници до Омбудсманот на ВАЦ

СО СИТЕ СРЕДСТВА ЌЕ ЈА БРАНИМЕ НАШАТА ПРОФЕСИЈА

Според документот до кој дојде Фокус, главните уредници на Дневник, Вест, Утрински весник и Теа модерна, на 6 април побарале итна интервенција од Бодо Цап, Омбудсманот на изданијата на ВАЦ во Македонија, со молба- да се заштитат принципите на ВАЦ за независност на редакциите.

,Новоименуваните бренд менаџери ги кршат правилата на ВАЦ за независност на редакциите, со тоа што во своите надлежности ја вбројуваат и контролата на содржината на весниците. Така, еден од бренд менаџерите официјално е поставен како некој кој е ,задолжен за контент,. Тие во системот на ВАЦ се поставени над главните уредници. Тоа е во директна спротивност на принципот на ВАЦ за стриктна поделеност на менаџментот од новинарскиот кадар. Со ова не само што се кршат основните принципи за работа на ВАЦ, туку се злоупотребуваат интересите на компанијата заради лични интереси, стои меѓу другото во ова писмо, потпишано од Сашо Кокаланов, Горан Михајловски, Љупчо Поповски и Јулијана Кочовска Кртолица.

Истакнувајќи дека се горди што, и покрај политичките и економските притисоци во земјава изминатите 6 години, успеале доследно да ги применуваат принципите на ВАЦ, главните уредници на изданијата на МПМ, апелираат до Омбудсманот да не дозволи балканизација на ВАЦ во Македонија, уверувајќи го дека се цврсто решени со сите средства да ја бранат својата професија.

Текстот е објавен неделен Фокус во број 983 од 8 август 2014 година

Милован Ѓилас, некогашниот Титов соборец, уште во 1953 јавно ќе побара „Партијата да се одвои од државата“. Во статијата „Анатомија на еден морал“ ќе проговори и за хипокризијата на довчерашните борци за еднаквост. Партијата додуша ќе го диференцира од своите редови. Ама денес кога од ВМРО-ДПМНЕ се бара да ја одвои партијата од државата – никој од раководството не реагира поинаку од пастирот. Веројатно затоа што за евентуална колумна „анатомија на еден морал“, ама оној дпмневскиот, сигурно секој од раководството на партијата би ја доживеал судбината на Ѓилас. Дури може и во апс да заврши!?

Пишувала: Јадранка КОСТОВА

Дали во една Холандија, на пример, доколку стигне „катиљ абер“ од меѓународните финансиски фактори дека јавниот долг на државата забрзано расте поради задолжувањата, јавноста ќе се однесува како анестезирана? Дали владата во Шведска може да ги прикрива официјалните податоци за јавниот долг и уво да не ја боли од јавните прозивки? Дали во Германија може незабележително да помине манипулацијата со податоците за долговите на државата, а ни дебата да се развие, ниту медиумите да ги регистрираат ваквите шашми?

Може ли во Франција ексгувернер на Народната банка да излезе со став дека ваквите лажливи математики на власта се „срамен театар, срамни обиди за измама и кретенизација на својот народ“, а некои си француски курири да удрат дилит на ваква реакција од релевантен извор.

Ви изгледа ли како реална опција во која било полнокрвна европска демократија за премиерот и за неговата десна рака – првата полицајка, да се достават до обвинителството две различни кривични пријави, во кои се нудат сведоци, снимки, вештачења, ама обвинителството да кулира во духот„тази дупка не е дупка“?

Е сите овие сцени кои се ненормални за демократските општества, се веќе сосема нормални за нашиот преродбенички амбиент. Анемична и немоќна јавност и зврлевци во улога на обвинители се карактеристика на клиентелистички држави. Повеќето балкански држави се третираат како клиентелистички, оти живеат од систематска корупција. Нивна основна карактеристика е дека тој што ќе победи на изборите ја запоседнува државата (state capture).

„Заробените држави“, каква што е и Македонија неспорно, ги краси и подемот на колективистичкиот менталитет, она демек нацијата и државата пред сѐ. И, секако, во ваков тип на државички, владите одговараат за корупција дури откако ќе ја загубат власта.

„ДУЖЕН КО ГРЧКА“

Значи секаде има злоупотреби на власта, корупцијата е својствена на секоја влада, ама разликата е во тоа: како реагира системот кога ќе пукне брука во јавноста. Е по тоа се разликува дали сте обична вукојебина или полнокрвна демократија.

Македонија е држава во која нема директни соочувања меѓу политичките неистомисленици. Каде владејачката врхушка бега како ѓавол од крст од интервјуа со новинари кои имаат критички гард кон секоја власт. Изборните дуели се реликт од минатото. Сѐ се сведува на писмени соопштенија на партијата на власт, кои, пак, изобилуваат со замена на тези, лични напади по „гласникот“, спинувања со мајтапење. Или, главен демократски дострел се евентуални прес-конференции, но без право на прашања „надвор од темата“ што ја диктира Штабот.

Секој што се обидува да изигрува некаков контролор на власта, по автоматизам влегува го графата непријатели на државата. Тоа го краси, впрочем, секој режим. Декорот е демократски, суштината е шуплива. Е овојпат, преку три фрешки примери сакам да покажам дека дури и комунистите во Титово време имале повеќе доблест од преродбеничката тајфа која ги окупираше институциите, ги зароби во партиската прегратка, која може да биде смртоносна. Инспирација ми се леснотијата во задолжувањата, партискиот суд и равенството меѓу партијата и државата. Сите компарации одат на штета на ѓоа демокративе.

Деновиве осамна на ретките „непријателски“ портали веста дека САД, Велика Британија и Германија гласале воздржано во Светската банка во врска со кредитот за Македонија. Петар Гошев, поранешен гувернер на НБРМ, во интервју за БИРН, ова го протолкува како „порака до власта дека знаат дека јавните пари ги троши за свои лични и партиски цели“. Уште поалармантно, Гошев предупреди дека јавниот долг продолжува да расте галопирачки. Но, ексфункционер не е релевантен извор, нели, така пресуди судот по тужбата на Сашо Мијалков против „Фокус“. Та и ставот на еден ексгувернер е „гола вода“ согласно ваквите стандарди.

Без да навлегувам во економски експертизи, ваквото игнорирање на предупредувањата, исмевање на критичарите за апокалиптични прогнози, беше својствено и во некогашна Југославија, ама и во Грција каде што финансиската криза предизвика вистински политичко-економски земјотрес.

КРЕАТИВНО КНИГОВОДСТВО

За Грција велат дека било познато дека живее над своите можности – троши повеќе од она што произведува, а дефицитот го покривала со кредити. Биле мајстори во „готвење“ на статистички податоци кои ги пласирале на Брисел прикажувајќи намален дефицит и долгови. Ја прикривале вистината и дома од страв од политичката цена што би ја платиле на избори.

Хм, звучи познато!? Некои тоа го нарекуваат „креативно книговодство“, други, пак, користат појасен јазик – преварантска техника за мучкање податоци. Некако имам „осеќај“ дека нашиве се доктори на науки за креативно книговодство. Ама и располагаат со „креативни“ апологети!

Се сеќавам кога како клинка одевме на одмор во Грција, кога се велеше „должен како Грчка“. Многу и не разбирав зошто, но потоа сфатив кога „нашиот јужен сосед“ трендовски да се изразам, како член на Европската заедница се оправи користејќи ги европските фондови. Но, историјата се повторува, па последниве години повторно е адекватна мислата „должен ко Грчка“.

А модернава грчка криза не настана преку ноќ. Напротив, со години владите во Атина популистички го купуваа социјалниот мир задолжувајќи ја земјата. Ако ова ви изгледа познато, не сте грешка. И до последен ден ги негираа критиките и забелешките за финансиска криза. Е кога пукна „бруката“, нели, следуваа ригорозни мерки – смалување на платите во јавниот сектор и пензиите. Тоа се впрочем неизбежните перспективи на секоја популистичка политика, која буџетските пари максимално ги користи дури кај нас и не за социјален мир оти синдикалците се мирни ко бајчиња, туку, уште повеќе, за купување уште еден мандат, целејќи кон административците и пензионерите како најподатливи гласачи.

ЕДНАШ ЌЕ БОЛИ, АМА КОГА!?

И така, кога еруптираше финансиската журка, излезе на виделина дека грчките политичари со години го лажеле својот народ. Било употребувано таканареченото „креативно книговодство“ за да се разубават статистичките податоци. Така си немале мака со своите европски партнери од еврозоната. Граѓаните, пак, живееле супер, со сите социјални привилегии, сѐ додека не треснаа од земја.

За илустрација, заради компарација со нас, од антикризните мерки што потоа властите мораа да ги применат, на вработените најтешко им паднало укинувањето на 14-та плата. Имено, по падот на воената хунта во 1974 година била воведена оваа придобивка – сите вработени и во државниот и во приватниот сектор за Божик да добиваат уште една плата на подарок. Нашите се помудри, та уште една плата се задолжени да платат сал приватните фирми до крајот на годината, оние на државни јасли се и така пресреќни што таму се вработиле. А и синдикатите нешто не слушам дека се бунат оти нивните, вработените во државниот сектор, нема да добијат плата плус.

Инаку, како еден од сигналите дека „има нешто гнило“ во државната каса се и владините мерки за поместување на старосната граница за пензионирање. На пример, токму социјалистот Папандреу мораше да воведува еден ваков пензионерски рез. Последниве недели и во Србија е актуелна истата тема. Истиот потег – зголемување на старосната граница за пензија, се пласираше како антикризна мерка. Е само кај нас, истата формула ни ја објаснуваат како дел од успешните владини политики.

Премиерот Александар Вучиќ на јавниот сервис ги објаснуваше пакет-законите со напомената дека 25 години во Србија партиите на власт бутале свои членови во администрацијата, така што прекубројните се веќе над сто илјади. Намалување на платите и пензиите неминовно следува по такви фуриозни политики, кои државните ресурси ги третираат како Алајбегова слама. Но, дилемата: да се оди со шок-терапија (намалени плати за 30 отсто, а пензии за 20 отсто, ем 160.000 откази во администрација) или постапно, доведе до оставка на министерот за финансии. Вучиќ по протестите на синдикатите, сепак, се определи за помека варијанта. Министерката за државна управа, Кора Удовички ќе објасни дека „ќе мора малку да боли, за подоцна да не боли многу повеќе“. Уште појасно, предупреди дека без радикални резови до крајот на годината, Србија ќе ја стрефи грчкото сценарио. Во секој случај, и во рамките на владата постојат различни мислења.

И во времето на социјализмот се буташе во администрација сѐ што ќе заврши каква било школа. И тогаш сите се тепаа за државна плата, како и сега. Само што тогаш и немаше алтернатива. Се тераа одмори, се живееше убаво демек, а и пасошот југословенски ги отвораше сите граници. И дојде ден кога пукна. Кога кризата не можеше веќе да се крие под тепих. Кредити за враќање, прегломазна администрација.

Ете, така тоа бива. Но, нашиве таленти јавуваат дека „додека во Србија и во другите земји значително се намалуваат платите и пензиите, во Македонија ќе се зголемуваат“! И така, може уште додека не се удри во ѕидот. Кога веќе ќе нема од каде да се враќаат кредитите, кога администрацијата ќе го изеде буџетот. Не случајно токму овие бројки се државна тајна: колку луѓе се на буџетска плата и колку е јавниот долг на државата. За првото се таи до даска, за второто се манипулира со бројки. Се дава долгот на централната влада, а не и на другите. А само лани, Јавното претпријатие за државни патишта се задолжи за околу 581 милион евра кај Експорт-импорт банката на Кина за изградба на автопатските делници Миладиновци – Штип и Кичево – Охрид.

Е сега, дали критичарите утнале во прогнозите кога ќе ни се случи крахот, е помалку важно. Автопатот по кој фура владата на Груевски ќе доведе до тој слеп колосек. Веројатно со проблемите ќе се занимава некоја друга влада. Изгледа убаво си го пресметале тајмингот, па решија уставно да го ограничат јавниот долг до 60 отсто од БДП, а буџетскиот дефицит до 3 отсто од БДП ама лимитите да важат од 2017 година! Патем, постојат држави кои банкротирале и со јавен долг под таа граница. Ама, кој да се секира за вакви дребулии!

„ОРТАЦИТЕ СИ ЛИЧАТ ЕДНИ НА ДРУГИ“!?

Како што веќе споменав во „заробени држави“ високите функционери одговараат дури откако ќе паднат од власт. Партијата одлучува кој ќе оди во апс, а кој ќе биде амнестиран од судот. Оти и судот постапува по партиските желби. Дури и ако се пушти малку нечиста крв од своите, тоа е затоа што партиската врхушка решила така да се справи со непослушните. Како онаа позната реплика на Јосип Броз-Тито кога пред судијата воскликнал: „Го признавам само судот на мојата Партија!

Во тој контекст беше очекувано дека двете кривични пријави поднесени од опозицискиот СДСМ до Обвинителството, против Груевски и Гордана Јанкулоска ќе завршат во полза на невиноста на гореспоменатите фактори. На ден пред големиот државен празник Илинден, Обвинителството соопшти дека нема да поведе кривична постапка против Јанкулоска за, наводно, незаконско примање на 80.000 евра во кеш, донација за ВМРО-ДПМНЕ, неколку недели пред тоа, од истата адреса се финишираше и досието „Македонска банка – кеш или жирално“.

Интересно, но и во двете досиеја беа нудени сведоци, имаше снимки, документи, се приложија и вештачења, но тоа не беше предизвик за Зврлевски. Наспроти вака богато скоцкани пријави, Љубе Бошкоски го осудија со „загрозени сведоци“ кои чуле кога некој друг на телефон нешто рекол! Има разлика, нели! Ама на штета на еднаквоста пред законот. Беше само непознаница на која финта ќе се резили обвинителството учинувајќи им на своите политички шефови.

Арно ама, не е доволно само обвинителството и судот да ви го чуваат грбот. Тука е активна и партијата и нејзиниот суд како и партискиот суд. На реакцијата на СДСМ контра обвинителската заштита на Јанкуловска, мајтапчиски ќе возвратат:

„СДСМ не научи да ги почитува законите и институциите во Република Македонија. Ги критикува, навредува и ги девалвира државата и нејзините институции и владеењето на правото, секогаш кога не му одговараат одлуките на правосудните органи“

Ете, откако ги стави под свое сите институции, ДПМНЕ „научи да ги почитува безрезервно институциите“ оти им судат по ќеф. Кога немаа контрола, особено кога беа опозиција, ги критикуваа, ама изгледа нивните критики „не ги девалвираа државата и нејзините институции“ туку сал Бранко Црвенковски и СДСМ како партија на власт! Лицемерно до коска!

Или, се јави Загорац Тумбовски со неколку логични прашања до Марко Зврлевски за обвинителскиот учинок по пријавата за Јанкулоска.

Но, изгледа обвинителството оценило дека е опасно по живот да се испитаат сите „ситници“, а партијата, пак, извади јак адут. Го обвини СДСМ дека се заортачиле со луѓе кои биле правосилно осудени за фалсификување документи, за перење пари и за даночно затајување, алудирајќи на Тумбовски.

„Ортаците си личат едни на други“, филозофски ќе обзнанат од партијата на Груевски, занемарувајќи дека во своите редови, меѓу коалициските партнери, новинарските перјаници имаат исто така правосилно осудени лица за злоупотреби и измами, ама тоа не им пречи. Или, можеби навистина ортаците си личат едни на други!?

ПОРТОКАЛОВА БУРЖОАЗИЈА

И доаѓаме до главната поента, за симбиозата меѓу партијата и државата. И фушерајското затворање на предметите од обвинителството опозицијата го оквалификува како уште еден доказ дека не постои одвоеност на владејачката партија од државата. Овој феномен веќе неколку години за ред се регистрира и во извештаите на меѓународните набљудувачи на изборниот процес. Но, за овие „дребулии“ ич не им чуе на прозваните. Најмногу ги иритира и токму ваквиот услов од опозицијата, што, пак, е срочено како техничка влада барем 6 месеци пред избори.

А кога партијата е државата, разбирливо е што дпмневците си уживаат во благодатите на моќта. Се разбашкариле во власта, прикривајќи се со ставање на рента фејс на некакви новокомпонирани фирми на кои турбо им тргна со доаѓањето на Груевски на власт. Или, уште повеќе, ги приграбија сдсмовските олигарси како свои. Оние, де, кои им угодуваат, лоша дума против власта не рекоа. И што е тука различно од СДСМ што толку го критикуваа?

Се исмеваа со „црвената буржоазија“ на Водно, Влатко Ѓорчев шеташе пред хациендите на комуњарите, за колумната со таков наслов во „Дневник“ мораше да одмори од пишување, ама не им пречат оние од „црвената буржоазија“ што се нивни поддржувачи или коалициски партнери. „Портокаловата буржоазија“ зарем се збогати без политичка поткрепа!? Нивните палати се саде чесно и поштено стекнати од наследства, роднини и такви ми ти салтанати. Станбениот фонд им се мери во декари и хектари ама не на нивно име… на најблиските. И за каков морал зборуваат? И уште аздисано, со сета ароганција ќе ве седнат во нивниот партиски суд да ве прогласи за клеветник или ќе ви ги насаскаат пците медиумски да ве распнат како платеник и непријател!?

И она по што ова ДПМНЕ е уникатно, е што никој бре не смее да изусти ни збор поинаку од партиските директиви на пастирот. Тоа дури и во комунизмот го имаше. Еве, ќе потсетам на судбината на Милован Ѓилас, некогашниот Титов соборец. Кога во 1953 година е избран за претседател на Сојузното собрание, Ѓилас објави серија текстови во „Борба“ со отворена критика на КПЈ. Такво нешто денеска од врвот на ДПМНЕ е незамисливо. Не смеат да писнат. Она што е посебно занимливо е дека Ѓилас во своите анализи бара „Партијата да се одвои од власта“. Е денес никој од груевци не сме ни чуле да даде логичен одговор на критиките што, на пример, ОБСЕ ги дава за истата тема.

Патем, Ѓилас ги критикува и своите колеги, некогашните партизани за привилегиите што некритички ги користат. Дека сѐ повеќе стануваат затворен круг на привилегирани коишто се бесчувствителни за сите надвор од нивниот круг. За привилегираните, пак, денес зборуваат само дискриминираните , трпејќи последици и за тоа!

Уште позанимливо, Титовиот соборец, ќе ја напише и антологиската статија „АНАТОМИЈА НА ЕДЕН МОРАЛ“ поради која и списанието „Нова мисла“ било повлечено од продажба. Тука ќе удри критички за хипокризијата на довчерашните борци за еднаквост, за нивното морално паѓање. Се разбира, својствено за тоа време, Ѓилас ќе биде сменет набрзо од партиските и државните функции. Така завршува кариерата на Милован Ѓилас, кој единствен имаше третман на дисидент во југословенскиот социјализам.

И за евентуална „анатомијата на еден морал“ оној дпмневскиот, сигурно секој од раководството на партијата доколку јавно би искажал критики, би ја доживеал судбината на  Ѓилас. Дури и повеќе. Може да заврши и во апс. Патем, и денес како и тогаш имаме политички затвореници.

Е што од ова е демократско, а што реформско!!!

ТРАМВАЈСКА КЛИЕНТЕЛИСТИЧКА ОРГИЈА

Бутање на партиска војска низ јавни претпријатија и во администрација, и тоа онака душмански само за да добиеш избори, никако не е патриотска политика. Тоа еден ден ќе пукне, на штета на државата, на сите граѓани. Такви политики водат „банкрот блуз бенд“ политичари од себична, да не речам коруптивна провениенција.

Школски пример за ваков недомаќинлак е искуството од „јужниот сосед“ – атинската трамвајна мрежа од скромни 26 километри што била завршена непосредно пред Олимпијадата во 2004 година. Државното претпријатие стартувало со 190 вработени, а до 2009 година веќе броело 690 луѓе. Во истиот период загубите растеле, а биле изградени само 690 метри трамвајска линија. Значи, ни еден цел километар.

Грчкиот печат лани пишуваше како изгледало партиското цунами врз ова државно претпријатие, во 2009 година, кога премиерот Караманлис се подготвувал за предвремени избори.

„Поради оваа клиентелистичка оргија, раководството на компанијата морало да закупи нови провизорни канцеларии за да можат да сместат сите вишок „плавци“ (плаво е бојата на Нова демократија), регистрираа медиумите откако финансиската криза го стори своето!

Е кај нас и вработувања преку лотарија минуваат како „реформи“!

Текстот е објавен на шести јуни 2014-та година во неделникот „Фокус“ во бројот 974

Дузина шефови на држави и премиери од Европа, во изминативе две децении, беа обвинети и осудени за корупција. Речиси сите овие досиеја се темелеа на нелегално финансирање на нивните партии или изборни кампањи. Кеш пари на рака, швајцарски тајни партиски сметки, дубари преку државни тендери, провизии на црно, рекет преку маркетинг-агенции се разните креативни формули преку кои партиите низ европските држави ги полнеле на црно партиските чекмеџиња!

Главните актери на овие мегаскандали главно биваа обвинети откако ја губеа власта. Понекогаш корупциските афери го забрзуваа нивниот пад. Идеолошките определби на обвинетите поранешни највисоки државни функционери не даваа доминантен белег. Ги имаше и од левицата и од десницата.

Што друго е заедничко за судските процеси против премиерите и претседателите? Судските истраги обично траат со години. Понекогаш обвинувањата се мултиплицираа откако ќе се прочешлаа темелно партиските финансиски тефтери. Дел финишираа само со условни осуди за лидерите, кои по правило се прогласуваат за политички жртви. Некаде имаше и ефективен затвор. Најмногу заглавуваа благајниците, ама и партиските секретари.

Црните партиски финансии ги обелоденуваа медиумите, ама во демократиите со традиција и истражните судии се прославија со упорноста и со професионалноста.

Каде е Република Македонија во оваа крими-приказна? Иако сите премиери ги следеа обвинувања за корупција, засега судски процес веќе неколку години се води само против Владо Бучковски за случајот „резервни тенковски делови“, од периодот кога бил министер за одбрана. За нелегално финансирање, пак, спектакуларно беше уапсен и правосилно осуден Љубе Бошкоски, лидер на Обединети за Македонија, партија која не доби ниту еден пратеник на изборите, кои биле на „црно платени“.

Сепак, последниве месеци, опозицискиот СДСМ пласираше неколку скандали поврзани со владејачката ВМРО-ДПМНЕ. Покренаа и кривична пријава против премиерот Никола Груевски, кој, пак, возврати со тужба за клевета против Зоран Заев. Знаејќи ги „капацитетите“ на нашето правосудство, тешко дека еден актуелен премиер може да добие каква било пресуда што нема да биде по негов вкус.

Тоа, сепак, не го менува фактот дека ВМРО-ДПМНЕ во низата изборни циклуси на кои ниже победи има драстично поскапа кампања од сите други. Финансиската изборна дупка од 2011 година, од околу 3 милиони евра, остана енигма како ја затворија.

Во досието „европски корупциски скандали“ ви ги пренесуваме искуствата од Франција, Италија, Германија, Словенија, Белгија, Хрватска, Шпанија, Грузија, Израел, Романија, Чешка, Украина…

ЖАК ШИРАК, бивш претседател – ФРАНЦИЈА
СО ПЛАТА ОД ПАРИЗ, А РАБОТЕЛЕ ЗА ПАРТИЈАТА

Жак Ширак е првиот поранешен француски претседател осуден за политичка корупција. Кон крајот на 2011 година, веќе на 77-годишна возраст доби две години условна казна затвор за скандалот со лажни фиктивни вработувања. Аферата се однесува на случувања од 1990-тите, кога Ширак бил градоначалник на Париз и претседател на партијата РПР (сега преточена во УМП), кога лица на платна сметка на градот работеле всушност за партијата РПР.

Во судскиот процес беа осудени уште деветмина, меѓу кои и внукот на генералот Шарл де Гол, но и братот на претседателот на Уставниот совет на Франција. И тие добија условни казни за злоупотреба на доверба и злоупотреба на општествени средства.

Ширак секогаш ги негираше обвиненијата тврдејќи дека не направил „никаква кривична или морална грешка“. Градот Париз не се појави како тужител во постапката бидејќи партијата на Ширак ја исплатила сумата што била злоупотребена за времето кога тој беше негов градоначалник.

Инаку, политичката кариера на десничарот Ширак одела од државен секретар за финансии, министер за земјоделие, градоначалник на Париз до претседател на Франција.

ЈАНЕЗ ЈАНША, бивш премиер – СЛОВЕНИЈА
ТУЖЕШЕ ЗА КЛЕВЕТА, АМА НЕ СЕ СПАСИ ОД ЗАТВОР!

Кон крајот на април, Вишиот суд во Љубљана ја потврди казната од две години затвор за некогашниот премиер, а сега лидер на Словенечката демократска партија, Јанез Јанша. Станува збор за корупцискиот скандал „Патриа“ – купување блиндирани возила од истоимената финска компанија. Според пресудата, Јанша во 2006 година, кога е премиер, од посредници на „Патриа“ прифатил ветување за парична награда од 2 милиони евра ако финската фирма ја снабди словенечката војска со оклопни возила, договор вреден 278 милиони евра. И за Јанша, како и за сите негови европски колеги обвинети за корупција, случајот е политичка конструкција.

Но, во март годинава, Јавното обвинителство побара истрага и за друг случај. Јанша е осомничен дека во 2005 година склучил сомнителни зделки со имоти за време на неговиот прв мандат. Се истражува дали продал земја за 130.000 евра, 10 пати над нејзината пазарна вредност и на градежните претприемачи им дозволил приватно да го финансираат купувањето на неговиот дом за 100.000 евра.

Се истражува и вредниот имот на Јанша и на потесното семејство во недвижности и автомобили, како и неговата работа од 2000 година. Во истрагата е вклучен и имотот на некогаш истакнатиот член на партијата на Јанша, Јоже Загожена, кој беше обвинет и во аферата „Патриа“, но во меѓувреме почина. Според некои медиуми, на негово име во една австриска банка биле пронајдени 271.000 евра.

Интересно е дека во 2008 година, финската национална телевизија емитуваше истражувачка сторија „Вистината за Патриа“ со експлозивно објаснување за корупција. Финските новинари, повикувајќи се на документи, заклучиле дека митото било дури 21 милион евра. Јанша ја смести оваа емисија во „предизборен арсенал“ и најави тужби за клевета. Со протестна нота до финската амбасада реагираше и владата… на премиерот Јанша.

Всушност, токму извештајот на антикорупциската комисија за овие зделки од пред година и пол доведоа до крај на неговиот втор премиерски мандат, само една година откако победи. Тој одби да даде оставка, но неговите коалициски партнери формираа нова коалициска влада со левоцентристичката Позитивна Словенија.

Сепак, за 13 јули се закажани предвремени парламентарни избори.

ЕХУД ОЛМЕРТ, бивш премиер – ИЗРАЕЛ
КЕШ ВО ПЛИКО!

Израелецот Ехуд Олмерт ( 68 г.) неодамна е осуден на шест години затвор за корупција за скандал од 1990-тите. И тој, како и Ширак, одговара за работи од градоначалничката „кауза“. Судот утврдил дека примил мито додека бил градоначалник на Ерусалим. Во истиот случај им се суди и на десетина владини функционери и бизнисмени.

Интересно е дека Олмерт уште како премиер, во 2008 година имаше неколку информативни разговори со полициските инспектори во својот кабинет во Ерусалим. Срцевината на корупцискиот скандал беше дека примил мито од стотина илјади долари за изборна кампања од еден бизнисмен, но и дека во два наврата зел надомест за патните трошоци додека бил министер за трговија и градоначалник на Ерусалим.

Тој ги негираше сите обвиненија. Но, посочениот американски  мултимилијардер и бизнисмен од еврејско потекло Морис Талански од Њујорк (кого печатот го споменуваше како „перач на пари“), призна дека на Олмерт пријателски му давал кеш во пликоа.

Олмерт потоа се вадеше дека „ништо од тоа не ставил во свој џеб“. Но, ете, доби казна затвор!

АДРИЈАН НАСТАСЕ, бивш премиер – РОМАНИЈА
„ДОЛГАТА РАКА НА ДНА“

Повеќегодишниот лидер на моќната Социјалдемократска партија, Адријан Настасе е првиот романски премиер што е осуден за корупција. Доби две години затвор затоа што на нелегален начин внел околу 1,5 милион евра во партиската каса за изборите во 2004 година.

Според судот, Настасе ја финансирал својата претседателска кампања со пари добиени во рамки на симпозиумот „Трофеј за квалитетот“, кој го организирал Државниот градежен инспекторат. Парите биле дадени под форма на такса за учество во конкурсот, а завршиле на сметка на компанија блиска до Настасе. Оваа фирма била партнер на Државниот градежен инспекторат во организирање на конкурсот.

Откако казната му беше потврдена од Врховниот суд, Настасе се обиде да се самоубие пукајќи си во вратот. Сепак, се спаси, отслужи една третина од двегодишната затворска казна и во март 2013 беше ослободен. Имаше судска забрана да врши јавна функција за период од две години, но неговите социјалдемократи го примија назад во партијата.

Арно ама, по само 10 месеци, во јануари 2014 е осуден на 4 години затвор поради земање мито, за што претходно беше ослободен. Осуден е за зделки со кинески градежни материјали и мебел во вредност од 630.000 евра. Претприемачот за возврат бил назначен за шеф на Градежен инспекторат.

Настасе беше прогласен за виновен и за тоа што го уценувал поранешниот романски конзул во Шангај. Тој негира дека сторил нешто лошо оценувајќи дека случаите се политички мотивирани.

Неговата сопруга Дана беше обвинета дека наредила на официјални лица да се избегнат царинските прописи да донесе градежни материјали во земјата, да се достават во нивниот дом во Букурешт. Осудена е на 3 години условна казна поради соучесништво.

Всушност, маките на Настасе почнуваат од 2004 година, кога изгуби на изборите од Трајан Басеску, кој тогаш јавно порачал дека нема да се смири додека „корумпираниот Настасе не го види зад решетки”. Според некои коментари, Басеску сосема го потчинил Специјалното обвинителство за борба против корупцијата (ДНА), па им се заканувал јавно на своите противници дека ќе ги стигне „долгата рака на ДНА“!

ВИЛИ КЛАС, бивш генсек на НАТО
СКАНДАЛ „АГУСТА“

Вили Клас одговараше за корупција кога беше генерален секретар на НАТО, ама за зделки додека бил министер во белгиската влада. Аферата се тркалаше неколку години, а во неа имаше корупција на партиски шефови, милионски воени договори, оставка на високи функционери, таинствено самоубиство на пензиониран генерал, нарачано убиство. Скандалот доби кодно име „Агуста“ поради набавките на хеликоптери од италијанската државна фирма со истиот назив – „Агуста“.

Сѐ почнува во јули 1991 година, во белгискиот град Лиеж кога е убиен поранешниот лидер на локалните социјалсити, Андре Кулс. Истрагата му е доверена на Вероник Ансиа, кој ќе открие дека убиството има врска со финансиското работење на СП во Лиеж. По претресот на канцелариите, ќе најде документи за тајни сметки во швајцарски банки, поврзани со италијанската државна компанија Агуста. Следува апсење на претставникот на белгискиот огранок на Агуста.

Дефинитивно, истрагата открива дека документите се поврзани со владејачката Социјалистичка партија со владините набавки за белгиската армија на 46 хеликоптери. Истражниот судија заклучува дека убиството на Кулс и купувањето на хеликоптерите се поврзани, па ги анализира деталите од договорот – под какви околности е договорена цената од 272.100.000 долари.

Доаѓа до сознание дека претставниците на белгиските вооружени сили инсистирале нарачката да оди од германската фирма или барем француската, кои аплицирале на тендерот. Италијанската Агуста се сметала за аутсајдер. Но, министерот за економија, социјалистот Вили Клас става потпис на документот со кој ја препорачува Агуста. Половина од цената наводно требало да се врати во Белгија, во вид на инвестиции, што ќе донело околу 4.000 работни места. Клас успева да обезбеди поддршка од лидерот на локалните социјалисти во Лиеж, Кулс.

Но, предностите на Агуста биле само на хартија. Од февруари 1993 година, фирмата имала изведено само 40 отсто од обврските.

Истрагата се проширува и во Италија, каде што се води антикорупциската акција „Чисти раце“. Полицијата таму го апси претседателот на Агуста, Роберто ди Алесандро. Се доаѓа до податоци за тајните средби со белгиските социјалисти, министри. Набрзо истрагата доаѓа до Вили Клас, кој во меѓувреме стана министер за надворешни работи. Тој негира дека знаел за тајните сметки на партијата.

Клас набргу напредува до функцијата генерален секретар на НАТО, но истрагата не запира. Во 1995 година, во просториите на фламанските социјалисти најдени се нови тајни швајцарски сметки. Уапсени се партискиот секретар, адвокатот и благајникот. Патем, откриено е дека 1.700.000 долари биле префрлени од италијанската фирма во знак на благодарност преку лажна панамска компанија во Белгија. Иако Клас демантира, сепак, благајникот дава изјава дека знаел за сите детали. Уапсен е ексшефот на кабинет на Клас.

Потоа државниот обвинителот бара од парламентот на Белгија да се симне имунитетот на Клас за да се појави на суд. Парламентарната комисија заклучува дека обвиненијата против Клас за корупција, фалсификување документи и измама се толку сериозни што тој треба да се појави пред судот. Препораката е поддржана од парламентарното мнозинство. Иако продолжува да инсистира на невиност, Клас си даде оставка. Беше само 13 месеци генсек на НАТО. Беше условно казнет за „пасивно мито“ во 1998 година.

 ХЕЛМУТ КОЛ, бивш канцелар – ГЕРМАНИЈА
„САМО“ ДВА МИЛИОНИ МАРКИ!!!

Хелмут Кол е историска фигура, со заслуги за обединувањето на двете Германии. Дваесет и пет години е лидер на десничарската ЦДУ. Во 1982 година станува германски канцелар, функција на која ќе остане дури 16 години. Во 1998 година ги загуби изборите препуштајќи му го канцеларското место на социјалдемократот Герхард Шредер.

Една година откако стана бивш канцелар, Кол го стасаа обвинувања дека преку тајни канали, во партиската каса внел 42 милиони марки. ЦДУ затоа мораше да плати висока казна, а Кол, кој од тие пари немал никаква лична корист, мораше да го отстапи местото на почесен претседател на партијата. Тоа се смета за најтешкиот момент во неговата политичка кариера.

Во судскиот процес, Кол признава дека за тајниот партиски фонд примил само околу 2 милиони марки, а не 42 милиони, како што се тврди. Но, одби да каже кој е дародавачот. Демантира и дека донаторот барал од германската влада какви било противуслуги. Според весникот „Гардијан“, пак, францускиот претседател Франсоа Митеран, наводно, преку државната нафтена компанија му префрлил на колегата Кол, односно на неговата партија ЦДУ, околу 30 милиони марки. Ваквата француска „донација“, наводно, била со цел за да се дојде до интегрирана Европа! Во секој случај, и Кол куртули од затвор со нагодба со судот.

Силвио БЕРЛУСКОНИ, бивш премиер –  ИТАЛИЈА
КАНОНАДА ОД СУДСКИ ПРОЦЕСИ

Неодамна, и експремиерот на Италија Силвио Берлускони беше прогласен за виновен за случај од деведесеттите години на минатиот век, а во врска со купување на телевизиските права на неговата медиумска империја. Казната беше 4 години затвор, но три му се простени поради возраста – 77 години. Доби и забрана да се кандидира на изборите во следните шест години!

Сепак, судот му одреди казна – една година да извршува „општествено корисна работа“. Ќе работи како волонтер во центар за пациенти што боледуваат од Алцхајмерова болест.

Инаку, уште во 1990-тите се водеа низа судски процеси против медиумскиот магнат и премиер. Беше обвинет за незаконско финансирање на неговата партија Форца Италија, но некако успеа да се извлече од  казната – 2 години и 4 месеци. Имаше постапки и за лажно водење книговодство, како и за подмитување даночни инспектори.

Патем, некогашниот италијански премиер Бетино Кракси умре пред неколку години во Тунис, во егзил. Немаше храброст да се врати во Италија каде што беше обвинет дека од разни бизнисмени примал куфери пари за својата политичка партија.

Иво САНАДЕР, бивш премиер – ХРВАТСКА
КОРУПЦИСКИОТ ОКТОПОД НА ХДЗ!

„Виновни се и тие што молчеле, ја вртеле главата, го одобрувале начинот на финансирање на партијата“, ќе каже меѓу другото судијката, кога во март оваа година ги објави казните за Иво Санадер, неколкумина други бивши функционери, ама, како куриозитет, и за ХДЗ. Експремиерот заработи 9 години затвор, а ќе треба да врати и 15 милиони куни. Како отежителна околност за Санадер, судот го ценел и „количеството криминална волја и количеството некритичност“. Заработувал повеќе од доволно, ама бил ненаситен!

Партијата, пак, во буџетот ќе мора да врати 17 милиони куни, што инаку е разлика од 24 милиони, колку што е проценета противправната имотна корист за ХДЗ.

Во судскиот процес на столетието за политичко-корупцискиот октопод, во Хрватска, на обвинителна клупа, покрај експремиерот, се бројни поранешни министри и директори на јавни претпријатија. Обвинителството тврди дека оваа партија нелегално се финансирала од 2003 до 2009 година. Дел од парите завршувале во црните партиски фондови, а дел кај лидерот Санадер. Политичко-финансискиот рекет, пак, се спроведувал преку маркетинг-агенцијата „Фими медиа”.

Иако Санадер ја негираше вината, сепак, неколкумина, меѓу кои и сопственичката на „Фими медиа“, ја признаа вината. Благајничката на ХДЗ, пред судот посведочи дека секој месец Санадер ѝ доставувал список на луѓе, на кои требало да им се исплати „апанажа“, со точни износи. Се издвојувале пари и за некои медиуми. Се разбира, тоа не одело преку жиро-сметка.

Инаку, откако помина неколку месеци во притвор, Санадер се бранеше од слобода.

Јулија ТИМОШЕНКО, премиерка – УКРАИНА
ИЗЛЕЗЕ ОД ЗАТВОР, АМА ЗАГУБИ НА ИЗБОРИ!

Експремиерката на Украина, откако на претседателските избори во 2010 година загуби од Виктор Јанукович, се соочи со канонада од тужби и судски процеси. Во 2011 година, Јулија Тимошенко веќе беше осудена на 7 години затвор за злоупотреба на овластувањата при склучување договори за набавка на гас со Русија во 2009 година.

И се закануваа и со нови обвиненија за корупција: за избегнување плаќање данок, измама и обид за кражба во 1990-тите, кога била главна на украинската компанија за трговија со гас. Даночната полиција дури обнови истраги за уште 4 кривични предмети против неа. Ја товареа и за купување амбулантни возила по повисоки цени. Се обидуваа да ѝ накалемат дури и убиство на еден пратеник и бизнисмен!

Битката против неа се водеше и со други средства. На Јутјуб се извадија снимки од затворот, на кои таа наводно разменува нежности со својот адвокат!

Тимошенко го коментираше тоа како дел од репресивната кампања на Јанукович против опозицијата. И европските лидери ги сметаа како политички мотивирани процесите против експремиерката.

По уривањето на Јанукович преку уличните демонстрации, Тимошенко излезе на слобода по 2,5 години поминати в затвор. На изборите што се одржаа неодамна, сепак катастрофално загуби од Петро Порошенко, од партијата на Кличко.

ФРАНСОА МИТЕРАН, бивш претседател – ФРАНЦИЈА
МАТНИ ПРИСЛУШУВАЊА!

Се чини дека само смртта го спаси социјалистот Франсоа Митеран од судска казна. Беше претседател на Франција од 1981 до 1995 година. Во текот на една истрага за корупција, во 1990-тите, кога се најдоа врски меѓу партијата и избрани функционери, се дојде и до документи со името на Митеран. И тука се закочи! Тој како претседател даде аболиција на дел од веќе обвинетите. Сепак, една година откако почина Митеран, во 1997 година, благајникот на Социјалистичката партија доби две години условна казна за корупција.

Најмногу и најдолго, пак, јавноста се скандализираше со антитерористичката ќелија на Елисејската палата, која Митеран ја формира веднаш откако станува шеф на Франција. Оваа единица ќе функционира три години, но наместо против тероризмот, главно ќе се бори против скандалите кои можеле да го загрозат владеењето на штотуку избраниот претседател. Биле прислушувани дузина јавни личности, или имало околу 3.000 телефонски прислушувања на познати француски новинари, политичари и деловни луѓе под различни мотиви.

За илустрација, како голема опасност бил третиран еден писател, кој му се заканувал на Митеран дека ќе го открие постоењето на неговата вонбрачна ќерка. Таа, пак, со нејзината мајка живеела заштитена токму од антитерористичката ќелија на сметка на државата.

Скандалот го откри весникот „Либерасион“ во 1993 година, а влезе во суд дури во 2004 година, наводно поради податоци од безбедносен ризик. Во 2006 година, за овие телефонски прислушувања одговараа 12 високи функционери на елисејската ќелија, ама поради „непочитување на интимноста“ на прислушуваните. Седуммина беа осудени со условни казни, а Митеран беше назначен како „инспиратор и контролор на операцијата“. Почина уште во 1996 година, без да каже ниту еден збор за оваа афера.

Дел од прислушуваните новинари добија тапија и од Европскиот суд за човекови права, кој оцени дека правата на слободно изразување им биле нарушени.

ПОСТАПКИТЕ СЕ ВО ТЕК:

Марјано РАХОЈ, премиер – ШПАНИЈА
БЛАГАЈНИКОТ ПРОПЕА ЗА КЕШОТ

Пред една година, на антикорупцискиот тапет се најде и актуелниот шпански премиер Марјано Рахој. Скандалот пукна откако благајникот на неговата Народна партија (НП), чиј лидер е од 2004 година, беше уапсен под обвиненија за поткуп, перење пари и за даночни измами. Истрагата откри дека префрлил околу 47 милиони евра на швајцарски сметки. Во судската истрага тој посведочил дека владејачката партија веќе две децении води двојно книговодство, незаконски се финансира преку поткуп, од што личен ќар имале неколкумина, меѓу кои и премиерот. Лично, наводно, им предавал коверти со кеш. Во скандалот биле инволвирани и големи градежни компании, кои во замена за големи договори, давале донации во кеш на партиските челници.

Интересно е дека уште во 2009 година била покрената судска истрага за незаконски плаќања на функционерите на НС. И којзнае уште колку случајот ќе бил во фиока да не биле медиумските откритија. Биле објавени фотокопии од исплатените суми од нотесот на долгогодишниот благајник на НП, но и смс-пораките со кои премиерот му дава поддршка и охрабрувања на благајникот, како на пример „Правиме сѐ што можеме. Остани силен!“, демек да не подлегнува на притисокот од судот.

Шпанскиот премиер ги негира наводите. Демантира дека кога било земал пари на ваков начин истакнувајќи дека згрешил што му верувал на благајникот.

Новинарската истрага откри и дека Рахој, кон крајот на 1990-тите, кога бил министер примил околу 40 илјади евра во кеш од нелегални донации со кои се финансирала конзервативната партија.

Сепак, Рахој одби да даде оставка, на што повикуваше опозицијата. Но, судскиот процес веројатно ќе потрае!

Петр НЕЧЕС бивш премиер – ЧЕШКА
ПОТПЛАЌАЛ ПРАТЕНИЦИ!!!

Поради корупциски скандал, чешкиот премиер Петр Нечас пред една година си поднесе оставка од премиерската функција, но и од лидерската во Граѓанско-демократската партија. Повод беше аферата во која беше вмешана неговата најблиска соработничка и љубовница Јана Наѓова, обвинета за примање мито и злоупотреба на функцијата. Патем обвинети беа седуммина бивши пратеници и високи државни функционери, меѓу кој и офицер на воената тајна служба.

Се шпекулираше дека обвинителството може да открие уште корупциски скандали во врвовите на веќе бившата власт. Веќе во февруари годинава, полицијата го обвини Нечас за потплаќање тројца поранешни пратеници од неговата партија.

Според обвинението, експратениците од партијата на Нечас се откажале од своите функции кога требало да се донесат пакет-закони за рестрикции на буџетските трошоци, со кои тие не се согласувале, а во замена добиле високи функции во државни фирми. Зделката за стекнување противправна корист на пратениците, според обвинението, ја направил токму експремиерот.

НИКОЛА САРКОЗИ, бивш претседател – ФРАНЦИЈА
50 МИЛИОНИ ЕВРА КЕШ ОД ГАДАФИ!?

И Никола Саркози, откако стана бивш претседател на Франција, е постојано цел на истраги за финансирањето на неговата десничарска партија. Особено за неговата претседателска кампања од 2007 година. Запленетите дневниците на Саркози покажале дека неговата партија незаконски била финансирана од најбогатата жена во Франција, сопственичката на „Лореал“, Лилијан Бетанкур.

Инаку, сомнежите за црните пари во претседателската кампања почнаа сосема банално, со една семејна расправија меѓу госпоѓата Бетенкур и нејзината ќерка, но аферата потоа прерасна во политички скандал за финансиите на Унијата за народно движење (УНД), уште додека Саркози беше претседател.

Судијата што ја истражувал аферата „Бетенкур“ ги следел трансферите од Швајцарија. Од документите чија содржина, сепак, протече во јавноста, првата исплата била извршена во февруари 2007 година, а парите му била предадени на благајникот на Саркози, Ерик Воерт, во еден бар во Париз. Се истражуваше и втората исплата од 400.000 евра, за која истрагата се сомневаше дека парите му биле лично дадени на Саркози. Иако формалното обвинение против Саркози беше отфрлено лани, во октомври, беа обвинети други 10 лица.

Сепак, почната е истрага и за обвиненијата дека Саркози прифатил 50 милиони евра во кеш од Гадафи за нелегално финансирање на неговата изборна кампања во 2007 година. Судот за овој предмет дозволил да се прислушува телефонот на Саркози.

Потоа на еден портал беа објавени делови од прислушувани разговори меѓу Саркози и неговиот адвокат, преку кои се доаѓа до заклучок дека Саркози имал крт на висока позиција во судството, кој му давал информации за истрагата против него.

Тешко е да се прогнозира како ќе финишираат овие истраги!

Виктор ЈАНУКОВИЧ, претседател – УКРАИНА
„ОРГАНИЗИРАНА КРИМИНАЛНА ГРУПА“!

Новите украински власти го товарат Виктор Јанукович за убиствата и употребата на снајпери на киевскиот плоштад Мајдан. Издаден е налог за негово апсење, но се смета дека е во Русија каде што може да добие и политички азил.

Веќе се калкулира и со украдените пари. Обвинителството идентификувало најмалку 3 милиони долари украден имот. Но, се очекува вкупната сума да достигне десетина милијарди долари!!! Неговиот режим веќе го карактеризираат како „организирана криминална група“, чии пипци биле распространети насекаде во администрацијата.

Јанукович беше урнат оваа година, по двомесечни протести во Киев, кои почнаа откако не го потпиша договорот со ЕУ во полза на блиските односи со Русија.

Интересно е како се испреплетуваат политичките, ама и корупциските кариери на Јанукович и на Тимошенко. Во 2004 година, на претседателските избори кога е избран Јанукович, Портокаловата револуција не му дозволи да седне на претседателската фотелја поради изборни измами. Тимошенко беше симбол на тој Отпор, кој Јанукович никогаш не ѝ го простил. По неговата тесна победа на изборите во 2010 година, веднаш почнаа судските голготи на Тимошенко. Кога Тимошенко излезе на слобода, по превратот, Јанукович е под сомнеж за голема корупција!

Михаил СААКАШВИЛИ, претседател – ГРУЗИЈА
ПОЛИТИЧКА ОДМАЗДА ИЛИ…

Некогашниот грузиски лидер Михаил Саакашвили, една година откако стана бивш претседател, се сомничи за разни злоупотреби, корупција, лажни обвинувања, дури и за убиства. Засега Обвинителството смета дека е неопходно да го испраша како сведок во многу случаи. Имено, откако ја загуби власта, многу некогашни соработници на Саакашвили се обвинети, па и осудени за корупција. На пет и пол години е осуден за проневера и експремиерот Мирабишвили.

Сепак, Саакашвили изјави дека нема да учествува во „валкани интриги“, алудирајќи за неговото сведочење. Но, ако го игнорира судот, може да биде ставен на меѓународна потерница.

„Никој не е над законот, но почнувањето неколку истраги за експретседателот покренува сомнеж дека станува збор за политичка одмазда, особено кога институциите се кревки“, реагираше Стејт департментот. Откако му заврши мандатот во 2013 година, живее во САД и предава на Универзитетот во Бостон. Ги поддржа протестите во Украина против Јанукович.

Во 2000 година дојде на власт во Грузија преку „револуција на розите“, со имиџ на храбар реформатор, замина од власта со имиџ на автократ. На изборите во 2012 година изгуби од здружената опозиција иако анкетите му даваа огромна предност.

Текстот е објавен на 30-ти мај 2014-та година во неделникот „Фокус“ во бројот 973

Веќе неколку изборни циклуси, набљудувачката мисија на ОБСЕ/ОДИХР го регистрира она што е видливо и од авион, нашиот феномен – равенството меѓу партијата и државата. Кажано на ваков дипломатски јазик, веројатно и на мнозинството и не му звучи застрашувачки. Особено што со децении, во социјализмот, тоа си беше нормално да е така. Но, просто е фрапантно колку лефтерно оваа дијагноза ја игнорираат оние закитените со научни титули. Тие што би требало сосема солидно да разбираат каде оди  Македонија кога „нема разлика“ меѓу владејачката партија и државата.

Уште повеќе, ваквите таленти упорно одработуваат да нѐ шашардисаат дека она што го краси ВМРО-ДПМНЕ како партија е некаква си невидена реформа во партиската филозофија на дејствување. Нешто што драматично отскокнува од „ликот и делата“ на СДСМ. Ова сметам и дека е една од најморонските тези за заглупавување на народот.

Прво, ако СДСМ ги постави темелите на партиската држава, ДПМНЕ грујовистичка ја надгради и ја прошири до совршенство. Второ, вакво безобразно бојадисување на реалноста не се памети ниту во еднопартизмот. Тогаш барем равенството меѓу партијата и државата не се негирало, туку се сметало за доблесна политика бидејќи СКЈ/СКМ најдобро знае што е корисно за државата. И трето, груевци го практикуваат цезаризмот како да е демократска карактеристика, намножувајќи го полтронизмот како некаква патриотска  карактеристика.

ЧЕТИРИТЕ ФАЗИ НА ЦЕЗАРОТ

Меѓу ретките од вмровскиот професорски кадар, неодамна крена глас Димитар Димитров. Преку колумна тој забележа дека „лидерските/авторитарните партии успеаја да го стигнат и престигнат „демократскиот централизам“ на СКЈ. Лојалноста кон лидерот да ја стигне и престигне „морално-политичката подобност“ на партиско-државниот систем што се распадна.

Истовремено, Димитров ја регистрира разликата меѓу уставниот модел на Република Македонија и реалниот партиски авторитаризам како негова диверзија.

„Станува збор за идентитетот партија-држава, што е традиција на РМ од југословенскиот систем. Таа традиција, очигледно, не е како сад со вода – да се исфрли и да се заборави на неа“, го напиша Димитров она што едно чудо учени луѓе, ама од полтронска провениенција го бојкотираат како факт.

Ќе се обидам најпрвин одредени политиколошки, но и социолошко-психолошки анализи да ги споделам со народен јазик. Така најдобро ќе може да видите колку во ерава на Груевски цезароидите се фактор, иако сите партии се зафатени од истиот вирус.

Цезаризмот, пред сѐ, означува појава кога некој лидер, по победата на неговата партиска опција, почнува да се однесува како апсолутист, иако тоа е покриено со некаква демократска фасада. На пример, уставот е демократски, има поделба на власта, ама во секојдневниот живот сѐ е под контрола на цезарот.

Интересно е дека според експертите, ама не од калибарот на нашите полтрони, цезарот минува низ четири фази на психосоцијален процес. Првата фаза е кога идниот цезар е во периодот на борба за власт. Тогаш го карактеризира вербата во исправност на своите верувања, што преминува постепено во чувство за месијанство. Така, пак, тој магнетски привлекува приврзаници, кои во него наоѓаат инспирација. Во оваа фаза идниот цезар ги следи советите и предлозите на приврзаниците, не е автократ.Но, кога ќе ја освои власта, настапува втората фаза. Околу него се собираат сѐ повеќе полтрони и цезароиди – никој не му ја оспорува мудроста на неговите оценки и одлуки. Така се појавува нарцизам кај водачот, чувство дека тој знае сѐ.

Потоа следува третата фаза, кога кај него расте митот за незаменливост, со сесрдна помош на подопашниците и полтроните. Со оглед на тоа што веќе никој не се осмелува да го критикува или да го демантира, а полтроните постојано го опсипуваат со комплименти како е најмудар и најдобар, реформатор… кај цезарот се создава чувство за непогрешливост. И тука некаде психолошки завршува развојниот дел на цезарот и настапува автократската димензија.

Арно ама, нели полтроните му создаваат чувство дека е непогрешлив и незаменлив, па цезарот почнува да гледа со други очи кон сите што не се согласуваат со него. Таквите критичари тој ги доживува како противници на „правдата“ и „вистината“, за кои тој е непогрешлив толкувач. Овие опоненти смета дека се опасни за државата, па затоа треба да ги замолчи. Ги третира како предавници.

Мислам дека единствено Груевски ги положи успешно сите овие фази. Дали затоа што најдолго владее или, пак, тоа била стратегијата, сеедно. Но, „има разлика“ во третманот на полтроните. Во демократски системи, нормалните граѓани се згрозуваат од нив. Тие успеваат само во автократски средини. Или, како што се вели, „нема цезар без полтрони, ниту полтрони без цезар“.

ПОСЛУШНИК – СИНОНИМ ЗА ПАРТИСКИ ЧЛЕН

Со оглед на тоа што преродбата изнедри едно чудо полтрони, занимливо е зошто ваквите примероци немаат срам од својата ролја!? Според експертските наводи, како еден од изворите на полтронството се смета идентификувањето со цезарот, што му го зголемува чувството на вредност. На таквите, всушност, често и не им е јасно дека станале полтрони. Секоја победа на цезарот, полтронот ја смета како „наша победа“. Верувам дека дел од дворската ескадрила на „експерти“ и апологети е во ваков филм!

Според литературата, малиот цезар или полтронот не размислува со своја глава. Основно правило му е да го фали она што цезарот го фали, да го критикува уште пожестоко она што цезарот го критикува. И ова го гледаме секојдневно во живо!

Сепак, клучот на проблемот лежи во одговорот на формулата: како да се ослободиме од цезари и полтрони? Експертските совети велат дека особено е важно да се укинат привилегиите. Токму затоа е идејата за поделба на власта и моќта, за да се спречи појавата на автократски цезаризам. Но, што правиме кога цезаризмот е во ептен зрела фаза. Кога цезарот ги контролира сите власти , па и оние што би требало да ја контролираат владата!? Тогаш навистина е тешко да се најде иљач за ваквата бољка! На избори – уште помалку!

Се разбира, сиве овие две децении партиите како основна клетка на политичкиот живот функционираа цезаристички. Наликуваат на акционерски друштва ама со неограничена неодговорност. Ситните акционери, партиското членство, добиваа вработувања или некоја државна или локална функција. Менаџерскиот тим, пак, врхушката која главно ги носи одлуките ја добива сета моќ, крупните привилегии. Загубите од владеењето на овие АД се покрива со народни пари. Тие не одат никогаш во стечај. Синоним за партиски член стана поданик, послушник, партиски војник!

А сега, зошто сметам дека грујовци ги надминаа бранковите дострели. Нивниот аргумент дека сѐ е согласно Уставот, дека судството е независно оти така е запишано во највисокиот правен акт, е толку ступидарна, што не вреди да ѝ се контрира. Зошто кога Бранко Црвенковски владееше не го опсервираа системот по истиот аршин? Та и тогаш важеа истите уставни определби, а, сепак, груевци го оценуваа токму расчекорот меѓу Уставот и реалноста!

Затоа сосема конкретно ќе се обидам да го објаснам расцепот меѓу нормативното и стварното. Дека особено денес или и денес Македонија функционира како демократура!

Собрание – проширено и надградено

Дали законодавниот дом има суштински поинаква улога од порано!? Се разбира, дури и носењето стотина или двесте закони во ден или два, само оди на штета на преродбениците. Зашто толкав материјал не е можно ни да се прочита, а не, пак, да се изанализира.

Но, пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ функционира како под конец. Тоа делумно се должи на војничката дисциплина во партијата, ама првично свој придонес веројатно имаа и „мениците за верност“. Уште во 2006 година, кандидатите за пратеници доколку сакале да се најдат на листите, морале да потпишат три изјави: за лојалност, гаранција со потпишување меница на одреден износ, и плус неотповиклива оставка, која би била активирана доколу пратеникот забега од инструкциите. Овој рецепт е оригинално дпмневски!

Никој не смее да писне контра јавно, ниту, пак, да зановета зошто овој е на листа, а оној не, затоа што казната за бунџиите е демотивирачка, а молкот се наградува по извесно време. Никој не е оставен на улица, демек! И стискаат дугметата!

Кога е нешто густо, а рејтингот на Пастирот нели е неприкосновен, тогаш пратениците на свој грб ги преземаат ризичните потези. Таков егземплар беше амнестијата на цивилните воени злосторства.Груевци внесоа и новини во собранискиот живот. Најзабавен дел се пишаните реплики кои послушниците гордо ќе ги исчитаат, небаре на сон им дошол кој за што ќе зборува.

Сѐ на сѐ, тие се најсервилните состави на собраниските мнозинства! Парламентот е под контрола на владата. Мнозинството може сѐ, дури и кога претседател на комисија е од опозициски редови. И мнозинството во комисиите, сепак, е на победничкото конто. Затоа Тито Петковски не успеа да изврши увид во МВР за случајот Кампања. Така сакаше Јанкулоска, така се држеа и пратениците од ДПМНЕ.

Во случај за буџетот за 2013, Марјанчо Николов како претседател на комисијата за финансирање и буџет беше „надмудрен“ процедурално, кога записникот го потпишаа членовите на комисијата, кои, нели, мнозински се од владејачките партии. Веројатно сметаа дека е нормално двајца министри да ги диригираат специјалците на „црниот понеделник“, како да се газди на законодавниот дом. Тие пратеници го прогласија дури „24 декември“ како „бел понеделник“ кога ги млатеа нивните колеги од опозицијата. Само по овој детаљ влегуваат во најцрните послушнички пратенички состави! Бранковци можат вода да им носат!

Локална власт – исто, па и полошо

Ако своите ги закрепости со мениците за верност, Груевски не се снебива да купува советници од непријателскиот табор. Во 2008 година успеаја да ја преземат власта во единствената скопска општина каде што победи убедливо СДСМ.

Веднаш по локалните избори во 2009 година, сличен рецепт применија и во Општина Центар, експресно земајќи во прегратка двајца советници од опозициската коалиција. Колку им е Центар битен, се гледа и по притворањето на Шиповиќ, со што советничките листи се пата-пата, народски кажано направија блокада на победниците.

На ланските локални, пак, истата шема заигра и во Велес, каде што Родна од Народна стана општонародна со дпмневски знак.Со ваков пристап, како на кванташки пазар, Груевски покажува двојни стандарди – евентуално прегрупирање на нивна штета е фалсификување на волјата на гласачите, а кога тие грабаат – тоа е согласно законот!

Централната власт прави сѐ да им го загорчи градоначалничкиот живот на неколкутемина опозициски фактори. Жерновски е под инспекциска инвазија, Циц со финансиска блокада, Заев со црна кампања и казни. И поранешните власти им правеа сопки на градоначалниците од спротивниот партиски табор, но овие се ненаситни… дури и тие неколку им се патолошки предизвик!

Правосудство како адвокат на владата

И доминацијата врз судството не е изум на груевци, само што тие ја издигнаа до небесни височини. Се залагав во 2006 година за генерален кадровски ремонт, што ДПМНЕ ѝ го направи. Арно ама, нивниот идеал не било независно и професионално судство, туку и од носителите на тогите да направат горди послушници. Затоа и не се срамат од скандалозните одлуки, на кои стои нивниот потпис.

Тие што не судеа според преродбеничките стандарди, мораа да си заминат како казна (Виолета Дума, Митриновски), или, во најдобар случај останаа на најниски гранки во основните судови (Реџепагиќ кој одбиваше притвор да изрече за Заев). Лојалните , пак, експресно биваа наградени со напредување во кариерата (Лидија Неделкова).

Иако ѓоа мнозинството во Судскиот совет го избираат судиите, сепак по правило однапред се знае кои судии ќе бидат избрани. Исто како кога ги избираше парламентот. Значи, само формата е сменета, суштината е иста како во времето на претходните власти на СДСМ.

Дури како апсурд, или срам за судството, ќе остане фактот дека Маргарита Цаца Николовска кога се врати овде по 6 години работа во Судот во Стразбур, а таму замина како судија на Врховниот суд, не го помина филтерот на Судскиот совет! Затоа без мака мина адвокатот Јово Вангеловски, во кумовска врска со Трајко Вељановски.Колку и да има измени во законската сфера, не се менува фактот дека обвинителите во изминативе 24 години се како адвокати на владејачките структури. Селективноста нивна се совпаѓа со потребите на партиите на власт. Ако партијата реши да жртвува и некој нејзин забеган член, обвинителството е ревносно. Ако премиерот има поинаков став за одредени скандали, по правило на иста линија е и обвинителството.

Оттаму, како што „шишето со евра“ заврши во стилот „ни лук јал, ни лук мирисал“, така ќе бидат и сите скандали од поновиот период што СДСМ со Заев ги отвори. Сите до еден ќе бидат завршени по вкусот на посочените за корупција. Но, затоа судиите со гаранција ќе најдат клевети и навреди за сите тужби што груевци ги водат против опозиционери. Како што тужбите против дпмневци или се отфрлаат (Ставрески,) или тие се недостапни со години (Бичиклиски).

Е до ова дереџе судството и обвинителството не биле никогаш толку апла за толку евидентни сомнежи!

Администрација – поле за партиско орање!

Отсекогаш администрацијата и управата служела за вдомување на партиското членство. Но, груевци најдоа финта плус – за да се вработи едикојси кој не е нивен член, му бараат да земе партиска книшка. За да ја задржат, пак, работата ќе треба да донесат список од неколку имиња што ќе гласаат за партијата.

Две најдобри новинарски истражувачки стории на изборите во 2011 и во 2013 година беа „списоците со гласачи“ на А1 ТВ, односно партиски вработувања низ јавните претпријатија во функција на локалните избори на Алфа „непреродена“. Документираните ТВ прилози добија награда, ама партиите кои ова го организираа – мува не ги лази. Тоа е нивната формула за успех.

Кога СДСМ за референдумот за територијалната кројка праќаше јавно абер до административците да си седат дома, да гледаат телевизија, коментирав дека е многу лош преседан. Им се врати како бумеранг. Оти дпмневци покажаа и докажаа дека можат и повеќе и пострашно!

Медиумите – цело е кога имаш сѐ!

Факт е дека СДСМ ја стартуваше шемата – коалицирај со газдите на телевизиите за двете страни да имаат бенефит. Каков – се подразбира. Веројатно критиките за ваквите спојки не допираа до нив. Оти политички си профитираа. Значи моделчето е нивно, ама некако секогаш постоеше баланс. Јали тие не сакаа сѐ да стават под своја капа, јали газдите ѓоа даваат отпор, не е битно.

Е груевци тука се вложија и добија максимум. За секој медиум користеа различна алатка. Ги имаа А1 и Сител како поддршка во 2006. Малку им беше изгледа, па во 2008 година и Канал 5, односно Стојменов го зедоа во коалиција. И тоа им се виде недоволно, па по 5 години судски процес за приватизацијата на „Фершпед“, газда Штерјо за бадијала ја шитна телевизијата на тендерскиот партнер на владата, Јевросимовиќ, кој веднаш ја обои уредувачката политика како ултра провладина.

МТВ, пак, секои избори, колку да ги џиџаат студијата, да носат кадровски засилувања, сепак предничи по љубовта кон владата. Сѐ повеќе и повеќе, како кон Груевски.

МПМ и ВАЦ беа решени со купопродажен договор, кој нормално нели, донесе невидени дози далдисаност од владините политики. Ама повторно не им е потамам. Сега на ред се Телма, а потоа и 24 Вести.

За медиумските приврзаници следува награда – реклами и силни евра народни пари. Тие, пак, потоа возвраќаат за партиските и изборните со донации или дампинг-цени. За критички настроените нема ни денар од народните парички, ама затоа ревносно им се бројат Соросовите како непријателски. Плус тужби за клевета каде што судиите ќе ги средат, или евентуално таквата света должност ќе ја има првиот човек на Агенцијата за медиуми, Зоран Трајчевски!

Уставен суд… согласно Уставот!

Меѓу последните освоени институции на оваа гарнитура е Уставниот суд. Првите години креваа врева дека е под контрола на опозицијата. Јавно ги критикуваа одлуките. Го бранеа ставот дека е демократски власта да го прави тоа зашто суштината е да ги спроведеш одлуките на судот. Арно ама, тие упорно ги носеа законите контра од уставно-судските аршини. Единствено го казнија претседателот Трендафил Ивановски, пуштајќи го низ лустрацискиот филтер. Потоа сѐ беше лесно.

Денес, пак, ако опозицијата критикува судски одлуки, тоа го прогласуваат како притисок врз судот. Сега Уставниот суд им потамам. Заедно се посилни!?

Анти-антикорупциска!!!

Вакво чудо од антикорупционери од 2006 наваму може само да се оквалификува како анти-антикорупциска. За овие изгледа генераторот на корупцијата лежи во опозиционерството! Само на нив се палат, па со тоа добиваат епохална „научна“ димензија.

На стартот, заради Мирјана Димовска, од која очебијно беа презадоволни, груевци го изменија законот (една од алатките за ваква намена). За да претседателствува колку што треба, го сменија членот дека претседателот се избира со мандат од една година. Потоа изгледа видоа дека кадри извршители се котат ко зајаци, се изредија и други, кои никаков белег на антикорупцијата не оставија, освен како горди послушници на власта.

Љубинка Корабовска со факултет за туризам, а сега Ѓорѓи Сламков, кој да биде циркусот поголем, демек, ставил портпарол на комисијата!

Кусо речено, составот на оваа комисија од времето на СДСМ е Химелаи за оваа екипа од калибарот „нарани кучетата“! Можат веднаш да добијат почесна партиска книшка од ДПМНЕ… поради заслуги за партијата!

Совет за радиоКОНТУЗИЈА

Првите години груевци ја немаа контролата врз Советот за радиодифузија. Кога им загусти – при финалната пресметка со Велија Рамковски, веднаш постизборно, во 2011 година, со закон стокмија само еден член. Го зголемија бројот на членовите  на Советот, кои, нормално, како мнозинство си ги изгласаа.

Овој проширен состав, на чело со Зоран Трајчевски, ја одигра главната улога за затворањето на А2 ТВ. Толку остана за паметење. Ете како согласно законот, со само еден изменет параграф, може да се оствари целта на цезарот.

Со оглед на тоа што Трајчевски го положи тестот кај цезарот, сега доби и проширени ингеренции и врз печатот. Да, согласно законот, чичка нов. Не се сомневам дека успесите ќе бидат трофејни!

Синдикати за владин мир!

Периодот на груевизмот ја згази ерата на бранковизмот и за синдикализмот. ССМ или државниот синдикат, како што го нарекувавме во времето на СДСМ, си остана државен и под ДПМНЕ. Тие си се постојано задоволни од „оствареното“. Како што еднаш прошепка еден од лидерите на гранковите синдикати „можело да биде и полошо“! Тоа е синдикалниот „модус вивенди“!?

Но, груевци го окупираа и другиот синдикат. Жестокиот штрајк на просветарите што го организираше СОНК на Дојчин Цветановски првите години од владеењето покажа дека груевци немаат кочници да играат највалкано. И самиот Дојчин, кој имаше искуство и со рецептите на бранковци за сотрување на синдикалниот непријател, сепак призна дека овие методи на груевци беа уште пострашни од оние што ги практикуваше владата на СДСМ.На чуден начин потоа Цветановски се повлече од лидерска позиција, дури пред Конгресот на закажаното интервју ме откачи. Познавајќи го, мислам дека не беше спремен да лаже на прашањата на „Фокус“. И така, СОНК веќе не слушаме дека постои… Единствениот „безобразник“, лидерот за докторскиот синдикат, Дејан Ставриќ е веќе осуден … Тамара Чаушидис од независниот новинарски синдикат остана без работа. „Остваруваме“ – Влада на Република Македонија!!!

Невладини ама партиски организации

Ако СДСМ беше на тапет дека контролира невладини организации, тогаш ДПМНЕ е двоен победник – ем ги создава, ем им пишуваат изјави, ем им се како марионетки. Во опозициски денови како таков експеримент им беше „Гласот на светлината“. Како партија на власт се истакна со недобројни „невладини организации“ со партиска нота.

Првично се прославија со Коалицијата НВО-а „Право и правна држава“ со Марина Стојановска-Тонова, некогаш новинар во Канал 5 и во Сител. Изгледаше како клон на ДПМНЕ, со инспиративни акции кога Заев беше пуштен да се брани од слобода и амнестиран. Потоа немаше тема за која цезароидите не си правеа невладини. Море за заштита на споменици, па за заштита на црквата – Веритас, за следење избори… Уф, многу се, да не арчам простор.

Значи ним не ги болело зошто партијата на власт – СДСМ има под контрола невладини организации, туку зошто тие не се на нивно место!

П.С. И гледате ли нешто реформско, во позитивна смисла, кај ДПМНЕ- Грујовистичка?! Напротив, ја прешишаа, море ја згазија СДСМ- Бранковистичка. И така се покажа и во овој случај дека бадијала груевци ја критикуваа власта на СДСМ. Докажаа на дело дека навистина сонот на секој роб е да стане робовладетел!

Текстот е објавен на 20-ти јуни 2014-та година во неделникот „Фокус“ во бројот 976

„Доколку ги разбереме механизмите и мотивите на групното размислување, ќе можеме да ги контролираме и да ги покренеме масите според нашата волја, без нивно осознавање за тоа“.

Едвард Бернајс, „Пропаганда“ од 1928 година

Уште пред девет децении, татко на спинот, мајсторот во создавањето лаги кои стануваат вистина, човекот од кого и Гебелс го крадел занаетот, ја даде формулата за манипулирање со народот. Бернајс дури наведува дека „интелигентна манипулација со организираните навики и мислењето на масите е важен елемент на демократските општества“.

Арно ама, кога манипулативните техники губат на интелигентност, кога веќе се мајтапење со логиката, навреда се на умот, ама проаѓаат, тогаш демократијата преминала во фаза на режим. Тогаш, потиснатата ама мислечка маса ги доживува како „методи на безгранично лажење и заглупување“.

Еден од главните лостови за заглупавување на граѓанството и на селанството во Македонија во ерата на „преродбата“, без дилема, беше и е Центарот за комуникација, ама во поширока смисла на зборот. Во пакет со „ресорот“ на Протоѓер-медиумите. Под нивна диригентска палка како марионетки играат дузина медиумски играчи. Инаку, некои го нарекуваа Центар за манипулации, а се доживуваше и како Центар за халуцинации.

МЕДИУМСКИ ПЕРЈАНИЦИ ЗА ВАЛКАНИЦИ!

Од друга страна, за дел од медиумите кои не го воспеваа режимот, се однесува како Центар за еднонасочна комуникација – вие барате одговори, тие не ве есапат. Разбирливо за еден ваков систем е што ист табиет покажува и портпаролот на Владата, Александар Ѓеорѓиев. Ве фаќаат така на кондиција. Да ги барате звучно, телефонски, знаете по традиција дека е мисија осудена на неуспех. Кога веќе стана правило ист резултат да даваат и обидите за прашање по имејл или смс, влегувате во опасна зона – да кренете раце за да заштедите на време и нерви. Е, ама тогаш ќе ве олајаваат дека сте непрофесионални. Не сте ја имале втората страна, која, нели, и немате шанси да ја имате.

Непишано правило, а што знам може некаде и го имаат запишано, е да се одбива гостување во телевизии и да се даваат интервјуа или да се учествува во дебати во медиуми кои не се според вкусот на Центарот. Тие медиуми, на овој начин треба да се претстават како „опозициски“, пандан на нивните субвенционирани од народни пари. Уште повеќе, дури и медиуми со избалансирана уредувачка политика мора да бидат насликани од Центарот како партиска испостава на СДСМ, Сорос и на белосветската багра. ТВ-дуелите се опасни по партискиот живот.

Оние пак „морално-политички“ подобните, (критериум според кој се диференцираа граѓаните во времето на Тито и Лазо), се растоварени од вакви маки, ама и од поголем умствен напор. Си добиваат дневна агенда, готови текстови, до распоред на вестите. И нема утки.

Додуша, поистакнатите пропагандистички перјаници имаат света должност да доработат нешто што дури и Центарот смета дека не му доликува. Тоа се оние што треба да шлапаат глупости за непријателот за да се забошоти темата. Демек, оној е педер, тој пие, овој прди и ждрига, а на друг му смрдат мишките. Перјаници за валканици! Сѐ според удбашкиот специјалитет „пита-лајнарка“. Ќе кажеш еден точен податок, а потоа го филуваш со два до три измислени. И така настанот – да речеме протест, или некој критичар на режимот, бива жигосан од трубадуриве, кои уште и се гордеат со својата мисија.

Легендите велат дека Центарот дури служи да им составува дискусии на оние понеопитните пратеници. Ма и реплики зашто Центарот има сенс што ќе џавкаат опозиционерите, па како „јамп у најава“ ќе го срочи тоа сочно и визионерски. И да утне нешто, сепак, ништо драматично. Стадото и така и вака си блее задоволно.

Ќе остане запаметено и дека Центарот воведе нов стил на дебата со опозицијата. Катадневно си пишуваат соопштенија, стил кој сакал-нејќел го грабна и СДСМ, па следува реакција, па реакција на реакција. Писмената размена на мислења никогаш не дава одговор на конкретните прашања. Сѐ се сведува на замена на тези. Она што како став се изнесува за партијата што ја делка осмата година на власт, се сведува на вратка за времето од пред 15 години.

А токму поради таквото владеење, СДСМ беше критикуван и од „Фокус“. Ама кога дрмаше во државава. И поради нивните забеганости од демократската матрица и беше казнуван од гласачите на избори. Којзнае, да фрлеа толку милиони евра во агит-проп како груевци, можеби СДСМ уште ќе беше на власт!?

НОВ ДИРЕКТОР, СТАРА ШЕМА

Инаку, директор на официјалниот Центар сиве овие години беше Илија Димовски. Некои велат дека, всушност, е управуван од двоецот Мартин Протоѓер и Илија Димовски. Дури и дека Протоѓер го има крајниот збор. Со оглед на тоа што Мартин ја води партиската комисија на ВМРО-ДПМНЕ за стратегиски прашања, сетики си мислам дека Илија е за тактички. Нејсе, важно силно одекна веста дека партијата преку оглас бара нов директор на Центарот зашто Димовски во новиот собраниски состав ќе биде координатор на пратеничката група.

Дали е тоа унапредување или уназадување во партиската кариера, си знаат во ДПМНЕ. Не можам да нагаѓам затоа што логицираме на различни бранови должини. Сепак, верувам дека и со нова фаца на директорската позиција нема ништо битно да се промени во начинот на кој си ја делка светата мисија овој Центар. Како што не сме почувствувале разлики ниту од смени на некои министерски фаци со нови ликови. Имам респект само на објаснувањето на Димовски дека двете функции – директор на центарот и координатор на пратениците не може истовремено да се тераат како што треба. Иако за мнозинството во партијата како да важат поинакви правила.

Конкурсот трае до 30 јуни, а бидејќи не ги задоволувам условите (не сум член на партијата, а и професионалната биографија сигурно не ги задоволува нивните стандарди), ем имам и поинаква филозофија за медиумите, слободата и комуникацијата, ќе се обидам да им сугерирам на тие што имаат амбиции да бидат новиот Илија Димовски, како треба да постапуваат, за евентуално да ја добијат оваа директорска функција.

Прво правило е на секоја изјава на Зоран Заев и на Радмила Шекеринска да се реагира со соопштение во кое задолжително ќе се обзнани: дека тие го држат во заложништво СДСМ и цела Македонија со територија и граѓанство, дека се криминален двоец со лажен морал, море и хохштаплери. Мора да се приповторуваат кириите на Радмила и тендерите на Зоран. Задолжително сѐ се забиберува со Црвенковски. Може да се плесне дека се „Бранкова школа“, неговите најдобри ученици. Без да се спомене Бранко, значи не те бива за директор на Центарот.

Доколку проговори некоја друга фаца од СДСМ, тогаш рецептот за реакција, покрај личните дисквалификации, мора да ги содржи следниве состојки: 10 грама – одработува туѓи агенди штетни за националните и државни интереси, 15 грама – губи последователно на девет изборни циклуси, 5 грама – водат деструктивна политика, 3 грама -дезориентирани се како опозиција, а се зачинува со една кафена лажичка – народот ги казни на последниве избори со 200.000 гласови разлика. Секако, не е зијан да се финишира со прогласот – СДСМ е една голема фарса и мафијашка мрежа.

ДА ЈА ВРАТИМЕ НОРМАЛНОСТА!

Е за невладини организации, оние во вистинска смисла на зборот – кои не се контролирани од владата, а имаат критички гард кон владините политики, работата е проста ко гравче. Без да му се думате, ќе лупнете дека се соросоиди. Значи, пиши дека ги финансира Сорос, а и да не е така, нема гајле. Сорос имено, покрај Црвенковски е главната Баба Рога – едниот домашна, вториот меѓународна. Така што нема утка ако ги врзеш обајцата – ефектот е посилен за пучанството. Продолжена рака на СДСМ, исто така убаво звучи за дпмневските уши. Доколку нешто пролафат дека груевци како опозиционери друго зборувале за дотичните, се правиш мутав и си го верглаш истото. Со тоа што ги информираш „професионалните“ медиуми, дека такви шлапатарења не се добри за здравјето на нацијата. И така овие НЏО-а ќе ги нема на вести. Или ќе ги има, колку партал да ги сторат.

Се разбира, настрана сите веритаси и слични (не)владини, кои имаат идентични ставови со ВМРО-ДПМНЕ, на кои главна занимација им се контрапротести пред опозициското седиште, не е на одмет да се додаде секогаш и дека: „ДПМНЕ се спротиставува на партиска злоупотреба на невладини организации“. „Нашите“ нема да гукнат, а „нивните“ што ќе се крстат со лева рака на смешкава, кој ги шиша, и така нема да ги рецкаат!

За оние неверни томи, што сенешто наоѓаат мани на спектаклите од апсења, оние што дрндаат дека селективноста е второто име во битката против корупцијата, се удира во џигер. Реакцијата би се темелела на епохалната реплика во вид на теза дека секој што ги критикува полициските акции се става на страната на криминалот. Ма, дури и го штити и го поттикнува. И точка!

Да не се сетат Власите, всушност тука лежи зајакот во стратегијата и во тактиката, сѐ што го краси ДПМНЕ, ќе го пресликаш како имиџ на опозицијата. На пример, ќе ги прогласиш СДСМ за популисти. Ма, дури дека срамно се додворува на некоја популација. И тоа може да се приповторува циклично во реакциите. Сѐ што предлага и прави ДПМНЕ „согласно законот“ ќе се третира за реформа. За да има реформски имиџ дури и кога нѐ враќа во стариот режим.

Во случај опозицијата или некој медиум, оние ретките што улогата ја сфаќаат по европски терк, искаже јавно сомнеж за коруптивните зделки на некој од ДПМНЕ, тука може и прес да се ѕвекне. И онака самоуверено да ги повикаш клеветниците кои ќе си кркаат тужба за клевета, да го пријават случајот до надлежните институции, кои, нели, „ние“ си ги контролираме. Ова е за уживанција. Да им лазиш по ганглии, да се нервираат од „дупешкава“!

Има уште финти, ама и ова беше доволно за начинот на кој владејачката партија ја користи Бернајс пропагандата. И така израсна една генерација гласачи, кои веројатно се убедени дека е непријателски акт да се критикува власта, а патриотска жртва да се масакрира опозицијата. И така се заглупавуваат масите. Оти кога една владејачка врхушка со години реди, кука, гусла, рика дека најголемото зло е внатрешниот непријател – опозицијата, сосе надворешниот непријател – Сорос, Брисел, Фридом хаус итн,  – тоа повеќе говори за нејзиниот демократски капацитет отколку за алиби-виновникот.

Затоа на агит-пропот фрлаат милиони, затоа им е важно сите медиуми да ја пласираат нивната „вистина“. И затоа за нас барем е најважно да ја вратиме нормалноста… еден убав ден.

П.С. Не е тешко да се претпостави дека целиов текст „курирски“ ќе биде „преведен“ дека сум го прогласила народот за глуп! Ете, тоа се ефектите од Центарот!

Курирска логика
ВО ЧИЈА ФУНКЦИЈА КОДОШЕШЕ ГРУЕВСКИ ОПОЗИЦИОНЕРОТ!?

„Како функционира спрегата за кодошење во функција на СДСМ и Сорос? – е велелепниот курирски наслов, зад кој, демек, се истражува лошиот извештај на Фридом хаус. И нормално за режимите: прво, крив е гласникот, а второ – секој што се пожалил за состојбите во државата е кодош. Патем, според последниот рапорт на фридомци, Македонија е во графата хибридни режими, или се наоѓа на истото дереџе како во 2004 година. А тоа е година кога СДСМ се власт, а Никола Груевски лидер на опозицијата.

И ајде да се потсетиме како беседеше пастирот во тоа тешко време. Во интервју за „Фокус“ објасни како се справуваат со силата на режимот на Црвенковски:

„Ја известуваме меѓународната заедница, ги известуваме сите меѓународни невладини организации за нарушување на човековите права, подготвивме неколку извештаи што досега се испратени на многу адреси…“

 Според „курирската“ политика, Груевски кодошел, нели! Дали во функција на Сорос, нека истражат „куририте“ на Центарот. Но, веројатно „кодошлакот“ дал ефекти. Зашто и тогаш котиравме во истата група хибридни режими.

И пред десет години, како и денес, сметам дека овие вреднувања на Фридом хаус се реални. Од денешна дистанца, дури тогаш, во 2004 година беше нешто подобро. Не нѐ етикетираа како кодоши и виновници!

Консеквентно на логиката
И ЃОРГЕ ИВАНОВ Е СОРОСОИД

Секој што се појавил на некоја трибина организирана од Фондацијата Сорос, според дпмневски стандарди, е соросоид. А тоа е нешто гадно, нели, одвратно, предавничко. Ако, пак, бил на некаква функција во Отвореното општество, или, бил корисник на некаков грант, па макар и нешто ситно, веќе е доживотен мрсник-соросоид.

Сепак, натнувањето на ваквите „жолти траки“ на инакумислечките, како на Евреите под Хитлер, се резервирани само за тие што денес имаат критички однос кон владините политики. Еве, на пример, Ѓорге Иванов бил член на Управен одбор на Фондацијата, ама не е ословен никогаш од Центарот или од „куририте“ како соросоид. Актуелниот амбасадор во Лондон, Јован Донев бил дури и претседател на Управниот одбор на Фондацијата, ама и за него нема „примједби“.

Убедена сум дека, ако не дај Боже, Иванов пројави барем ситна разлика во ставовите со Груевски, сал мала дисонантност, тогаш веќе каќушите преродбенички ќе распалат за „Хорхе соросоидот“! Како педагошка мерка да не застрани уште повеќе!

Феномен
НАРОДНИТЕ ПАРИ СЕ ТАЈНА, А СОРОСОВИТЕ „ОБЕЛЕЖАНИ“! 

Медиумските перјаници на власта ги знаат до денар сите пари што Фондацијата Сорос им ги доделила на медиумите. И нормално, кога Фондацијата јавно ги објавува овие податоци. Од друга страна, колку народни пари завршуваат под ставката „владини кампањи“ во медиумите, се третира како државна тајна од власта или деловна од медиумските корисници на оваа „субвенција“, која годишно тежи неколку милиони евра.

Ете, она што е срцевината на абецедата на демократиите: да бараш отчет како владата ги арчи народните пари, во режимите добива третман на нешто неморално и ненормално! Ама им се може, благодарение токму на тие пари фрлени за замолчување и за купување љубов на медиумските газди.

Текстот е објавен на 4-ти октомври 2013-та година во неделникот „Фокус“ во бројот 939

„Промените на Балканот во политичката сфера се биолошки. Кога ќе дојде некој на функција, тој прави сѐ за да остане на неа, бидејќи власта е сласт, а кога се има сласт, се решава со страсти. Затоа и тука, кога ќе се добере човек до позиција, со иста инфраструктура, со сигурни гласачи, затоа што еден К-15 пред избори ги придобива, тоа доведува до застој на менување на елитите.

Кој ќе дојде до фотелјата на премиерот, тој има пристап до сите ресурси во државата. Тој е моќта, тоа е моќта во државата. Тој располага со буџетот, ги има сите информации, а бидејќи инфраструктурата е иста од старата власт, полицијата пак ќе биде во функција на власта, а не во функција на народот; јавната администрација повторно е  поданичка и сака да ги исполнува желбите на власта; судството исто така … И, така доаѓа до систем што се нарекува гангренозен. Продукт на тоа е цинизмот и апатијата!“.

Овој одличен кроки портрет на нашиот систем во бесконечната ни транзиција го наслика актуелниот претседател на Македонија Ѓорге Иванов, ама кога беше само професор, политиколог, далеку од било каква помисла за дислоцирање во вилата на Водно. Пред 9 години, „гангрена“ беше дијагнозата што тој ја даде за режимот на СДСМ!

Дали денес, по 7 години континуирана власт на ВМРО-ДПМНЕ -партијата што го вивна до височините на претседателската функција, Иванов држи до ставот дека „еден К-15 пред избори придобива сигурни гласачи“? Уште повеќе, кога проектот се мултиплицира со покачувањата на плати, пензии, делење субвенции, социјална помош пред избори? А што е еден К-15 наспроти оваа палета мерки со магична моќ за „сигурни гласачи“?! И така бидна – застој во смена на елитите на власт!

РЕЦЕПТ  ЗА КОРУМПИРАЊЕ НА КРИТИЧАРИТЕ

Но, вообичаено, принципите се менуваат кога ќе се осети опојниот мирис на власта. Претседателот Иванов во истите симптоми на болеста на системот сега гледа здрава демократија! Веројатно затоа молчи за поданичките институции кон најмоќната личност – Премиерот. Особено звучи саркастично кога тој, исто како и најмоќниот, ќе повика едикојси проблем да се реши низ институциите! И тоа откако оваа гарнитура, по теркот на претходниците, успешно ја заврши окупацијата на истите.

Како му успеа на Никола Груевски да ги надмине „душманите“ од СДСМ?! Рецептот го открива професорот Иванов. Тој во 2004 година јасно го дијагностицираше молкот на една генерација, која кон крајот на социјализмот, понесена од демократски идеи, крикна: „Царот е гол“. Е што сторил Бранко Црвенковски да ги дисциплинира? Едноставно, на овие бунтовници им нашол место – да бидат дел од власта.„Власта многу лесно ги придоби, а, со самото тоа, ги корумпира и ги неутрализира“! – ја откри тогаш Иванов волшебната формула за замолчување на критичарите.

Арно ама, ВМРО-ДПМНЕ ја мултиплицираше и оваа финта. Многумина кои жестоко се бореа против аздисаноста на режимот на СДСМ, Груевски успешно ги неутрализираше со највисоки функции, некои ги направи советници, други амбасадори, трети директори!

Од друга страна, и Груевски располага со буџетот како и Бранко некогаш. Администрацијата, полицијата, судството, исто така му се во функција како поданици. Ако некој смета дека разликата е во тоа што професорот зборуваше за „старата структура“ што СДСМ ја имаше од стариот режим, тогаш треба да е или политички наивен или со испран мозок од владините реклами. Та за овие 7 години, од авион се гледа дека веќе сите институции се „реформираа“ по мерка на преродбата.

Тоа сосема прецизно деновиве го наслика ексгувернерот на НБМ, Петар Гошев, уште поважно – човекот што како лидер на СКМ ги отвори ширум вратите на демократската пролет во Македонија.

„Вла­да­та зуи 24/7 дека врши големи реформи во институциите, дека го јак­не нивниот капацитет, а всушност, како ниту една друга досега ги прет­во­ра во слуги на партиската врхушка. Дистрибуцијата на јавните па­ри е строго партиски програмирана; судската правда партиски се­лек­тив­на; функцијата на медиумите дисторзирана; уставно поделената власт не постои, сѐ е во рацете на Лидерот; речиси сите институции се прет­во­ре­ни во макети кои се тресат да не обелоденат некоја тајна, да не дадат погрешна изјава“, изјави Гошев за „Вест“.
Ќе забележите дека нема големи разидувања во опсервациите на Иванов за власта на СДСМ во 2004 година и овие на Гошев за режимот на ВМРО-ДПМНЕ во 2013 година. Со таа разлика што е многу пострашно некој што се декларира како реформатор, ем, нели, не е наследник на комунистите, да „упразнува“ такви тоталитарни амбиции.

Апсолутно се согласував со ставовите на Иванов за власта на СДСМ. Жестоко го критикувавме нивниот манир на владеење. Ама, исто така, целосно ги потпишувам и оценките на Гошев за продуктот од владеењето на партијата на Груевски, особено дека досега ниту една владејачка гарнитура не успеа до ова дереџе да ги претвори институциите во нивни слуги. Но, Иванов веројатно е неутрализиран. Претседател е на државата, иако, нели, моќта е кај Премиерот! Не ќе да е поинаку денес! А повторно „Царот е гол“!?

СТОРИИТЕ НАГРАДЕНИ, СКАНДАЛИТЕ ЗАБОШОТЕНИ

Значи, ако не дозволуваш да те неутрализираат ниту со троа  функции или битисување на дворот како важен фактор, ем не наседнуваш на замајувачките тези, демек, оној го сака Бранко, а го мрази Груевски, или претходно го мрази Бранко, а го сака Љубчо, тогаш ќе можеш јасно да здогледаш дека „секој ден, сѐ повеќе напредуваме“ во гангренозен систем! Но, да ги оставиме дворјаниве на раат да си ги сакаат или да си ги мразат сите моќници, односно ексмоќници согласно нивната улога на дворот, зашто, барем ние во „Фокус“, палетата на фараоните од Илинденска не ги апсолвираме како холивудски ѕвезди за кои ќе правиме албуми и споменари. Напротив, сите критики се темелат на фактот дека тие се симбол, врвот на моќта!

И доаѓам до поентата – како да се избориме за функционална демократија, кога институциите се заробени, премиерот е како фараон, а администрацијата и вработените на буџетска сметка се верни слуги на власта!? Многу тешко! Во таков амбиент и опозицијата е декласирана. Уште повеќе, во вакви држави, политичките партии во еден дел функционираат според узансите на „Коза Ностра“, или, според некои балкански експерти – како злосторнички здруженија!

Да почнам со вработувањата на буџетска сметка, што партијата на власт виртуозно ги претвори во модус вивенди. Денес проширено и надградено од сдсмовско време, редовно ќе слушнеме лични искажувања дека услов за вработување е партиска книшка на ВМРО-ДПМНЕ. Може да е и на договор за одредено време, ама тоа уште повеќе ги прави кандидатите „оптимисти“ дека ако гласаат за ДПМНЕ, сигурно ќе дојдат до постојано вработување. Ако, пак, дојде СДСМ, ќе останат без леб, ќе бидат жртви на одмазда!

Да биде иронијата поголема, главниот аргумент на противниците на бојкотот на локалните избори беше дека опозицијата ќе ги изгуби како база и тие неколку општини што ги има. Градоначалничките аспирации се покриваа дури и со барањата и очекувањата на општинската администрација! Вакви ставови сосема лежерно нудеа дури и професори, веројатно давајќи предност на реалноста наспроти науката за демократските вредности. И не изненадува што дури и бројните случаи за уценети гласачи од администрацијата, што ги регистрираше и ОБСЕ/ОДИХР, не добија разрешница, во смисла – било, да не се повтори. Затоа и редовно следиме репризи на овие феномени.

Парадоксално или подобро речено својствено за гангренозен систем, Македонскиот институт за медиуми (МИМ) и во 2011 и оваа 2013, обете изборни години, додели награди за најдобри истражувачки стории токму за новинарските откритија за (зло)употреба на функциите за придобивање „сигурни гласачи“, а овие скандали молчешкум беа проголтани од надлежните институции за нивно санкционирање. Случајот „уценети гласачи“ го откри А1 телевизија, која потоа беше згасната, а списоците за вработувања во јавните претпријатија ги обелодени Алфа ТВ, што во меѓувреме доживеа сопственичка „преродба“. Ете „толку“ можат поданичките институции!ПОЛИТИЧКИ РОБОВИ И АРМИЈА ПОЛТРОНИ

Ако е за некаква утеха, ваквите гласачки шеми не се наш специјалитет, туку испробан рецепт за добивање избори во „заробени држави“. Во такви услови, дури и кога ќе пукне срам во јавноста, тие вешто се забошотуваат. Интересно е каков тек доби аферата „Снимка“ во Црна Гора. Дневниот весник „Дан“ го обелодени скандалот преку аудиоснимки од седниците на раководството на ДПС на премиерот Мило Ѓукановиќ, на кои убаво се слуша како се договара употреба на државните ресурси за вработувања по партиска припадност, а во подготовките за парламентарните избори 2012. Скандалозните разговори во ДПС, „Дан“ почна да ги објавува во февруари оваа година, а веќе на претседателските избори во април, како на дланка се покажаа механизмите за добивање избори опишани во беседите на партиските состаноци.

Она што за нас беше расчистување на настаните од 24 декември, за Црногорците стана аферата „Снимка“. Брисел и Штефан Филе инсистираа да се расчисти низ институциите. И се расчисти слично како и колку и кај нас. Таму дури се отвори и парламентарна истрага, се сослушуваа актерите од „Снимките“. И покрај јасните тонски записи, Ѓукановиќ тврдеше дека ДПС никогаш не учествувала во организирана злоупотреба на државните ресурси во функција на победа на изборите, а аферата „Снимка“ ја претстави како „медиумски спинувана во Црна Гора, а организирана од српските тајни служби, без знаење на власта во Белград“. Се вадеа и формално-правно, на снимките се забележани одделни дискусии, кои, замислете – не биле партиски заклучоци!

Опозицијата обвинува дека власта се обидува да го замрзне скандалот. Собранието усвои технички извештај од парламентарната истрага, а Обвинителството со месеци пимпла со својот дел! Но, како ништо да не било. Деновиве, откако се распишани избори за три општини, владејачката партија дури ќе назначи координатор, кој се прославил токму со аферата – на снимките отворено ги критикува директорите на јавите претпријатија дека не се доволно агилни во собирање гласови. Ете какви се ефектите од комисиите на кои инсистира Брисел!

Значи јасно е дека и во Подгорица скандалот издишува како и нашиот 24 декември. Одговорност нема и нема да има додека системот е во поданичка улога на владејачката партија. За некои критичари, аферата „Снимка“ го става дури и раководството на ДПС во ранг на „злосторничка организација“ од Кривичниот закон. Сепак, тоа што од партијата на Ѓукановиќ ги изместува малку од комоцијата е што такви аудиоснимки од партиската архива може да ги протури само инсајдер! Некој се дрзнал да ја наруши војничката дисциплина! Да изврши предавство!?„Важно е да се одржи култот на молкот. На тоа би им завидувала и „Коза ностра“. Да се држи народот во состојба на неинформираност и незнаење. За првото ги имаат своите медиуми, за вториот своите –приватни факултети… Луѓето треба да ги обликуваат така што да немаат ниту знаење, ниту потреба да се сомневаат во тоа што го прави власта. Потоа да ги поставите на позиции кои никогаш не би ги добиле во отворена конкуренција. Така се создаваат политички робови, армија полтрони кои обезбедуваат вечно владеење“, ја коментираа од независниот печат формулата за „шест победи во седум години“ на црногорските преродбеници!

МИТОТ ЗА НЕПОБЕДЛИВОСТА

Барем три елементи што ја красат цврстината на мафијашката „Коза Ностра“ успешно ги користат и политичките партии за долговечност на власта. Првиот е токму култот на молкот. Никој не смее да прозбори без дозвола од Донот односно од Лидерот за она што се случува во рамките на организацијата, односно партијата. „Коза Ностра“ таквите буквално ги ликвидира, а партијата политички ги егзекутира. Второ, организмот функционира на база на строга војничка дисциплина. Хиерархијата е најцврсто поставена. Разногласието се смета за опасно по живот! И трето, особено важен заеднички елемент им е митот за непобедливоста на мафијата, односно партијата. Поточно, поважно е да се наметне перцепцијата дека никој ништо не им може, а стравот да ја парализира секоја акција контра Нив.

По ова, јасно е што една политичка партија со тоталитарни дострели го смета за штетно по нејзината долговечност. За волја на вистината, и во демократски системи ретко се случува додека е некој во зенитот на моќта, да биде осуден за што било. Поранешниот француски претседател Жак Ширак е потврда за тоа. Откако ја загуби власта, беше осуден за корупција од пред 15 години додека бил градоначалник на Париз. Патем, во контекст на темата за администрација во функција на изборна победа, Ширак го судеа затоа што користел буџетски пари за фиктивни вработувања во градската администрација, за лица кои работеле за партијата, а се исплаќале од градската каса.

Но, да се вратам на нашите балканско-транзициски простори. Сепак, сме далеку од демократските капацитети на една Франција. Немаме ниту традиција на тоа поле, ниту, пак, политичка волја кај оние што се некакви партиски елити. А кога сѐ е во рацете на Лидерот, а институциите се макети, тогаш навистина е тешко да се победи режимот, иако денес се нудат лесни рецепти. Што може опозицијата?!

„Опозицијата го носи нивото на демократичност на една влада, и затоа сите механизми на контрола на власта ги има опозицијата. Кој прави контрола како се трошат средствата од буџетот? Кој има контрола на кршење на човековите права!Тоа во секоја демократска земја го има опозицијата“, проповедаше професорот Иванов кога ВМРО-ДПМНЕ со Груевски беше опозиција.

Зарем денес опозицијата во ликот на СДСМ има контрола на кршењето на човековите права? Каква контрола има врз трошењето на буџетот, кога власта на ВМРО-ДПМНЕ дури стори невиден преседан – ги исфрли од парламентот во пакет-аранжман со новинарите!? И сега, дали сме демократска држава и од оние гангренозните!?

Сѐ на сѐ, победничките тактики што успеваат во демократски системи да ѝ донесат гласови на опозиција, немаат шанси во гангрена-режим. Тоа е како со аспирин да сакаш да победиш канцер

Феномен
ДУШМАНОТ КАКО КОНСТАНТА!

„Со секуларизацијата во западниот свет исчезна душманот. Душманот е тој кој во религијата е против вас и мора да го уништите и да го снема. Кај нас душманот е сѐ уште на политичка сцена. Тој што не мисли како вас, не е само непријател што треба да го придобиете, туку е душман што треба да го уништите“, вака професорот Ѓорѓе Иванов го објаснуваше феноменот на душманот за време на власта на СДСМ.

Што ли би рекол актуелниот Претседател на Република Македонија за „Улогата на душманите во ефикасното спроведување на Преродбата во 100 чекори“!?